Üniversite tercihleri, sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından adayların en kritik dönemeçlerinden biridir. Ancak bu süreçte birçok aday, kulaktan dolma bilgilerle hareket ederek tercih stratejilerini yanlış kurgulayabiliyor. Özellikle “düşüğe yüklenmek” şeklinde bilinen, yalnızca geçen yıl düşük puanla kapatan programlara yönelme taktiği, şehir efsanelerinden ibarettir. Geçen yıl düşük kapatmış olmak, bu yıl da aynı şekilde düşük kapatacağı anlamına gelmez. Bölümlerin kapatma sıraları açılan kontenjan, bölümün bulunduğu şehir, mezuniyet sonrası iş olanakları, toplum algısı ve aday profili gibi çok sayıda değişkenin birleşiminden etkilenir. Bu nedenle, “geçen yıl düşük kapattı” diye bir bölümün mutlaka düşük kapatacağı varsayımı risklidir. Bununla birlikte, bazı bölümler yıllardır süregelen düşük talep sebebiyle kalıcı olarak düşük kapatma eğilimindedir. Bu durum, bölümlerin niteliğinden, mesleğin toplumdaki algısından ve bölgenin sosyo-ekonomik koşullarından kaynaklanır.
1. Mesleki Algı ve Talep Eksikliği
Bazı bölümler, meslek itibarı veya iş imkânlarının sınırlılığı nedeniyle sürekli düşük talep görmektedir. Örneğin:
Yapı Ressamlığı (boyacılık olarak algılanması, fiziksel iş yükü, düşük ücret beklentisi)
Yapı Yalıtım Teknolojisi (izolasyon işçiliği olarak görülmesi, toplumda cazip bulunmaması)
Yapı Tesisatı Teknolojisi( sıhhi tesisatçı olarak görülmesi)
Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü (tır şoförlüğü algısı, ağır vasıta mesleğine ön yargılar)
Bu programlar, en yüksek kapatan üniversitelerde bile düşük sıralarda kapanmakta yeni açılan versiyonları ise daha da düşük sıralarla dolmaktadır.
2. Şehir Faktörü
Aynı bölüm, farklı şehirlerde çok farklı sıralarla kapatabilmektedir. Talebi belirleyen etkenler arasında şehrin yaşam koşulları, güvenlik algısı ve ulaşım kolaylığı öne çıkar.
Örneğin:
Bitlis’te Yapı Tesisat Teknolojisi veya Bingöl’de Giyim Üretim Teknolojisi gibi programlar, doğudaki konumları nedeniyle özellikle batı illerinden tercih edilmemekte, bu da kapatma sırasını ciddi biçimde düşürmektedir. Bayburt’ta Atçılık ve Antrenörlüğü, kadın adayların büyük oranda ilgisiz olduğu bir alan olduğundan ve şehir olarak cazip bulunmadığından düşük kapatma eğilimindedir.
3. Cinsiyet ve Meslek Uyumu
Bazı bölümler, kadın adayların büyük kısmının ilgisini çekmez bu da kontenjanın önemli bölümünü erkek adayların doldurmasına yol açar. Bu durum, talebi sınırlayarak kapatma sırasını düşürür.
Örneğin:
Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği
Atçılık ve Antrenörlüğü
Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü
Bu alanlar, toplumda daha çok erkek mesleği olarak algılandığından kadın aday havuzunun dışında kalır.
4. Yeni Açılan Programların Avantajı
Geçmiş yıllarda gözlemlenen bir diğer durum ise yeni açılan bölümlerin çoğunlukla düşük kapatmasıdır. Bunun sebepleri arasında bölümün tanınırlık eksikliği, mezunlarının iş piyasasındaki görünürlüğünün azlığı ve tercih kılavuzunda yeni fark edilmesi sayılabilir.
