güne başlama faslı

• 15 Kasım 2021 Pazartesi 12:13:09

1
sayın yılmaz erdoğan.tiyatroda olduğu gibi sinema içinde emek veren sanatçılar yetişmesi gerekiyor.türk sineması teknik açıdan yeterli bir anlatıma ulaşmış değil.bu gibi senaryoları çoğaltmak mümkün.sahne çekimi nasıl bir zenginlik katacaksa sinema diline bu yönde konu bütünlüğü korunmuş olur.
2
doğru okumayla fayda beklenecek yazılar.her alanda çalışmalara konu olabilir.
3
sevgili hilal kaplan.parçalanmış bir dünyamız olduğu gerçeği sorunlara nasıl yaklaştığımızla ilgili.sizden beklentim yazılarınızı teferruatlı yazmanız.yanlış anlaşıldığım için değil yalnızca size yazma nedenim.belki bu yazılar fikrinizi değiştirir.selamlarımla.
4
bugün itibariyle türk amerikan ilişkileri gerilmişti.trump ünvan olarak neden kendisine bilge başkan sıfatını yakıştırdı.anlaşılan bir güç savaşına dönüşecek çıkar çatışmaları.türkiye geri adım atmıyor.kendi sınır güvenliği için operasyon hazırlığında.yani türk ordusu tayakkuz halinde terörü bitirmek için savaşacak.
5
hayatta bilgi sahibi olmanın bir avantajı varmı.bilginin bazen göreceli olduğu görülür.eşyadan insana geçen varoluşsal çabanın kazandırdığı bilme eylemi.bütün bunların anlamı sorgulanır tenkide alan açmak için.tabiki alkol kullanmak zararlı bir alışkanlık.insanı hayattan koparan bu gibi yasakların kötülüklere neden olduğu bilinir.uzak durmak gerekiyor bu gibi fiillerden.eroin gibi uyuşturucular insan hayatına mal olur çoğunlukla.bunlar el altından pazarlanır çoğunlukla.alkol belkide diğer maddelerin aksine yasaklanmamış.bu7 durum kişisel haklar bağlamında açıklanıyor.büyük bir sektör bu gibi tehlikelerle insanın verdiği sınav.alkol çoğunlukla eğlencenin bir gereği, gibi görülür.gece hayatı olanlar için vazgeçilmezdir sarhoşluk veren bu gibi maddeler.kentin varoşlaqrı her ne kadar böyle bir hayata yabancı olsada birçok insan vaktini bunlarla harcar genelde.hayatın anlamsız oluşuna hükmedilir bu tür alışkanlıklar için.sefaletle ihtişamın bir arada yaşandığı çelişkilwer dünya hayatının bir gerçeği.
6
-işkenceyimi savunuyorsun sen.cevap vermeye yüzü yoktu insanların.düşünceye inanmanın faturası işkenceye alınmaktı belkide.dışarda güzel bir hava vardı.sonbaharın kendine benzediğini düşündü.samimi bulmuyordu sevdadan söz açanları.onun için kopmuştu insanlardan.köşe yazarları yalakalığını yapıyordu hükümetin.tarihin bıraktığı mirastı devrimsel mücadele.işte sanatın aşılmazlığı onlara dokunuyordu.nerden başlamak gerekiyor savaşa.bunun yolları açık değildi.isa ve marks incilden ideolojiye kitabı bir başlangıç kabul edildi sosyalist kültür.sonra kırmızı pazartesi geldi işte hayata inanmanın gereğiydi sınıf çelişkisi farketme3k.böyle inanmak sendikal mücadeleye taşırdı inançları.sonrasında rejimin faşizmle imtihanı çalardı kapıları.bu zincir emperyalizme vardırıyordu başkaldırıyı.uzayın bilinmezliği basit alışkanlıkları yüceltiyordu aslında.yıldız savaşlarına kadar vardırmak mümkündü savaş mantığını.belki siyonizmi boşa çıkarıyordu evreni keşfe çıkmak.peki neydi korkuların kaynağı.anlamsızdı özgürlükleriyle oynamak insanların.hangi inanç ve ideoloji kölelikte karar kılardı.bu insanlığın sorunuydu yüklenmesi gerekeni tek kişilik bir halk gibi katlanıyordu acılara
7
-para dediğin bir kazançtır.yıllar geçiyor züğürtlüğe alışamıyordu bir türlü.bunu anlayacak zamanı yoktu insanların.hayat gülmemişti yüzüne bir türlü.bunun bir kader olduğu tesellisiyle avare gibi dolaşıyordu şehirde.insanların çoğu ağır işlerde çalışıyordu geçimini sağlamak için.akşamın yorgunluğuyla uykuya dalıyordu işçiler.özel hayatları yoktu aslında.işte bu insanlar emek harcıyordu ülke ekonomisi için.ama milli hasılanın bankalara akması ayrı bir kayıptı ekonomi için.sanayi tesisleri yabancılara satılmazdı tank palet fabrikası gözden çıkarılmışsa.bu ülke insanı böyle ihanetlere alışkındı talihin yüzüne gülmediği tarihten beri.türkiyede kim nasıl iş buluyordu kendisine.fabrikalar kimin için çalışıyordu bir pazar olmaya aday ekonomi için.güven duyulacak insanın yokluğuna mı üzülsün insanlar.moderm çağın barbarlarına çalışıyordu dünya.bu yazgının değişmesi çok zordu şartlara bakınca.bilinçlenme eğitimle sağlanmıyorsa vatanseverler büyütmeliydi ümitleri.kenara çakilmenin dışında bir şans tanımamıştı ona yazgısı.darağacında üç fidan kitabı gözdağı veriyordu bu ülkenin yurttaşına.insanlar bu oyunun bir parçası olmjayı reddetmeliydi zor olanı başarmak için
