ÇEŞİTLEME

• 26 Ocak 2012 Perşembe 11:23:53

ÇOK SIK KELİME DEĞİŞTİRMEYE BİR MİSÂL

Türkçe’de çok, hem de gereğinden çok fazla sıklıkta kelime değiştiriliyor. Bu işin sayılamayacak kadar çok mahzûru var: Gelecek nesillere güzel, anlaşılır bir dil bırakamamaktan tutun da; Türk Dünyası arasında dil birliğini sağlayamamak gibi pek çok zararı var.
Şimdi bir misâl sunuyorum; bu misâl “çok sık kelime değiştiriliyor” cümlemi teyit ediyor:

Bir zamanlar:

“VETİRE” kelimesi varmış -ben hatırlamıyorum- ; bu kelimenin yerini:
“MÜDDET” kelimesine bırakmış; çok kısacık bir sonra bu kelime de yerini:
“VAKİT” kelimesine bırakmış; çok kısa bir zaman sonra; bu kelimenin de yerini:
“ZAMAN” kelimesine terk etmiş; derken efendim, bu kelime de yerini;
“SÜRE” kelimesine bırakmış ammâ bu kelimeden de usanmış olmalılar ki, son olarak da;
“SÜREÇ” kelimesi tahtta oturmuş; bu yazı yazılırken -eğer değiştirilmedi ise- tahtta “SÜREÇ” kelimesi oturuyordu.. Şimdi içinde “SÜREÇ” kelimesi bulunmayan konuşma ve yazı hemen hemen, "yok" gibi..

“GEL SÜREÇ”,
“GİT SÜREÇ”..
Vay babam vay..

Demek ki; Cumhuriyet döneminde sâdece bir kelime sekiz defa katledilmiş.
Bütün bunlara karşılık elin “TIME” kelimesi dimdik ayakta..

SİHİRLİ BİR CÜMLE

Canımız ne kadar sıkılırsa sıkılsın; işlerimiz ne kadar ters gidrse gitsin.. Öyle bir cümle varki; o cümleyi bir sevenimizden işittiğimiz zaman, âdeta her kötü hâdiseyi unutuyor, rahatlıyoruz. O sihirli cümle şu:

“EVE GİDERİZ, BİR DE ÇAY DEMLERİZ”.
------------------------------------------------

Bu cümledeki; ’çay demleriz’ ifâdesi, sanki çayın kendisinden daha mühimmiş gibi..
Sizde de öyle oluyor mu?

“SUAL SORMAK”

Bilhassa gençlere “SUAL” çok eski bir kelime gibi gelebilir.. Öyle olmadığı gibi, "sual" lüzûmlu bir kelime de..
Anlatmaya çalışayım, Efendim:
Evvelâ şunu söyleyim: “SORU SORMAK” lâfı yanlıştır.
Çünkü; “SORMAK” zâten bir fiildir. “SORU” kelimesi de, bu fiilden elde edilmiştir.
Dil âlimleri diyor ki:
Bu ifâdeyi: “SUAL SORMAK” şeklinde kullanalım.
Ben de ilâve ediyorum:
Bu ifâde de; “SUAL” kelimesi, öğrenilecek “ŞEY” mânâsında; “SORMAK” ise “SORMAK”tır.

Dün:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
“NU.” NEDİR; “NO.” NEDİR?

Evvelâ ben birinci hecenin cevabını hemen vereyim: 
“NU.” hecesi, “NUMARA” kelimesinin kısa yazılışıdır.
Şimdi Size soruyorum:
Pekii.. “NO.” hecesi hangi kelimenin kısa yazılışıdır?
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Diye sormuştum. İkinci hece olan “No.” hecesinin cevabı ise: “Nomara” kelimesinin kısa yazılışıdır.
Ne var ki; Türkçe’de “nomara” diye bir kelime olmadığı için; “no.” değil;o heceyi de “nu.” diye kullanmamız lâzım, derim ben.

MÜHİM BİR RİCA:

LÛTFEN, YAZILARINIZDA VE KONUŞMALARINIZDA BATI’NIN İSTİLÂCI KELİMELERİNİ KULLANMAYINIZ..

***
BİGİSAYARDA HARFLERE “ŞAPKA İŞÂRETİ” NASIL KONULUR?

*Evvelâ, haflerin sol tarafında bulunan “SHIFT” düğmesine tıklayınız;
*İkinci olarakta sağ tarafta bulunan “SHIFT” düğmesini basılı tutarak, ’3’ rakamının üstünde bulunan “şapka” işâretine de tıklayınız;
*En son ise, kullanacağımız harfe tıklayınız; alın Size şapkalı bir harf..

Bu küçücük hatırlatma yazısı bir tekrar oluyor amma Türkçe’nin en büyük derdi de bu: “DÜZELTME İŞÂRETİ” nin kullanılmaması..
Bu bakımdan, tekrarda fayda var.
***