FISTIK YETİŞTİRMEK...

• 9 Şubat 2011 Çarşamba 19:18:54

KERİM ÖZBEKLER
GAZETECİ-YAZAR-ŞAİR

FISTIKÇIDAN ALINAN TAZE KAVRULMUŞ YENİ FISTIĞI YEMEYİ KİM SEVMEZ ? AĞZINIZDA YAĞ GİBİ ERİR GİDER, İNSANLARIN SOKAKTA BELKİDE EN ÇOK YEDİĞİ KURU YEMİŞ FISTIKTIR. ÇOCUKLARDA FISTIĞI ÇOK SEVER, GENÇLERDE. FISTIK BAKLAVALARIN İÇİNE DE KATILIR, ŞAMBALİNİN ÜSTÜNE DE KONUR. BAZI PASTA ÇEŞİTLERİNİN VE KURU PASTALARIN YAPIMINDA DA KULLANILIR, KISACASI KULLANIM ALANI ÇOKTUR. HER ÜRÜN GİBİ ÇOK OLURSA FİYATI DÜŞER, AZ OLURSA YÜKSELİR. BU GÜN YERİN ALTINDA YETİŞEN BU ÜRÜNÜ NASIL ELDE EDECEĞİMİZİ ÖĞRENELİM İSTİYORUM, ÖZELLİKLE FISTIK EKMEK İSTEYENLER İÇİN. MART-NİSAN AYLARI FISTIK DİKİM AYLARIDIR, DİKİMİNDEN 5-6 AY SONRA SÖKÜLÜR VE YILDA 1 DEFA ÜRÜN VERİR.
ÖNCE FISTIK DİKİMİ İÇİN TARLA VEYA BAHÇE YAĞMUR YAĞDIKTAN SONRA NEMLİ BİR ZAMANDA BÜYÜKSE ÇİFT SÜRME, KÜÇÜKSE KÜREK İLE BELLENİR. SONRA TRAKTÖR VEYA EL TIRMIĞI İLE FISTIK EKİLECEK ALAN DÜZLENİR, FISTIK YER ALTINDA YETİŞTİĞİNDEN BAZI ÜRETİCİLER 2X2 VEYA 3X3 M2’LİK ALANLARA BÖLEREK FISTIKLARI EKERLER, BAZILARI BİR SIRA TAKİP EDEREK 20-30 CM.ARA İLE FISTIKLARI DİKERLER DÜZ OLARAK. BU GÜN İÇİN YEDİĞİMİZ FISTIKLARIN ÇİĞ OLANLARI TOHUMCULARDA 1 KĞ.MI 2-3-4 TL.OLARAK SATILMAKTADIR, BUNLARDAN EKECEĞİMİZ ALANA YETECEK KADAR FISTIĞI ALDIKTAN SONRA 10 CM.DERİNLİĞE KADAR FISTIKLARI DİKEBİLİRİZ. ÇABUK ÇIKSIN DİYE 4-5 CM.AŞAĞIYA DİKERSENİZ KUŞLAR VB.GİBİ FISTIK YİYEN HAYVANLAR TOPRAĞI DEŞEREK EKTİĞİNİZ FISTIKLARI YİYEBİLİRLER, ÖRNEK OLARAK KARGA VE LEYLEKLERİ GÖSTEREBİLİRİZ. DİĞER KÜÇÜK KUŞLARDA BUNU YAPAR, BİR ÇAPANIN UCU İLE AÇILACAK 7-8 CM.DERİNLİK EN UYGUN OLANIDIR. FISTIKLAR DİKİLDİKTEN SONRA SİVİŞİNCEYE KADAR, YERYÜZÜNE ÇIKTIKLARI ANA KADAR SU VERİLMEZ. YERYÜZÜNE 5-6 CM.