MENDEL BEYAZ ADAMIN KELLESİNİ NASIL KURTARDI (Cuma Yazıları)

• 27 Mart 2009 Cuma 12:09:21

Avrupalı gezgin Afrika’da bir kabileyle iyi anlaşır ve oraya yerleşir. Sevgi saygı
görür. El üstünde tutulur. Barış ve kardeşlik içinde yaşayıp giderler. Günün birinde kabileden genç bir kız doğum yapar. Bebek beyazdır. Kabile şaşırır. Anlam vermez. Reis beyaz adamı çeker kenara:
-Bugün sen, ben çoban olacak, sürüyü bekleyecek, der.
Sürünün başında dalıverirler savanlara. Reis ciddi ve kararlı bir yüz ifadesiyle sorar;
-Anlat. Ne iş bu beyaz bebek?
Beyaz adam korku içinde donar kalır. Panik olur. Cevap bulamaz. Aniden sürüye ilişir gözü. Beyaz koyunların arasında otlayan siyah bir kuzu vardır. Şimşek çakar adamın beyninde. Yırttık der içinden ve şefe diklenir:
-Efendim bu siyah kuzu ne iş, beyaz koyunların arasında?
Şef, şaşırır, heyecanlanır, başını öne eğer ve:
-Sen kara kuzu unutmak var, ben de beyaz bebek unutmak var, der.
****
Bu bir mesel.
Reform hareketleri ardından Rönesans açılımı ve de ardından sanatın ve bilimin özgürlüğü. Bir başka deyişle, din dışı alanlara yayılması ve uygarlığın gelişmesi gözlenmiş Avrupa’da. Gotik sanatın şaşaası, görkem ve ürkütücülüğü rönesansla birlikte yerini daha akılcı, yararlılık, kullanışlılık ve lojik anlayışa bırakmış.

İnsanoğlu bu ya, genlerinde var geriye özlem XIX. yy.da birileri gene vahşi Gotlardan ismini alan sanat akımına dönmeye heves etmiş. Gotik canlandırmacılık akımı mimaride eserler vermeye başlamış. Öyle eserler ki, tamamlanması insan ömrüne sığmamış çoğu zaman. Ama reformun tetiklediği teknolojik gelişme karşısında yaşamını sürdürme şansı kalmamış.

Gen.
Genetik.
Jenerasyon (nesiller)
Jeneratör.
Başlangıç (genesis)
Genel (çoğunluk)
Jenital(genital) organ (üreme organı)…böyle uzar gider kökten türeyen kavramlar.

Başlangıç GEN=kök kavramıdır. Ve canlıyı molekül bazında tanımlamaya çalışır.

Gregor MENDEL. Avusturyalı rahip, bitki bilimadamı. Bezelyelerle kafayı bozmuş. Döllenmede dişi- erkek kromozomlarının eşit katılımına karşın genlerin yani kök birimlerin kendi özelliklerini değiştirmeden aktardıklarını, yeni oluşumda iki tarafın da kök özelliklerinin bulunduğunu söyleyebilmemize yarayacak teoremin girişini yapan adamdır G.Mendel.
C. Darvin’in doğal seleksiyon veya evrim çalışmalarıyla da bağdaşır. Gerçi ikisi de aynı dönemlerde yaşadı.

Kabile reisi Mendel’den habersizdi mutlaka.
Ama Mendel deneyleri gösteriyordu ki: siyahla beyazın eşleştirilmesinden üreyecek nesilde, birinci-ikinci kuşakta hep beyaz kuzular doğabildiği halde üçüncü kuşakta bir siyah kuzu doğabilecektir. Gen vardır ve kalıcı özellikler mutlaka nesilden nesile geçmektedir.

Kabile reisi bunu bilmiyordu ama, beyaz adamın bir cevher yumurtladığını hissetmişti. Üstelik kendi karıştırdığı haltın da suçluluğunu duyuyordu anlaşılan.

Her ne kadar son zamanlarda mehter takımı gibiysek de, Adli tıptaki DNA test sonuçlarına gıkımızı çıkaramıyoruz. Buyurun kalıtım, ve de Mendel hayatımıza girdi işte.

Ve bir mesel daha:
***
Mendel ve de Darvin devirleriydi. Anaduolu’da kadının biri aynasını dükkânda unutur. Tezgâhtar alır eline, evirip çevirirken aynada yüzünü görür, ölen kardeşi sanır
-Ey gigi gardaşım seni bir daha görmek varmış. der.
Gece gardaşı sandığı aynaya sarılır yatar. Karısı tellenir. Herif bir şeye sarılmış yatıyor. Şüphelenir. Çeker alır aynayı. Bir de ne görsün bir kadın.
-Allah belani vireeeee. Bu garı da kim ki ne. Bi boka benzemiiir. ….yaygarayı basan kadın o hırsla aynayı kadıya götürür ve anlatır , kocasının kendisini bu acube kadınla aldattığını.
Kadı aynayı alır. Evirir çevirir, tam da kadının delirdiğini düşündüğü anda aynada bir adam yüzü belirir. Bakar, suratını ekşitir, aynadaki surat ekşir. Döner kadına;
-Yahu bu garıdan çok gavata benziir, der.
***
Seçim yasakları var ya biz de dokundurtmadık güya.

Saygılar
i.durmuş