DENİZ BAYKAL.

• 15 Şubat 2023 Çarşamba 22:32:38

DENİZ BAYKAL KİMDİR?
1938 yılında Antalya’da doğan Deniz Baykal’ın baba ismi Hüseyin ve annesinin ismi Feride’dir. 1952 yılında Antalya Atatürk Ortaokulundan, 1955 yılında Antalya Lisesi’nden mezun oldu. 1959 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne 1960 yılında asistan olarak girdi. 1963’te doktora çalışmalarını tamamladıktan sonra iki yıl Rockefeller Foundation bursu ile ABD’de kaldı ve Columbia Üniversitesi ile Berkeley Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürdü.
Siyasetle, 1960’lı yıllara doğru öğrenci hareketlerine katılmakla tanışan Baykal, CHP’nin 1965 genel seçimlerindeki yenilgisini analiz ettiği ve daha sonra doçentlik tezine dayanak olacak olan raporla CHP yönetiminin dikkatini çekti. 1963 yılında Doktora çalışmasını bitirip iki sene Amerika’da yaşadıktan sonra siyasete giriş yaptı. Doçent olduğu yıl 1968’de CHP’ye girerek siyasal yaşama atıldı. 14 Ekim 1973’te yapılan genel seçimlerde 185 milletvekili kazanarak birinci olan Cumhuriyet Halk Partisi’nden Antalya milletvekili seçildi.
ECEVİT HÜKÜMETİ DÖNEMİNDE ENERJİ BAKANIYDI
Siyasette başarılı olan Deniz Baykal, 1973 yılında CHP Antalya Milletvekili seçildi. 1974 yılında Ecevit Hükümeti’nde Maliye Bakanı oldu ve 1978’de 3. Ecevit Dönemi’nde Enerji Bakanı görevine getirildi.
12 Eylül 1980 Askeri Müdahalesinden sonra Ankara’da Ordu Dil okulunda gözetim altına alınarak tutuldu.1982 Anayasa’sının 5 sene süresince yasaklanan siyasetçiler arasında bulunmuştu.1983 yılında, Siyasi partilerin kurulmasının izin verilmesinden sonra, yasaklı olduğu halde parti kurma çalışmalarını sürdürmesi nedeniyle ikinci defa gözaltına alınmıştı. 1982 Anayasası’nın 5 yıl süreyle siyasi yasağı getirdiği politikacılar arasında yer aldı. 1983 yılında siyasal partilerin kurulmasına izin verilmesinden sonra "yasaklı olmalarına rağmen faaliyetlerini sürdürdüğü" gerekçesiyle bir grup önde gelen CHP’li ve AP’li politikacıyla birlikte Çanakkale Zincirbozan Askeri Tesisleri’nde 2. kez gözetim altına alındı.
1984’TE SODEP’E GİRDİ
Siyasi yasaklı olmasına karşın 1984 yılında Sosyal Demokrasi Partisi’ne (SODEP) girdi; bu partinin Sosyal demokrat Halkçı Parti’yle (SHP) birleşmesiyle SHP’li oldu. Eylül 1987’deki genel seçimlerde SHP’den Antalya milletvekili seçildi. SHP’de önce grup başkanvekilliği ardında da genel sekreterlik görevlerinde bulunan Baykal, Haziran 1988’de göreve başladığı genel sekreterlikten 10 Eylül 1990’da istifa etti. Bu dönemde demokratikleşme çabalarına ilişkin bir rapor hazırlattı (Temmuz 1990). SHP’de bu dönemden başlayarak olağan ve olağanüstü kurultaylarda Genel Başkan Erdal İnönü’nün üç defa karşısına çıktı ancak başarılı olmadı. Genel Sekreterlikten istifasından sonra SHP parti içi muhalefetinin önderi oldu.
1987 Eylül ayında, Sosyal Demokrat Halkçı Parti adı altında Genel Seçimlere katılarak, bu seçimlerden sonra Antalya’dan Milletvekili olarak çıkmıştır. CHP içerisinde Grup Başkan Vekili olarak başladığı görevi, daha sonra Genel Sekreter olarak sürdürmüştür.1990 tarihinde ise bu görevinden istifa etmiştir.
DÖRDÜNCÜ KEZ CHP GENEL BAŞKANI SEÇİLDİ
30 Eylül 2000 tarihinde Ankara’da toplanan Cumhuriyet Halk Partisi 11. Olağanüstü Kurultayında yeniden seçilerek dördüncü kez CHP Genel Başkanı oldu.
