"YAPMAK" FİİLİ..

• 1 Aralık 2011 Perşembe 17:26:01

"DÖNME YAPMAYINIZ" değil: "DÖNMEYİNİZ" denilmelidir.
"DURMA YAPMAYINIZ" sözü yerine: "DURMAYINIZ" denilmesi lâzımdır.
Evet, trafik polislerimizin sık sık tekrarladıkları bu lâflar hâtâlıdır.
Peki.. bu fiil, diğer insanlar tarafından doğru mu kullanılıyor?
Maalesef hayır!
Meselâ; teve sunucusu karşısındaki kişiye soruyor:"Daha evvel evlilik yaptınız mı?"
Hâlbuki; "evlilik yapılmaz"; "evlenilir".
Doktor Bey hastasına tavsiyede bulunuyor: "Ayağı şöyle sıcak yaparız".
"Evvelâ ayağı ısıtırız" demek isteniyor.
Bir başka yanlışta şu:
Yapım sunucusu gerek çekim yerindeki seyircilere, gerekse evlerinde bulunan biz
seyircilere diyor ki:
"Biraz sonra yapımımıza filânca gelecek; onunla da sohbet yapacağız".
Hâlbuki, sohbet yapılmaz; sohbet edilir.
Bir de sık sık "heyecan yapma" sözünü işitiriz. Hiç heyecan yapılır mı; heyecanlanılır.
"YAPMAK" fiilinin kullanılabilmesi için; ortaya müşahhas bir işin çıkması şarttır. Bu iş; bir zarfta olabilir; bir gökdelende olabilir.
Meselâ "iyilik yapılmaz"; "iyilik edilir" veya "iyilikte bulunulur".
Bir başka yanlışlık: "Lâfını yapma" denliyor; bilineceği gibi: "Lâf yapılmaz", "lâf edilir".
Bunun gibi daha bir çok misâl verebiliriz.
Uzun lâfın kısası:

Bütün kelimeler gibi "YAPMAK" fiilini de çok dikkâtli kullanmalıyız..