Vakar ve Tevazu 1

• 3 Şubat 2024 Cumartesi 23:55:38

Vakar ağırbaşlı olmak,hafif hareketlerden kaçınıp, bulunulan makam ve mevkiin hakkını vererek davranmaktır.

Tevazu ise alçak gönüllü olup,hiçbir konuda kibirlenmeyip büyüklük taslamamaktır.

İslam dininin emrettiği bu çok güzel huylara sahip olan insanlar yaş,makam,para yönüyle kendilerinden düşük olan insanları hiçbir zaman küçük görmez,horlamaz,azarlamaz,küçük düşürmez.

Vakarın ölçüsünü iyi ayarlamak gerekmektedir. Nefsi ilgilendiren konularda sür’at ve aceleden kaçınılmalıdır.Bu durumda acelecilik uygun değildir.Yalnız bu aheste aheste davranmanın bir şartı vardır.O da fırsatı kaçırmamak ve o işte başarısızlığa düşmemektir. Aynı zamanda vakar, ağırbaşlılık demek olduğundan, bu hal kişiyi dikkatli,temkinli davranmaya sürükleyerek onun kadrini yüceltir. Vakarın işareti,insanların yanında ve yalnız kaldığı zamanda da aynı hal üzere kalabilmektir.

Demek ki,başkalarının yanında vakar görünüp, yalnız kaldığında vakar olmayı terketmek uygun değildir.Her iki halde de vakar olmak tercih edilen harekettir.Yalnız vakar konusunda ölçüyü kaçırmayıp,aşırıya gitmemeliyiz.Çünkü bu durumda insan kibirli olmaya meyledebilir.Vakar sahibi olacağız derken kibre düşmek çok kötü ve tehlikeli bir harekettir.Cenab-ı Hak Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurmuştur:"Allah katında en değerliniz en çok Allah’tan korkanınızdır." Hücürat,49/13

Öyleyse insanların birbirlerine büyüklük taslayıp,övünmeleri,başkalarını hor ve küçük görmeleri hiçte doğru bir davranış değildir.Yine Allah-u Teala: "Siz nefislerinizi övmeyiniz,kimin muttaki olduğunu Allah daha iyi bilir." Necm,53/32 buyurarak insanın mütevazı olması gerektiğini beyan etmiştir.

Bu konuda Peygamberimiz Aleyhissalatü Vesselam şöyle buyurmuşlardır:
"Muhakkak Allah Teala bana,sizin mütevazı olmanızı vahyetti." (en-Nevevi,Muhyiddin,Riyazü’s-Salihin,II,37 )

"Her kim Allah için alçak gönüllülük yaparsa,Allah muhakkak onun derecesini yükseltir." (Tirmizi,Ebu İsa Muhammed bİsa b.Sevre,es-Sünen,Birr,82)

Hz.Lokman oğluna şöyle tavsiyede bulunmuştur:"Kibirlenip insanlardan yüzünü çevirme. Yeryüzünde çalımla yürüme;çünkü Allah kurulup öğünenlerin hiç birini sevmez." Lokman,31/18

Ayet ve hadislerde ifade edildiği gibi büyüklenmek insana ancak zarar getirir.İnsan mütevazı olduğu oranda Allah’ın katında ve insanların gözünde değer kazanır.Hazreti Peygamber Aleyhisselâtü Vesselâm "İlmi öğreniniz; ilimle birlikte vakar ve sekineti de öğreniniz." ( İbn ’Abdil-Berr,Cami’u Beyani’l-İIm,I,151) buyurarak vakarın ehemmiyetini dile getirmiştir.

Şu halde bizler,ilimle birlikte vakar ve sekinetini de öğrenmeli,ilmi vakar ile süslemeliyiz ki,ilmimizden diğer insanlarda faydalansın.
Ayrıca tevazu ve vakar konusunda Peygamber Efendimiz Aleyhisselâtü Vesselâma yetişmek mümkün olmasa da hiç olmazsa onun sünnetine uymada birbirimizle yarışmalıyız.

Hazreti Muhammed Aleyhisselâtü Vesselâm bir Peygamber olduğu ve İslam Devletinin kurucusu ve öncüsü olduğu halde çok sade yaşayan bir insan olmuştur.Hayatı şaşaasız ve gösterişten uzak geçmiştir.Gururu,kibri,böbürlenmeyi asla sevmemiş,hatta böyle insanları da tatlı dille uyarmayı ihmal etmemiştir.Peygamber Efendimiz (a.s.m.)aynen diğer insanlar gibi davranırdı. Merkebe biner,yün elbise giyer,hizmetçinin kölenin davetine katılırdı. Hizmetçilerle ve dul kadınlarla beraber olur,onların ihtiyaçlarını görürdü.

Ahmet TULGANER