Kısaltarak Dilini Katleden Türk İnsanı

• 1 Ekim 2009 Perşembe 21:33:52

Kısaltma diye nitelendirdiğimiz kavram aslında doğru yapıldığı sürece tüm dillerde var olan ve yapıldığı dile yarar sağlayan bir unsurdur. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri’ni Abd diye kısaltmak dile rahatlık sağlar. Fakat benim başlıkta da görüldüğü gibi eleştirdiğim konu özellikle son yıllarda gelişen teknoloji sayesinde iletişimin daha geniş kitlelere erişmesi sonucu günlük yaşamda sıkça kullanılan kelimelerin anlamsız bir şekilde kısaltılmasıdır. Bu kısaltmalar ilk olarak cep telefonlarının yaygınlaşmasıyla birlikte uzun uzadıya mesajlaşan yurdum insanının fazla cep telefonu faturası gelmemesi veya telefon kontürlüyse kontürünün bitmemesi için kelimeler içinde geçen sesli harfleri kırpmasıyla başlamıştır. Daha sonra ise bu durum ucube bir moda halini almış ve kısa mesajlardan tutunda sanal ortamın diğer tüm unsurlarına kadar yani kısaca elektronik yazışmanın olduğu her alanda fazlasıyla kullanılmaya başlanmıştır.

Bu saçma sapan modanın kısaca tarihini anlattıktan sonra eleştiri kısmına geçersek ilk olarak bir insan kendi dilini nasıl katleder? sorusuna cevap bulmamız gereklidir. Peki bu durumu yaratanlara soruyorum, diyelim ki (bu bir bahane değil ama) cep telefonunda fazla para harcanıyor diye kelimeleri katlediyorsunuz, neden tamamiyle bedava olmasına rağmen "chat"te veya Msn’de konuşurken bu saçma sapan olaya devam ediyorsunuz? Günlük yaşantımızda gayet rahat kullandığımız kelimeleri yazışırken neden katlediyoruz? Tüm bunların cevabı aslında tek bir kelime "kolaycılık". Kendimizi kolaycılığa alıştırıyoruz. Diyoruz ki ben kısaltsam bile nasıl olsa karşımdaki anlar şimdi ne uğraşıpta o kadar uzun yazacağım. İşte bu düşünce ancak bizi tembelliğe itmeye ve dilimizi kendi ellerimizle mahvetmeye yarıyor. Hani yurdum gençliği zaten noktalama işaretlerini hemen hemen hiç kullanmıyor buna alıştık ama ne diye güzelim kelimelerin içindeki sesli harfleri yok edip kısaltma yaparlar bunu anlamak mümkün değil. Genele bakarsak zaten chat yapan veyahut Msn kullanan insanoğlu klavyeyi gayet hızlı kullanan kişilerdir. Bu insanlar madem klavyeyi hızlı kullanıyorlar peki ne yapmaya güzelim kelimeleri mahvedip kısaltıyorlar? Bir de bu "yapay kısaltma dili" sanki iyi bir durummuş gibi sadece gençlik arasında değil belli yaşa ve olgunluğa erişmiş insanlar arasında da artık kullanılmaya başlandı. Ve ben gerçekten ileride dilimizin durumu ne olacak diye büyük bir merak içerisindeyim.

Örneğin birisi vefat ettiğinde karşı tarafa allah rahmet eylesin diye yazarken şöyle mi diyeceğiz artık, "llh rhmt ylsn". Şimdi bu dil katliamını yapan arkadaşlara soruyorum " Örnekte olduğu gibi böyle yaparsak cümleyi anlayabilmek mümkün mü? Veyahut bir insana söylenebilecek en güzel cümle olan "seni seviyorum" derken artık şöyle mi söyleyeceğiz, "sn svyrm".

Örneklerde de görüldüğü üzre kelimeleri kısaltmanın sonu yok ve böyle yapmaya devam edersek artık ortada gerçekten bir dil kalmayacak. Birbirimizle konuşurken sesli harfleri güzellikle kullanıyoruz da neden yazışırken bu harfleri kullanmıyoruz? Madem sesli harfi kullanmak yorucu oluyor, o zaman birbirimizle konuşurken de sesli harf kullanmayalım. Hatta bu işi daha da ileri bir boyuta götürelim hiç konuşmayalım (ne gereği var değil mi?). En güzeli eski çağ insanı gibi işaretlerle iletişim kuralım. Bence daha da kolay olur hiç yazışmaya da gerek yok dilide ortadan kaldıralım sadece semboller kullanalım. İşin kara mizah yanı bir tarafa herhalde durumun bu hale gelmesini "kısaltarak dili katledenler" dahil hiç kimse istemeyecektir.

Öyleyse lütfen bu güzide dilimiz için biraz daha özen gösterelim. Cnm yazacağımıza canım diye yazmak elimize kramp girmesine neden olmayacaktır. Bu yüzden hem dilimize özen gösterip bu saçma sapan yapay dili kullanmayalım hem de çevremizde bunu yapan "özenti" arkadaşlar varsa bu kişileri de uyaralım.

Bu kısaltmaların en çok kullanılanları aşağıda liste halindedir.

1. Canım yerine cnm yazmak
2. Selam yerine slm yazmak
3. Nasıl veya nasılsın yerine nsl yazmak
4. Tamam yerine tmm yazmak
5. Ne haber yerine nbr yazmak
6. Teşekkürler yerine tşk yazmak
7. Merhaba yerine mrb yazmak