ÇIKTIKTAN SONRA İLK SULAMA YAPILIR, BU ANDA FISTIKLARI KARELERE BÖLEREK DİKENLERE BİR ÇALIŞMA YAPMAZLAR. DÜZ OLARAK DİKENLER İSE SULAMA YAPMADAN ÖNCE 2 SIRA ARASINDA BIRAKTIKLARI BİR KÜREKLİK MESAFE KADAR BOYDAN BOYA ARIK YAPARLAR, BAHÇE VEYA TARLALARI MEYİLLİ İSE FISTIKLARIN DİBİNE EŞİT SU GİTMESİ İÇİN UYGUN GÖRDÜKLERİ YERDE ARIK ÖNÜNÜ KAPATARAK SUYUN DİĞER TARAFLARA GİTMESİNİ TEMİN EDERLER, BÖYLECE KISIM KISIM BÜTÜN FISTIKLAR SULANMIŞ OLUR. BU ARADA FISTIK DİKECEK OLANLAR DAİMA EN İRİ FISTIĞI ALIR DİKERLER, ÇÜNKÜ ONA GÖRE FISTIK OLUR. FISTIK BAHÇESİNİ VEYA TARLASINI AYDA 1 KEZ SULAMAK KAFİDİR, ZAMAN ZAMAN FISTIK DİKİLEN ALAN YABANİ OTLARDAN TEMİZLENİR. BU GENELLİKLE 1 AY İLE 45 GÜN BEKLENDİKTEN SONRA OLUR, 2 ÇAPALAMA NORMALDİR. HASTALIK OLUP OLMADIĞI DİKKATLE TAKİP EDİLİR, BÖYLE BİR DURUM TESBİT EDİLİRSE EN YAKIN İL-İLÇE TARIM MÜDÜRLÜKLERİNDEN VEYA ZİRAİ İLAÇ SATANLARDAN HANGİ İLACIN ATILMASI GEREKTİĞİ ÖĞRENİLİR. FISTIK YAPRAKLARI İLK ÇIKTIĞINDA UZUN SÜRE YEŞİLDİR, BU HEMEN HEMEN 3-4 AY SÜRER. 4-5-6 AYLARDA YAPRAKLAR SARARMAYA BAŞLAR, 5 VE 6.AYLAR FISTIKLARI SÖKMEK İÇİN EN UYGUN AYLARDIR. İŞİN EN ZEVKLİ ANI DA FISTIKLARIN SÖKME ANIDIR, SARARAN YAPRAKLARI DİBİNDEN TUTARAK ASILDIKTAN SONRA GÖRDÜĞÜNÜZ MANZARA ÇEKTİĞİNİZ ALINTERİNİN MÜKAFATIDIR. HER BİR FISTIK KÖKENİNDEN KABUKLARI İLE BİRLİKTE SALLANAN 30-40-50 KADAR FISTIK SİZİ GÜLÜMSETİR, İŞ BUNUNLA BİTMEZ. ÇAPA VEYA ELİNİZLE TOPRAĞI DEŞEREK HER KÖKÜN DİBİNDE KOPARAK TOPRAKTA KALAN FISTIKLARI DA ÇIKARMAK ZORUNDASINIZ, YOKSA ÜRETİM KAYBI YAŞARSINIZ. 1 TEK FISTIKLA 30-40-50 ADET KABUKLU FISTIK ELDE ETMENİZ 250-500 GRAM FISTIK DEMEKTİR, BU BAZEN YERİN DURUMUNA GÖRE ARTAR VEYA AZALABİLİR.
