YAZIM KILAVUZLARI KARMAŞASI

• 16 Nisan 2009 Perşembe 19:13:35

Türkçe öğretmeni arkadaşım elindeki “Yazımı Karıştırılan Sözcükler” çalışma kağıdıyla girdi içeri: “Hocam, bu çalışma kağıdından ilköğretim gruplarına da verebilir miyiz?” diye sordu. “Bu çalışma kağıdı Ömer Asım Aksoy’un başkanlığında kaleme alınan “Ana Yazım Kılavuzu” esas alınarak lise gruplarına, yani ÖSS öğrencilerine göre hazırlanmıştır öğretmenim. İstersen Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu’na göre karşılaştır, farklılıklarını çıkar, yeniden yazıp çoğaltalım ve ilköğretim öğrencilerine de verelim.” dedim.

Türk Dil Kurumu’nun Yazım Kılavuzu’yla gitti öğretmenim. Ertesi gün geldi, kılavuz ve çalışma kağıdıyla. Yüzünden düşen bin parçaydı. “Hocam, bakar mısınız şuna? Bu kadar farklı yazım var iki kılavuz arasında.” Elindeki çalışma kağıdında sözcüklerin karşısında TDK kılavuzuna göre yazılması gerektiği şekli vardı ve kağıdın yüzde sekseni farklıydı.

İki yazım kılavuzu kullanıyoruz. Birincisi SBS’ye girecek ilköğretim öğrencileri için MEB’in kabul ettiği ve Türk Dil Kurumu’nun hazırladığı “Yazım Kılavuzu”. İkincisi de eski Türk Dil Kurumu genel yazmanı Ömer Asım Aksoy’un başkanlığında bir komisyon tarafından hazırlanan ve “Beyaz Kılavuz” namıyla bilinen, ÖSYM tarafından kabul gören ve üniversiteye giriş sınavına girecek öğrencileri ilgilendiren “Ana Yazım Kılavuzu”.

Öğrenci lisede MEB’in kabul ettiği yazım kılavuzuna göre görüyor derslerini. Dershaneye gittiğinde üniversiteye hazırlık aşamasında olduğu için, gireceği sınavı yapan ÖSYM’nin kabul ettiği Ana Yazım Kılavuzu’na göre eğitim almak zorunda.

Ne yapmalı öğrenci bu ikilem arasında? Zaten kafası karmakarışık, zaten sınav stresiyle boğuşuyor; bir de yazım kılavuzlarıyla boğuşmak zorunda.

İki kılavuzu sadece örnek olsun diye A harfindeki birleşik kelimelerin yazımı yönüyle kıyasladım. A harfinde 104 farklı yazım vardı. İşte birkaç örnek:

TDK Yazım Kılavuzu ------------- Ana Yazım Kılavuzu

ağaç çileği ------------------------------ağaççileği
ağaç minesi -----------------------------ağaçminesi
ağır sıklet --------------------------------ağırsiklet
ağ tabaka ---------------------------------ağtabaka
açık kalpli --------------------------------açıkkalpli
adam sendecilik -------------------------adamsendecilik
ada çayı -----------------------------------adaçayı
ağrı kesici --------------------------------ağrıkesici
ağustos böceği -------------------------- ağustosböceği
alt yazı ----------------------------------- altyazı
Antep fıstığı ---------------------------- antepfıstığı
Antep işi ----------------------------------antepişi
Amerika bademi ------------------------ amerikabademi
Amerikan bar ----------------------------amerikan bar
antik çağ --------------------------------- antikçağ
aşk olsun ---------------------------------aşkolsun
at kestanesi ------------------------------ atkestanesi
ay çöreği ---------------------------------ayçöreği
aynalı sazan ----------------------------- aynalısazan
Arap sabunu ---------------------------- arapsabunu
art avurt ---------------------------------- artavurt
artık yıl -----------------------------------artıkyıl

Görüldüğü gibi iki kılavuz arasında birleşik kelimelerin yazımında ciddi bir fark var. Buraya aldığımız sadece birkaç örnek. “Antep fıstığı / antepfıstığı” yazımına dikkat ediniz. “açık kalpli / açıkkalpli” ve “ada çayı / adaçayı” yazımlarının hangisine göre hareket edeceğiz.

Bir dilde yazımda karmaşa varsa ülkede karmaşa var demektir. Üniversitelerde kürsüleri işgal edenler bir an önce bir araya gelip bu soruna ciddi bir çözüm bulmak zorundadır. Birilerinin ideolojik çekişmelerine dili mahkum etmek, gençliği karmaşa içinde bırakmak hiçbir vicdana sığmaz. Sağcı – solcu, şucu – bucu ayrımlarına göre dili sınıflandırmayın artık. Çekin, atın dilimiz üzerindeki kirli elleri ve kirli oyunları.