İLGİNÇ BİR SOSYAL DENEY
(Bir toplum nasıl bozulur)

Bazı olaylar karşısında insan davranışlarını incelemek isteyen bilim adamları bir süpermarkete hırsız rolünde insanlar sokuyorlar.

Tabii ki süpermarket yöneticilerinin bilgisi dahilinde oluyor bu deney. Hırsız rolündeki bu insanlar bir şeyler çalmaya başlayınca da süpermarketteki diğer müşterilerin tepkilerini kamerayla izliyorlar.

Önce müşteriler üç gruba ayrılıyor: Birinci grup hırsızları öteberi çalarken görüyor, ama dur bakalım ne olacak diye seyrediyor. Bekledikleri şey de süpermarket görevlilerinin hırsızları görüp yakalamaları.

İkinci grup hırsızları iş üstünde görüyor, ama bana ne dercesine görmemezliğe geliyor.

Üçüncü grup ise henüz bir şeyin farkında değil. Sonra ne oluyor? Önce hırsızların sürekli mal çaldığını izleyen ama müdahale edilmediğini gören birinci grup müşteriler de, nasıl olsa kimse bir şey demiyor düşüncesi ile öteberi aşırmaya başlıyor.

Sonra herkesin sürekli bir şeyler yürüttüğünü ve buna kimsenin de bir şey demediğini gören ikinci grup müşteriler de ’’biz enayi miyiz!’’ dercesine yağmaya katılıyor. En sonunda bu furyayı fark eden üçüncü gruptakiler de diğerlerine katılıyor.

Görüldüğü gibi, zamanında müdahale edilmediği için tüm müşteriler bu yağmaya katılıyor.

SONUÇ

Adaletin işlemediği toplumlarda sonuç böyledir.
Cezasız kalan suç yaygınlaşmaya başlar.
Adalet bozulduğunda toplumdaki ahenk bozulur ve sonunda ahlak da bozulmaya başlar..
Ahlakın bozulduğu toplum ise bitmiş toplumdur.
O yüzden eskiler der ki adalette verilen her taviz toplumu çürümeye mahkum eder...