Örnekler:
Burdur Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği (2025’te açıldı)
Kütahya Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü (yeni açılış)
ARTVİN ÇORUH Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Şavşat Meslek Yüksekokulu
BİTLİS EREN Yapı Tesisat Teknolojisi Tatvan Meslek Yüksekokulu
HARRAN Yapı Yalıtım Teknolojisi
Hilvan Meslek Yüksekokulu
KAFKAS Eser Koruma Kazım Karabekir Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
BAYBURT Atçılık ve Antrenörlüğü Demirözü Meslek Yüksekokulu
5. Sürekli Düşük Kapatma Eğilimi Gösteren Bölümler
Verilere ve gözlemlere göre, aşağıdaki alanlar yıllardır düşük kapatma eğilimindedir:
Yapı Ressamlığı
Yapı Tesisat Teknolojisi
Yapı Yalıtım Teknolojisi
Eser Koruma
Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği (eski adıyla Atık Yönetimi)
Madencilik Teknolojisi
Giyim Üretim Teknolojisi
Atçılık ve Antrenörlüğü
Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği
Bu bölümlerde hem meslek algısı hem de bölge faktörü birleşerek sıralamayı aşağı çeker.
Tercih listesi oluştururken yalnızca “geçen yıl düşük kapattı” mantığıyla hareket etmek, stratejik bir hatadır. Ancak sürekli düşük kapatan, toplumda cazibesi az olan, yeni açılan ve coğrafi olarak talep görmeyen bölümler, düşük kapatma potansiyeli yüksek alanlardır. Bu nedenle, genel grup adaylarının —özellikle 2 milyon sıralama civarındaki— yerleşme ihtimalini artırmak için bu tür bölümleri listenin alt sıralarında değerlendirmesi mantıklı bir tercih olabilir. Bununla birlikte, her aday kendi koşullarını, bölümün geleceğini ve kişisel ilgi alanlarını göz önünde bulundurmalıdır.
2025 YKS TERCİHLERİNDE GENEL GRUBU İÇİN TYT’DE GARANTİ TERCİH LİSTESİ
1) 111490342 KÜTAHYA SAĞLIK BİLİMLERİ Kozmetik Teknolojisi Simav Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
2) 108570753 OSMANİYE KORKUT ATA Yapı Ressamlığı Osmaniye Meslek Yüksekokulu
3) 112572497 ISPARTA UYGULAMALI BİLİMLER Yapı Ressamlığı Senirkent Meslek Yüksekokulu
4) 109190213 SİNOP Basım ve Yayım Teknolojileri Gerze Meslek Yüksekokulu
5) 109190185 SİNOP Emlak Yönetimi Boyabat Meslek Yüksekokulu
6) 109490433 TRAKYA Emlak Yönetimi Uzunköprü Meslek Yüksekokulu
7) 101370391 ARTVİN ÇORUH Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Şavşat Meslek Yüksekokulu
8) 102190246 BİTLİS EREN Yapı Tesisat Teknolojisi Tatvan Meslek Yüksekokulu
9) 102690392 SİVAS CUMHURİYET Madencilik Teknolojisi Sivas Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
10) 102090287 BİNGÖL Giyim Üretim Teknolojisi Bingöl Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
11) 106490241 KASTAMONU Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Abana Sabahat Mesut Yılmaz Meslek Yüksekokulu
12) 107990213 TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Çorlu Meslek Yüksekokulu
13) 106390283 KARAMANOĞLU MEHMETBEY Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Kazım Karabekir Meslek Yüksekokulu
14) 105190159 HİTİT Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
15) 107790402 HATAY MUSTAFA KEMAL Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Altınözü Tarım Bilimleri Meslek Yüksekokulu
16) 108190429 NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Bor Halil-Zöhre Ataman Meslek Yüksekokulu
17) 105090389 HARRAN Yapı Yalıtım Teknolojisi
Hilvan Meslek Yüksekokulu
18) 112572504 ISPARTA UYGULAMALI BİLİMLER Yapı Yalıtım Teknolojisi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
19) 109370216 ŞIRNAK Sondaj Teknolojisi Şırnak Meslek Yüksekokulu
20) 101490929 ATATÜRK Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
21) 105990326 KAFKAS Eser Koruma Kazım Karabekir Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
22) 101890308 BAYBURT Atçılık ve Antrenörlüğü Demirözü Meslek Yüksekokulu
23) 103290296 KÜTAHYA DUMLUPINAR Karayolu Yük Taşıtı Sürücülüğü Kütahya Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu
24) 107390385 BURDUR MEHMET AKİF ERSOY Kümes Hayvanları Yetiştiriciliği Burdur Gıda Tarım ve Hayvancılık Meslek Yüksekokulu


2025 YKS Tercih Stratejileri: 34 Yaş Üstü Kadın Kontenjanı ve Düşük Puanlı Bölüm Analizleri

2025 YKS tercih dönemi, özellikle 34 yaş üstü kadın kontenjanı ile yeni dinamiklere sahne olmuştur. YÖK tarafından 2023’te başlatılan bu uygulama kapsamında, farklı nedenlerle üniversiteye gidememiş 34 yaşını tamamlayan kadınlara devlet üniversitelerinde özel kontenjan ayrılmış ve 20 bini aşkın kadın bu fırsattan yararlanmıştır. Bu gelişme, üniversite tercih sisteminde stratejik yaklaşımların önemini ortaya koymaktadır.