2002 yılında Anayasa Mahkemesi, Recep Tayyip Erdoğan’ın TCK’nın 312. maddesinden mahkum olduğu gerekçesiyle “milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmadığını” belirterek parti kurucusu olamayacağını hükme bağlamıştı. Yüksek Seçim Kurulu da (YSK) Anayasa’nın milletvekili seçilme yeterliliğini düzenleyen 76. maddesinde yer alan “ideolojik ve anarşik eylemlere katılma” hükmünü gerekçe göstererek Erdoğan’ın 2002 genel seçimlerindeki adaylığını kabul etmedi. Seçimden sonra, 5 Kasım 2002’de Erdoğan’ı ziyaret eden Baykal, “Kanaatim, bir insanın siyasi suç niteliğinde mahkum olmasının ömür boyu siyasetten mahrum edilmesine gerekçe olmamalıdır” dedi. Baykal’ın ziyaretiyle CHP’nin anayasa değişikliğine destek vermesi ve YSK’nın Ak Parti’nin başvurusu üzerine 4 Aralık’ta, Siirt’in Doğanköy köyünde seçimde usulsüzlük olduğuna karar verilerek Siirt seçimlerinin tekrarlanmasına karar vermesi, Erdoğan’ı TBMM’ye ve başbakanlığa taşıyan süreci başlattı.
2003 ekim ayında 30. Kurultayda tekrar genel başkanlığa seçildi. 29-30 Ocak 2005’te yapılan 13. CHP Olağanüstü Kurultayı’nda, rakibi Mustafa Sarıgül’ü yenerek genel başkanlık görevine devam etti. 19-20 Kasım 2005’te toplanan 31. Olağan Kurultayda 1158 oyun tamamını alarak tekrar genel başkanlığa seçildi. 2007 genel seçimlerinde CHP’nin de içinde bulunduğu sol ittifak yüzde 20,9 oy aldı. Deniz Baykal 26 Nisan 2008’de yapılan 32. CHP Olağan Kurultayı’nda 1231 delegeden 1021’inin oyunu alarak tekrar genel başkan seçildi. 10 Mayıs 2010 tarihinde, internet yoluyla gündeme gelen, kendisi ve Nesrin Baytok içinde bulunduğu iddia edilen gizli kamera görüntülerine meydan okumak için genel başkanlık görevinden istifa ettiğini açıkladı.
ANTALYA MİLLETVEKİLİ SEÇİLDİ
Baykal, 2011 ve Haziran 2015 genel seçimlerinde CHP’den Antalya milletvekili seçildi. 2015 genel seçimlerinden sonra meclisin en yaşlı üyesi sıfatıyla 23 Haziran 2015 günü 25. Dönemin ilk oturumunu açtı ve yeni TBMM Başkanı İsmet Yılmaz seçilene kadar Meclis Başkanlığına vekalet etti. 24 Haziran 2015 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi tarafından 30 Haziran 2015’te yapılan TBMM başkanlık seçimleri için TBMM başkan adayı olarak gösterildi. Seçimde 1. turda 125, 2. turda 128, 3. turda 129 ve 4. turda 182 oy alarak seçimi kaybetti.
1 Kasım 2015 tarihinde yapılan erken seçimlerde CHP’den Antalya milletvekili seçildi. Yine bu seçimlerden sonra meclisin en yaşlı üyesi sıfatıyla yeni başkan seçilene kadar oturumları yönetti. 16 Ekim 2017’de beynindeki ana damarın tıkalı olması nedeniyle Ankara Üniversitesi İbni Sina Hastanesi’nde yoğun bakım servisinde tedavi altına alındı. Buradaki 51 günlük tedavi sürecinin ardından, Almanya’da da yaklaşık 2,5 ay fizik tedavi gördü.
20 Mart 2018 tarihinde Türkiye’ye dönen Baykal’ın tedavisi devam etti. 24 Haziran 2018 seçiminde Antalya milletvekili olarak seçilen Baykal, sağlık sorunları nedeniyle ancak 21 Şubat 2019’da Meclis’te yemin edebildi. Deniz Baykal’ın en yaşlı üye olmasına rağmen sağlık sorunları gerekçesiyle özür beyan etmesi üzerine ikinci en yaşlı üye olarak Durmuş Yılmaz, meclisin geçici başkanı oldu.
2018 seçimlerden Antalya Milletvekili oldu. Baykal, 2017 yılından bu yana sağlık sorunları ile mücadele ediyordu. Baykal, yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle hayatını kaybetti.