TOPLANAN FISTIKLARIN İÇİNDE İRİLİ UFAKLI BİR ÇOK FISTIK BULUNUR, BUNLAR ÖNCE ÇUVALLARA KONUR. ÇİĞ OLARAK KABUKLU FISTIĞI PEK ALAN OLMAZ, FISTIĞI KABUĞU İLE SATACAK OLANLAR BUNU FIRINLARA GÖNDERİR VE KAVUTTURUR. BU GÜN İÇİN KAVRULMUŞ KABUKLU FISTIĞIN 1 KĞ.MI PAZAR YERLERİNDE 4-5 TL.DEN SATILMAKTADIR. BUNDAN AYRI OLARAK SATILACAK FISTIKLAR KABUKLARINDAN ÇIKARILIR VE 4 BÖLÜME AYRILIR, KIRIK FISTIKLAR;KABUĞUNDAN ÇIKARILAN FISTIKLAR BAZEN KIRILIR, BUNLARIN ÇİĞ OLARAK FİYATLARI 2-3 TL.DEN ALICI BULUR. KÜÇÜK FISTIKLAR;KABUKLARDAN ÇIKARILAN KÜÇÜK FISTIKLARDIR, ÇİĞ OLARAK 1 KĞ.MI 3-4 TL.DEN SATILMAKTADIR. ORTA BOY FISTIKLAR;KABUĞUNDAN ÇIKARILAN ORTA BOY TAM FISTIKLARDIR, 1 KĞ.MI 4-5 TL.DEN SATILMAKTADIR. İRİ FISTIKLAR;KABUĞUNDAN ÇIKARILAN EN İRİ TAM ÇİĞ FISTIKLARDIR, PAZARINA GÖRE 5-6-7 TL.YE SATILIR. BU ARADA FISTIKLARIN OLMASINDAN SONRA BİR ÇOK İL-İLÇE-KASABA PAZARLARINDA FISTIKÇILAR BİR ARAYA TOPLANIR, GÖRÜŞ ALIŞVERİŞİNDE BULUNUR. FİYATLAR BURADA BELLİ OLUR, ÇİĞ FISTIĞIN PAZARDAKİ FİYATI BELLİ OLMADAN FISTIKÇILARIN ÇOĞU MALINI PAZARA ÇIKARMAZ. BAZEN PARAYA SIKIŞAN FISTIKÇILAR FISTIK FABRİKALARINA MALI UYGUN GÖRECEKLERİ BİR FİYATTAN SATARLAR, FABRİKALAR YILLIK FISTIK SATIŞLARINI GÖZ ÖNÜNE ALARAK YILLIK STOKLARINI DEPOLARLAR. DEPOLAMAYAN FABRİKA YOK SATAR, BU HİÇ BİR FABRİKANIN İŞİNE GELMİYECEĞİ İÇİN FISTIK FİYATI BELİRLİ BİR MİKTARIN ALTINA DÜŞMEZ. FISTIK İŞİNDE HER YIL MİLYARLARCA LİRA PARA DÖNER, FISTIĞI YALNIZCA YETİŞTİREN DEĞİL. ONU FABRİKALARDA İŞLEYENLERDE BU İŞTEN BÜYÜK PARALAR KAZANIRLAR, SON YILLARDA TÜRKİYE’DE KURUYEMİŞ FABRİKALARININ SAYISINDA ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ARTIŞ VARDIR. SİZ DE İSTERSENİZ HER ZAMAN EKONOMİK BİR DEĞERİ OLAN, İNSAN SAĞLIĞINDA VAZGEÇİLMEZ BİR YERİ OLAN FISTIĞI YETİŞTİREREK PARA KAZANABİLİRSİNİZ. FISTIK YUMUŞAK TOPRAĞI SEVER, SICAK OLAN YERLERDE YETİŞİR.

NOT.GAZETECİ-YAZAR-ŞAİR KERİM ÖZBEKLER (SAĞDA) ULUSLARARASI BODRUM 1.ŞAİRLER ŞÖLENİ SIRASI’NDA KOMİTE ÜYESİ-SEVGİ YOLU DERGİSİ KÖŞE YAZARI VE ŞAİR GÜLAY SOMER BİRKL İLE BİRLİKTE BODRUM’DA GÖRÜLÜYOR.(FOTO.ŞÜKRÜ ÖKSÜZ)