KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
- 2062 Okunma
- 7 Yorum
- 0 Beğeni
Ara başı çorbası
Ara başı çorbası.
Siz okuyucularıma, bu günlerde Anadolu’da Yozgat Urfa gibi daha nicelerinin bizim yöremizin kış yemeği dediği Ara başı çorbasının gerçekte kimin çorbası, olduğundan bahsedeceğim.
Bu ara başı çorbası, yanında yenen pişmiş hamuruyla, çorbasıyla Karaman oğlu Mehmet bey zamanından bu yana, Taş eli platosu halkı tarafından yapılan bir kış yemeğidir.
Daha çok avcıların düzenlediği sıra gecelerinin baş tacı olup, soğuk dondurucu karlı kış gecelerinin sıcak bir içeceğidir.
Yıllar önce bu çorba bu yörelerde, bu sıcak yemeğin içinde keklik eti kullanılırdı. Eskiden Taş elindeki dağlarımızda bolca bulunan kınalı keklikler dağlardan avlanır ve avlayan avcılar soğuk kış gecelerinde kendi aralarında toplanarak yaptıkları sıraya dayalı eğlence gecelerinde bu keklik etinden yapılmış ara başı çorbasını içerlerdi.
Keklik etinden yapılan bu ara başlı çorbasının, tadına doyum olmazdı. Çünkü keklik eti çorbanın içinde lif, lif dağılır ve damak tadına daha güzel bir tat verirdi.
Ne yazık ki, bizim dağlarımızda zamanla yeteri kadar keklik kalmaması sonucunda bu çorbanın içine daha sonraları köy horozu eti konmaya başladı.
Köy horozu eti aslında keklik eti kadar olmasa da, çorbada verdiği tadıyla çorbaya güzel bir damak tadı verebiliyordu.
Aradan yıllar geçti köy horozu da bulunmayınca sıradan tavuk etleri, hindi etleri gibi çok çeşitli kümes hayvanlarının etleri de kullanılmaya başlandı.
Anadolu’ nun çeşitli yöresine Taş eli yöresinden yayılan bu sıcak ve acılı kış günü çorbası yanında yapılan hamuruyla birlikte bu günlerde bazı iller ve bazı yöreler tarafından kadim kendi yemekleri imiş gibi gösterilmektedir.
Bu da bana kalırsa, Toros dağlarında yaşayan Taş eli yöresi halkına yapılan büyük bir haksızlıktır.
Benim buradaki isteğim, yani dileğim bu konularda görsel medyalarda durmadan bu yemek hakkında şuranın yemeğidir buranın yemeğidir diyerek medyada ahkam kesenlerin konuşanların Taş eli yöresinde, yaşayan yaşlı halklar arasında’ da, bir inceleme araştırma yapması “ARA BAŞI ” çorbasının tarihini ve gelişme aşamasını bu yörede soruşturması ve gerçeği bulmasıdır.
“SEZARIN HAKKINI, SEZARA VERMEK GEREKTİR”
Sanırım işte o zaman bu çorba hakkındaki gerçekler daha doğru anlaşılacaktır ve gerçek hak adalet yerini bulacaktır.
Kırk elli yıl önce büyük bir zevkle kış gecelerinde içtiğim İÇİNE tahta kaşık salladığım ve içinde kaybolan hamuru aradığım ve sonra içinde keklik eti olan, bu lezzetli çorbanın yapılmasını annem annesinden, ninem ninelerinden öğrenmiştir ve yüzyıllardır bu bahsettiğim yörede yapılan bir kış yemeğidir.
Saygılarımla
A.Yüksel Şanlı er
03 Şubat 2012-02-03
Ermenek
YORUMLAR
selam..güzel yazınızı kutlarım hemşerim....bu ara başı çorbasından bende yapacagım....tabii kıvamını tutturabilirsem<<<<<bizim kasaba daglıktır yıllar önce düşen uçak bizim daglara düşmüştü...ve sabah keklik sesleri ile uyanırız......keklige kıyamam ama onun yerine horaz eti katarız.....eyer gene beceremezsem yengeme söyle.....yakın oldugum için gelirim.....ve ara başını ellinden yemek isterim...böyle güzel bir gelenegimizi ele aldıgınız için teşekkürler.....komşu ile güller diyaından selam lar
Biz yıllar önce yedi kardeş idik bizde anneye anne denmez idi ana denirdi.Yemeklerimizi yer seccadesi üzerine konan altında tahta altlık olan siniler üzerinde hep beraber yerdik ve aynı kaptan yerdik.Kışın da analarımız ninelerinden atalarından öğrendiği bu arabaşının hamurunu yine siniye döker ortasını da daire şeklinde keserek açılan yere koca içi ara başı çorbası olan bir tas yerleştirilir bu çorbanın etrafına dizilen aile güle oynaya tahta kaşıkla hamuru çorbanın içine daldırarak içerdi.
ve hamurunu çorbanın içinde kaybeden de cezalanırdı.
Ama şimdi bunlar kalktı,halkın evine çelik kaşıklar masalar çeşit,çeşit taslar girdi ve siniye de luzun kalmadı.Ama o günlerin tadını da bulamaz olduk.
Arap aşı, jöle kıvamında soğuk hamur ile baharatlı ve etli çorbadan oluşan bir yemek. İlk defa Arap Yarımadası'nda yapılmış, yıllar geçtikçe dünyaya yayılmış ve bazı değişiklikler geçirmiş bir yemektir.
