KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
- 675 Okunma
- 13 Yorum
- 12 Beğeni
Avni
Okuduğunuz yazı Günün Yazısı olarak seçilmiştir.
Avni
Avni’yi bilenler bilir.
Bilenler siz azıcık şöyle kenarda durun da biz beraberce bilmeyenlere Avni’yi anlatalım.
-
70’li yıllar.
Gazeteler var, okunan, tirajları milyona varan gazeteler.
O zamanın en büyüğü Hürriyet, Simavi’lerin Hürriyet’i.
Haldun Simavi Hürriyet’ten ayrılarak genel yayın yönetmeni Rahmi Turan olan ve Türk basın dünyasına pek çok yenilikler getiren GÜNAYDIN Gazetesini çıkardı. Başlığı bile değişik. Siyah zeminli bir dikdörtgende sarı GÜNAYDIN yazısı.
Kısa sürede büyük gazeteler arasına girerek milyon tiraja ulaştı. Ara ara Hürriyet’i solladığı bile oluyordu. Büyük gazetelerin yan kuruluşları, başka isimlerle çıkardıkları başka gazeteleri, çoğunun ekleri de vardı. GÜNAYDIN’ın da GÜN Gazetesi. Ayrı bir gazete olarak yayınlanıyor. O da yenilikçi. Ek olarak her gün bir mizah dergisi vermeye başladı GÜN.
“GÜN Gazetesi GIRGIR İlavesi”
Oğuz Aral yönetiminde.
Logosu insan kafasının içinden çıkan ve dönen demir bir kol. Bu esnada çıkan GIR GIR GIR sesleri derginin adını oluşturuyor.
Renkleri sadece sarı ve siyah. Bu iki renk birbirine o kadar mı yakışır!
Ve hepimizin GIRGIR tiryakiliği başlıyor.
Baş çizeri Oğuz Aral’dı GIRGIR’ın. Ki ayrı bir ekol. GIRGIR ise okul. Bizler GIRGIR’ın dışında olsak da içinde ne olup bittiğini bilirdik. Oğuz Aralın izni olmadan, onun onayını almayan tek çizgi bile yayınlanmazdı. Ve Türk karikatürünün yüz akı o kadar çok çizer yetiştirdiki Oğuz Aral o dönemde.
Ek olarak verilen GIRGIR’ın 42. Sayısında Avanak Avni karakteri ortaya çıktı. İki ana karakteri vardı Oğuz Aral’ın, Utanmaz Adam ve Avanak Avni. Birbirine zıt iki karakter.
Oğuz Aral Avanak Avni’nin önceleri büyüklük halini çiziyordu.
Daha sonraları küçüklük halini çizmeye başladı. Konuşmayı bile sökememiş çocukluk hali.
Oğuz Aral, ofis-boy olarak çalışan Rıza Külegeç adlı çocuktan esinlenerek bu karikatürü çizmeye başladığını defalarca belirtmiştir.
Avni tipik bir gecekondu mahallesi çocuğuydu. Hep ezilir ama hiç boyun eğmez, bazen hileyle, bazen kurnazlıkla, bazen boyun eğer görünerek de olsa hakkını korumaya çalışırdı. Mahallesindeki iri kıyım Deve Dilaver başının belasıydı garibin. Ağzı burnu kırılasıya dayak yemesine rağmen Deve’ye bulaşmadan duramazdı. Ansızın gider, kıçına okkalı bir tekme atar veya koşa koşa gelip gözünün üstüne yumruğu geçirirdi mesela, sonrası malum.
Mahalle arkadaşı Leyla’ya âşıktı ama konuşmayı sökemediği için derdini anlatamazdı. Dıgıl Dıgıl’dan öteye gidemezdi. Mugu mugu! Çırınk gıyk yeterliydi onun için.
Mahallenin seksi kadınlarını dikizlemekten, yuvarlak yerlerini avuçlamaktan büyük zevk alırdı. Ve sonrası yine malum.
GIRGIR daha sonra haftalık mizah dergisi olarak yayınlanmaya başladı.
O kadar popüler oldu ki 1,250 milyon tirajıyla dünyanın 2. Büyük mizah dergisi haline geldi. 1. Mizah dergisi? Rusya’da imiş yani o zamanki SSCB’de. Ee oradaki Komünist Partisi “dergiyi alacaksınız” deyince elbette bir numara olur.
Avanak Avni, 70’li yıllarda Gırgır dergisinin büyük satış rakamlarına ulaşması ile çok popüler oldu.