34 Yaş Üstü Kadın Kontenjanının Özellikleri
Kontenjan Kapsamı ve Sınırlamalar
Bu kontenjan, başarı sıralaması şartı aranan Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Mühendislik, Mimarlık, Hukuk ve Öğretmenlik ile bazı havacılık ve denizcilik programları dışındaki tüm programları kapsamaktadır. Bu durum, kontenjan dahilindeki adayların tercih seçeneklerini belirli alanlarda sınırlandırmaktadır.
Rekabet Dinamikleri
34 yaş üstü kadın kontenjanında yer alan adayların karşılaştığı temel zorluklar şunlardır:
- Farklı yaşam öncelikleri: Bu yaş grubundaki kadınların çoğu evli ve çocuk sahibi olduğu için örgün eğitimi tercih etmez.
- Bölüm tercihleri: Geleneksel olarak kadınların tercih ettiği ebelik, hemşirelik, çocuk gelişimi, sosyal hizmet gibi bölümlerde yoğun rekabet bulunur.
- Coğrafi kısıtlar: Aile sorumluluklarından dolayı uzak şehirlerdeki programları tercih etmekte zorlanma
34 Yaş Üstü Kadın Kontenjanı İçin Düşük Puanlı Bölüm Kategorileri ve Stratejik Tercihler
Teknik Bölümler (TYT)
Analiz edilen veriler, aşağıdaki teknik bölümlerin düşük puanlarla kapanma potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir:
Bilişim ve Teknoloji Alanları:
- Bilgisayar Programcılığı
- Bilişim Güvenliği Teknolojisi
- İnternet ve Ağ Teknolojileri
Teknik Bölümler
- Elektrik Teknolojisi
- Elektronik Teknolojisi
- Mekatronik
- Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi
İnşaat ve İmalat:
- İnşaat Teknolojisi
- Makine Teknolojisi
- Otomotiv Teknolojisi
Özel Durumlu Bölümler
Bazı bölümler özel koşulları, coğrafi konumları veya sosyal algıları nedeniyle düşük talep görmektedir:
Denizcilik ve Ulaştırma:
- Gemi İnşaatı
- Gemi Makineleri İşletmeciliği
2025 YKS tercih sürecinde başarılı olabilmek için:

34 Yaş Üstü Kadın Adayları İçin:
- Genel kontenjanla karşılaştırılmayacak şekilde özel kontenjan dinamiklerini anlama
- Erkek yoğunluklu ve teknik bölümleri tercih listesine dahil etme
- Coğrafi olarak uzak ve yeni açılan programları değerlendirme
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Rehber öğretmenlerin genel kontenjan perspektifli yaklaşımlarının yanıltıcı olabileceği
- Sıralama verilerinin her kontenjan için farklı yorumlanması gerektiği
- Üniversite eğitiminin amaç değil araç olduğunun unutulmaması
Bu analizler doğrultusunda, her adayın kendi koşullarına uygun tercih stratejisi geliştirmesi ve üniversite eğitimini kişisel hedeflerine ulaşmak için bir araç olarak değerlendirmesi önem taşımaktadır.