DEPREM SONRASI GELİŞMELER

• 11 Temmuz 2023 Salı 01:01:06

DEPREM SONRASI GELİŞMELER

Türkiye’nın merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık ilçesinde saat 04.14’de7.7 büyüklüğünde meydana gelen depremin ardından. İkinci kere saat13.24’de7.6 büyüklüğünde Kahramanmaraş’da yeniden sallandı. Yaşanan sarsıntılardan sonra 10 çevre ilde hasarlar ve can kayıpları meydana geldi. Kahramanmaraş ve Hatay başta olmak üzere Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman ve Malatya illeri geldi.

Bu 10 il dışında komşu birkaç şehirde de meydana deprem etkin şekilde his edildi.Halk deprem sonrası evlerini terk ederek boş alanları doldurdu. Arabası olanlar günlerce arabalarında kalarak kendilerini korumaya aldı.

Türkiye, depremlere karşı yabancı olmayan ve depremlerle yaşamayı öğrenmiş olan bir ülkedir. Hemen hemen her yıl en az iki defa büyük depremin yaşandığı bu ülkede depremleri daha iyi anlamak, deprem sonrasında yaşanabilecek olan trajik sonuçlarla karşılaşmamak için çok önemlidir.

Konuya açıklık getirmek amacıyla depremin ne olduğuna bakalım. Deprem: Halk arasında zelzele de olarak da bilinen deprem, yer kabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkar titreşim dalgaları halinde yayılır. Geçtikleri yüzeyleri sarsılama olayına yani ’depreme’ maruz bırakır. Deprem,önlenemeyen bir doğa olayıdır.

Deprem, yer kabuğunun en üst katmanında bulunan tabakada yer alan fay hattı adı ile bilinen kırıkların hareket etmesi sonucu meydana gelir. Fay hattı, yer kabuğu üzerindeki kayaların, gerilme, sıkışma gibi yüksek basınç oluşturan şartlar altında kırılması sonucu oluşur.

Ülkemiz Avrupa ile Asya kıtasını birbirine bağlayan bir konumda yer aldığı için, ne yazık ki deprem kuşağı içerisindedir. Zaman zaman şiddetli depremler ile sarsılan ülkemiz büyük acılar yaşamaktadır. Bu kapsamda deprem bölgeleri dereceleri ve kavramlarını bilmek ve buna göre önlemler almak en akıllıca yöntem olacaktır.

Elbette deprem alınyazısı, kader vb açıklamalarla bilimsel olarak izah edilemez.Deprem, deprem öncesi, deprem sırasında ve deprem sonrasında yapılması gerekenler vardır. Deprem öncesi alınacak tedbirlerle can ve mal kayıpları en aza indirgenebilir.

Geri kalmış veya geri bıraktırılmış ülkelerde bilimsel çalışmalar yeterince yapılmadığı için 6-7 şiddetinde meydana gelen depremlerde bile on binlerce can kaybı 100 binlerce yaralanma ve sakat kalmalara sebebiyet verebilir. Ama bilimsel çalışmaların laikiyle yapıldığı gelişmiş ülkelerde 8- 9 şiddetinde meydana gelen depremlerde önceden alınan tedbirlerle can ve mal kaybı yaşanmadan veya çok az bir hasarla atlatılıyor.

Depremin 3.günüde deprem bölgesini ziyaret eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş’taki çadır kentte yaptığı incelemelerinin ardından yaptığı açıklamada, "Ne yazık ki vefat edenlerin sayısı 8 bin 574, yaralı sayısı 49 bin 133" dedi. Erdoğan, "Vatandaşlarımızın asla sokakta kalmasına müsaade edemeyiz. Şu anda benim vatandaşlarımdan Antalya Alanya Mersin gibi illerimizde otellerle görüşmelerimizi yaptık ve bu görüşmelerle buralardaki otellerde kalma arzusunu ortaya koyan vatandaşlarım olursa biz vatandaşlarımızı bu illerdeki otellere yerleştirmeye hazırız." ifadelerini kullandı.

Muhalefet parti liderleri de, deprem bölgelerine giderek gerekli incelemeler de bulunarak deprem öncesinde gerekli tedbirlerin alınmadığı, deprem sonrasında da zamanında müdahale edilmediğini, bu durumun büyük yıkım ve can kaybına neden olduğunu vurguladılar.

Depremin 4. gününde sabah saatlerinde yapılan resmi açıklamalarda can kaybının 12 873 olduğu yaralı sayısının da 62972 yükseldiğini, 6 937 binanın yıkıldığı açıklandı. Ama her geçen saatte sayının çok daha büyük rakamlara ulaşacağından endişe ediliyor.

Tüm bu açılamalar ışığında, sonuç olarak şunlar söylenebilir;

1- Deprem, yağan yağmur, kar, çakan şimşek, çıkan fırtına, kasırga ve tsunami gibi bir doğa olayıdır. Bunların oluşumu engellenemez..

2- Deprem öncesi alınması gereken önlemlerle can ve mal kayıpları önlenebilir. bunun için de öncelikle yerleşim bölgeleri titizlikle belirlenmelidir. Kaygan ve ovalık bölgeler iskana açılmamalıdır.

3 - Dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine bina yapılmamalı.

4 - Konutlar gevşek toprağa sahip meyilli arazilere değil, sert ve dayanıklı zeminlere yapılmalı.

5 - İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere ev ve bina yapılmasına izin verilmemeli, yapılırken sıkıca denetlenmeli.

6 - Deprem anında alınacak tedbirler alınmalı. Belir
lenen kurallara uyulmalı.

7 -Deprem sonrası planlı ve koordineli olarak kısa zamanda eğitilmiş kişiler ve gerekli araç gereçlerle müdahale edilerek enkaz altında kurtarma çalışmaları yapılmalı.
Deprem öncesi.deprem sırasında ve sonrasında alınacak önlemlerle tedbirlerle can ve mal kaybı önlenebilir diye düşünüyorum. Umarım bundan sonra gereken tedbirler alınır, bizler de millet olarak bu acıları yaşamayız.