Avni’nin ünü, Türkiye sınırlarını aşmıştı.
Oğuz Aral efsane dergi GIRGIR’ın zorla el değiştirmesi olayından sonra 1990 yılında Avni mizah dergisini çıkarmaya başladı. Avni Dergisi 1996’ya kadar yayınını sürdürdü. GIRGIR söndü. Avni pek tutmadı.
Temmuz 2006’dan itibaren Penguen dergisi çizerleri Oğuz Aral’ın anısına Avni’nin karikatürlerinin aynısını kendi kalemlerinden çizmişlerdir.
Eskiden her şey daha güzeldi
Nerede o eski günler.
-
Suat Zobu
... Yazımı güne alan seçki kurula teşekkür ederim. ...
YORUMLAR
Bir zamanlar muhalif çizerler ve yazarlar vardı, başımıza bir iş gelir korkuları yoktu.
Şimdi bırakın espriyi gerçekler bile söylenemiyor.
Mizan o yıllarda toplumsal muhalefetinde en büyük silahıydı... Gırgır Dergisini ve Avniyi hepimiz hasret ile beklerdik. Daha hoş görülüydü sanki o zamanın siyasetçileri bana öyle geliyor. Oğuz Aral ve Tekin Aral öldükten sonra çok da uzun sürmedi Gırgır ve Avninin hayatı... Dünyanın üç büyük mizah dergisinden biriydi Gırgır... Amerika'da Mad Rusya da Krokidil ve Türkiye de Gırgır... Arıyoruz zaman zaman o mizahçıları ve mizah anlayışını.... Kutlarım içtenlikle değerli arkadaşımı...
Karikatür seven biri olarak ve gülmenin bile unutturulduğu günümüzde ne hoş nostalji yaşattınız bizlere yazınızla.
Birkaç geldim buraya, sıcaklığı hissetmek bile başkaca iyi geldi.
Teşekkürler.
Hocam bir daha okudum bir daha kutluyorum
Gırgır ailesi.
Buhranlı 78'lerde, silkindiğimiz 80'lerde, bir şey olduk sandığımız 90'larda kaldı hepsi.
Buhran değişmeyen öğe olarak sabit kaldı.
Şimdi takatimiz yok gülmeceye.
Gülsek te, acı acı.
Hepsi alındı elimizden.
Şimdi hayatımız isteniyor.
Çok saygımla Üstadım.
Vayyy....
AVNİM BENİMMM...
Dıgıll...Dıgıl... Dıgılll...Dıgıll...
Tebrikler gardaş.
Bizim yaşımızda olanlar çok daha iyi bilir, yenilerin bilme şansı yok gibi şimdilerde zaten siyasi mizah o kadar kolay yapılamıyor, her an problem çıkma riski büyük, o zamanlar hoşgörü ve mizah el üstündeydi, TV de Olacak O Kadar' da Levent Kırca vardı,en uç parodiler serbestti, şimdi onlar bile eskilerde kaldı.
Bizi anılara götüren paylaşım için sonsuz teşekkürler üstâdım.
Selâm, sevgi ve saygılarımla.
Evet hocam eskiden her şey güzeldi neden güzeldi eskiden insanlar güzeldi güzel insanların düzeninde her şey güzel olur özledik özlüyoruz çalışmanızı içtenlikle kutluyorum saygılar sunuyorum
Suat Zobu
Hakikaten öyle.
Güzel insanlar vardı güzellikler vardı.
Roben Sharma da "İnsanlık çok ilerledi. Artık gözükmüyor." diyor.
Selam ve saygılar üstadım.
Gırgır, Çarşaf, Fırt, hey heeeey!.. Gündemi asla kaçırmayan, ana karakterlerin dışında gazetelerin yazamadıklarını mizah çerçevesinde günü gününe işleyen dergiler.
Yaş farkı nedeniyle belki son dönemlerine yetişmiştim. Ama gerçektende bir başkaydı o zamanlar be abim.
Yine aldın götürdün, şimdi rüya gibi gelen o günlere .
Teşekkürler, tebrikler, sonsuz saygılar kardeşinden...
O günleri yaşayanlar için çok anlamlı bir yazıydı.
O yıllarda biriktirdiğim gır gırları çiltleştirmiştim. Bir sinirli anımda üç kuruşa sattım.
Bu yazıyı okuyunca bir kez daha yüreğim yandı.
Senin profil resminde avanak avnidir.
Ne anlamlı kadirşinaslık.
Teşekkürler gardaşım.
Hadi...dıgıl dıgıl.