İlk yapıldığı devirde hurma unundan yapılan Arap aşı, artık günümüzde buğday unundan yapılmaktadır. İçine o devirde av eti ve deve eti konurken, günümüzde tavuk eti konmaya başlanmıştır. Çorba hazırlanırken kavrulmuş un kullanılır. Genellikle kışın içilen acı bir çorbadır. Jöle kıvamından biraz koyu olan pişmiş hamurla birlikte içilir. Hamurdan bir kaşık alınıp çorbaya daldırılır.
Rivayetlere göre bu çorba ilk Üveys El Karani'ye annesi tarafından pişirilmiştir. Uhud Savaşı'nda Muhammed'in dişi kırılınca Üveys el Karani tüm dişlerini çekmiştir. Dişleri olmadığı için katı yemek yiyemeyen Karani'ye annesi bu yemeği yapmıştı. Daha sonra bu yemeği Türkler öğrenerek Türk mutfağına kazandırmıştır. Ağırlıklı olarak Kayseri, Yozgat gibi İç Anadolu Bölgesi illerine ve Denizli ve Muğla gibi Ege Bölgesi illerine mahsustur. Ege Bölgesinde genelde mısır unundan yapılır.
* 1 çorba kaşığı Terayağı
* 6 kaşık kırmızı biber (arzuya göre acılı olabilir)
* 6 kaşık salça
* 6 su bardağı su
* 1 çorba kaşığı un
* 1 limon
Yapılışı:
Arabaşı Çorbası
Hamurun Yapılışı:
1. 5 su bardağı suyu,tuz ilave ederek,kaynatın.
2. Kalan su ile unu bulamaç haline getirin; tel süzgeçten geçirin.Kaynayan suya hızlı hızlı karıştırak ilave edin.
3. Sürekli karıştırarak,muhallebi kıvamında pişirin.
4. Yaklaşık iki parmak kalınlığında bir tepsiye boşaltıp soğutun; soğuyunca buzdolabına kaldırın.
5. Çorbanın yanında servis yapmak için, baklava şeklinde kesin.
Çorbanın Yapılısı:
1. Bir tencereye su koyarak,keklik veya tavuk,1 kaşık salça ve kırmızı biberi katıp kaynatın.
2. Etleri yumuşayınca, parmak büyüklüğünde parçalar halinde didikleyın.
3. Ayrı bir tencerede.Tereyağı ile unu karıştırarak rengi fazla değişmeden kavurun.Bu meyanenin içine salçanın ve kırmızı biberin geri kalanını ekleyip 3-4 dakika karıştırın.
4. Bu karışımı,sıcak tavuk suyuna karıştırarak ilave edin.
5. Didilmiş tavuk etlerini ekleyin, kaynatın.
6. Yanında hamuru ve bol limon ile servis yapın.
Püf Noktası:
Servis sırasında,çorbanın hamurlarının üzerini hafifçe örtecek kadar kızgın yağ dökülürse,daha parlak olacaktır.
Afiyet Olsun... :)
a.yüksel şanlıer
Bu çorba öz be öz selçuklu döneminin ve orta asyadan gelen türklerin getirdiği bir çorbadır.Siz bunun tarifini internetten alıp yazmışsınız ama, biz bu çorbayı asırlardır hamuruyla yapan insanların torunlarıyız.kış gecelerimizin içimizi ısıtan çorbasını araplara mal etmeniz yanlıştır.
ara-başı demek çorbanın içinde eti ve hamuru aramaktır. Bu çorbayı içerken içinde kaybolan hamurun aranmasından bu isim konmuştur.
bilgilerinize. selamlarımla
a.yüksel şanlıer
Hamuru tepsiye yada siniye dökülür 1-1.5 cm kalınlığında olacak şekilde ve tepsinin ortası,daire şeklinde kesilir hamuru kenera konur.bu açılan yere içinde sıcak çorba olan tas konur ve çoluk çocuk eskiden aynı kaptan tahta kaşığı sallayarak yerdi ve tadı böyle çıkardı.
Siz bunu modernleştirmişsiniz.
bizim şarkışladada çok yapılır....ARABAŞI olarak bilinir...tarifinide ver usta... gelenekler yaşasın....saygılar
a.yüksel şanlıer
misafirimiz olun hanım sizin için yapsın.
sayın arkadasım yanlısınız var arabası corbası afyon un kazası emırdagına aıttır ,cokta guzel yaparmısım ole soylerler.. SAYGILARIMLA...
a.yüksel şanlıer
Ama ne yazık ki o etler tarihe karıştı.Sonra bu çorba,yörük göçer çorbasıdır elbetdeki şimdi anadolunun her tarafında yapılıyor ama aslı orta asyadan gelme yörük göçerlere selçuklu nun ve karaman oğlununun yaşadığı yörelere
aittir ve ben şu anda 68 yaşındayım kendimi bildim bileli bunu bizim taşeli yöresinde atalarımız yapmıştır dninelerimiz geçmişi anlatmıştır.
Ayrıca benim çocukluğumda,taşeli yöresinde avcıların sıra geceleri olurdu o sıra gecelerinde keklik etinden ara başı yapılırdı.ne yazıkki artık bu kalmadı.
bilgilerinize sevgilerimle
