KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
- 668 Okunma
- 6 Yorum
- 0 Beğeni
KISA - KISA
"... SOKAĞI" MESELESİ
Bazı sokak tabelalarında "... SOKAK" yazılı.
Bu ifade yanlıştır.
Doğrusu: "... SOKAĞI" olmalıdır.
Daha iyi anlatabilmek için, bir misalle meseleyi açmaya çalışayım:
Cadde tabelarında "... CADDE" yazılı değil.
Peki, ne yazılı?
"... CADDESİ" diye yazılı.
Tıpkı bunun gibi, sokak tabelalarında: "... SOKAĞI" denilmesi icabeder.
Bilmem, anlatabildim mi?
"YA DA" YALNIZ BAŞINA KULLANILIR MI?
Bazı konuşmacılar, "veya" kelimesi yerine "ya da"yı kullanıyorlar.
Bu uygulama o kadar yaygılaştı ki, vazifesi ve hedefi Türkçe’ye hizmet etmek olan bazı kişiler,
bazı siteler, bazı gazeteciler, bazı yazarlar da, "veya" yerine "ya da"yı kullanıyorlar.
Halbuki, Edebiyat kaidelerine göre, "ya da" tek başına kullanılamaz
Mutlaka, "ya da"dan evvel "ya" demek icabeder.
Bir misal verecek olursak: "Ya onu alınız, ya da bunu alınız" cümlesinde olduğu gibi.
Eğer bu "ya", "ya da" meselesi çok teferruatlı geliyorsa, bu durumda "veya" kelimesi kullanılır:
"Onu alınız veya bunu alınız" gibi..
PEKİ, BU DURUMA NE DERSİNİZ?
Yeni kelimelerle, bizim sevdiğimiz eski kelimeler arasında şöyle bir tenakuz var:
"Münazara"ya da, "münakaşa"ya da; "tartışma" deniliyor.
"Tavsiye"ye de, "teklif"e de; "öneri" deniliyor.
"Tasdik"e de, "tasvip"e de; "onay" deniliyor.
"Muhteva"ya da, "ihtiva"ya da; "içerik" deniliyor.
"Tamirat"a da, "tadilat"a da; "onarım" deniliyor.
"Seyretme"ye de, "dinleme"ye de; "izleme" deniliyor.
"İhtilal"e de, "inkılap"a da; "devrim" deniliyor.
"İhtimal"e de, "muhtemel"e de; "olasılık" deniliyor..
Bu misaller böylece uzar gider.
Yanlışım var mı amma?
...
Sevgili Ayşegül Güncan’ın, Sevgili Göktürkmen’in ve Sevgili Engin Tatlıtürk’ün
kısa mektuplarına, kısa cevaplar yazacaktım amma "Deneme"m çok uzun olur
endişesiyle ileri tarihe bıraktım.
Üç arkadaşıma da teşekkür eder, selamlarımı sunarım.
YORUMLAR
Kıymetli Tuysal Bey,
İkazlarınız için çok teşekkür ederim.
Bu mevzuyu daha evvel de işitmiştim amma bir türlü elim
varmıyordu. İçimde, sanki öyle yaparsam hatalı olacakmış gibi bir his
vardı..
TDK'na gelince: Zamanında, bir Ermeni vatadaşımız olan Agop
Mortayan isimli bir Bey, TDK'nun Genel Başkanlığı'na getirildiği için
bu Müesese'ye itimadım azalmıştı..
Size tekrar teşekkür ederim.
Vehbi Okur tarafından 12/26/2009 6:55:53 PM zamanında düzenlenmiştir.
Değerli Yazar,
Dilimizi ilgilendiren yazılarınızı okudum. Yazınızda geçen "Türkçe'ye " sözcüğünde kesme işaretini kullandığınızı gördüm.
Kesme işaretinin kullanılışıyla ilgili TDK' Yazım Kılavuzu'nda şöyle bir kural var: "UYARI : Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün."
Hoşça kalın.
Sevgili Göktürkmen ve Engin Tatlıtürk Kardeşlerim,
Yazıyı okuduğunuz ve düşüncelerinizi yazdığınız için çok
teşekkür ederim.
Sağolun, var olun.
Vehbi Okur / Emekli Yapımcı / TRT / Ankara
Vehbi Okur tarafından 11/16/2009 5:05:42 PM zamanında düzenlenmiştir.
Yazdıklarınıza katılmamak imkansız. Dilimiz kelime açısından sanıldığı kadar zengin değil. He kelimeyi bir dişimiz gibi düşünüp kurtarmaya gayret etmeliyiz. Yeni nesili de bilinçlendirmeliyiz. Net'te yapılan kısaltmalar da büyük zarar veriyor dilimize. Emeklerinize çok teşekkür ederiz. Saygı ve selamlar. Allah'a emanet olunuz.
"YA DA" YALNIZ BAŞINA KULLANILIR MI?
Bazı konuşmacılar, "veya" kelimesi yerine "ya da"yı kullanıyorlar.
Bu uygulama o kadar yaygılaştı ki, vazifesi ve hedefi Türkçe’ye hizmet etmek olan bazı kişiler,
bazı siteler, bazı gazeteciler, bazı yazarlar da, "veya" yerine "ya da"yı kullanıyorlar.
Halbuki, Edebiyat kaidelerine göre, "ya da" tek başına kullanılamaz
Mutlaka, "ya da"dan evvel "ya" demek icabeder.
Bir misal verecek olursak: "Ya onu alınız, ya da bunu alınız" cümlesinde olduğu gibi.
Eğer bu "ya", "ya da" meselesi çok teferruatlı geliyorsa, bu durumda "veya" kelimesi kullanılır:
"Onu alınız veya bunu alınız" gibi..
Bu konuda çok haklısınız, benim de dikkat etmediğim bir konu.... Dikkat etmek gerek...