8
nükler fizyon enerji üretiminde kullanılmasında sakıncalar görüldü.onun yerine güneş enerjisi en sağlıklı yöntemdi.türk silahlı kuvvetleri bu konuda bir örnek ortaya koyabilir.uçak yapımı için çalışmalar sürüyor.ancak araç gereçte malzeme tedariki devletin sorumluluğunda.örneğin belediye ötöbüsleri böyle bir programa dahil edilebilir.özel araçlar devletin önçülüğünde üretilecekti güya.türkiye sanayi üretiminde gelişmiş ülkelerin gerisinde oysa.diğer islam ülkeleri türkiyeyi örnek alıyor.türkiye oyun kurucu devlet konumuyla bu ülkelere öncülük etmeli.amerikanın oyunları boşa çıkartılmalı.çünkü savaş bu ülkeleri zayıf düşürüyor.bağımsızlık talebi ekonomiyide kapsıyor çünkü.mustafa kemal gerçek zaferin kalkınmak olduğunu biliyordu.onun için bilgi toplumunu amaçlamıştı.ağır yara almış gemiyi yeniden onarmak gerekiyor.dış güçlerin oyunu olan kutuplaşma bizi zayıf düşürmek için tezgahlanıyor.onun için donanım tsk ile sınırlı tutulmamalı.kendine yeten bir ekonomi ürettiğini tüketmenin imkanları arandıkça refah sağlanmış olur.piyasalar çok daha bu dengeden uzak görünüyor.
9
-böyle bir insan yaşamamış insanlar bunu biliyor.bu durum tarihin sefaleti demek.eğer insan bir peygambere ihtiyaç duyuyorsa.konuşması bu noktada kesilmişti.bir deli olmadığını biliyordu insanlar.çoğu insan tarihin materyalist yorumuna inanır.bu durumu ciddiye almadıkları anlaşıldı.en koyu ateistın bir tanrısı vardı.tanrısal irade bunu gerekli görmüştü.öyleyse olayların içyüzüne bakmaqk gerekiyor diye düşündü insanlar.hakkında çıkan söylentiler için bir araştırma ekibi kurulması gerekli görülmedi ama.onu işkenceye sürükleyen bu önyargılar olmuştu.politikacılar yalan konuştuğunda kendine duyulan güven kaybolurdu.bunu anladığında geç kalmıştı kurtulmak için haksız muameleden.tanrı bir mucizeyle yaratmıştı onu.işte hayatından endişe duymak için bir nedeni vardı.gerçeği açıklamak neden bir kaybıdır insanlığın.tanrının neyi amaçladığı bilinmezdi kesinlikle.ama bir suçlu gibi yaşamak insanların ömemsediği bir iddiaydı aslında.kim neyi kazanacak sorusu için tanrının zaferi bekleniyordu.
10
-benim seninle ne gibi bir meselem var.tarihi gerçekleri inkar etmek anlamına geliyordu bu itiraz.onun için hayatı zindana çevrilmişti.bir suçu olmadığını poliste anlamıştı lakin rahat yüzü göstermiyordu yakın çevresi.hayat konusunda bilmediği çok şey vardı.azerbeycan veya özbekistan gibi türk cumhuriyetleri zenginlikleriyle göze batıyordu.kendini savunma hakkı elinden alınmıştı bir kere.neyi temsil ediyordu hayatı anlamakta güçlük yaşıyordu.tanrı neden cezalandırmak istiyordu eylemlerini.devlete bütün hayatını adamıştı aslında.bunlar yeterli görülmüyordu yazdığı kitaplar için.eşcinsel olmayı reddetmiş olması ne kadar doğru bir fiildi.bir ara şairler arasında böyle bir moda vardı.şimdi kadınlarla ilgileniyor olmasını garip karşılamak aldığı dini eğitim nedeniyleydiğoysa hiç bir zaman dindarlıkla ilişkisi olmamıştı.dine inanç gözüyle bakıyordu yalnızca.sanat konusundaki ürettiklerri suçsuz olmasını sağlamıyordu.belki her şeyin ayakta durmasını hayatına borçluydu insanlık.insanlar bu konuda yanılıyor olamazdı.o nedenle özel hayatını yaşayamaz durumdaydı
11
ana caddeye giden yol üzerinde ilkokul vardı.ebeveynler için hafta içi her gün okuldan çocuklarını alma saatiydi toplanmış kalabalığın anlamı.genelde yoksul aileler bir bahaneyle dışarı çıkmıştı.kalabalığın içinden geçerek caddeye doğru yürümeye başladı.az ilerde bir köpek kaldırımda yatıyordu.bazı günler buradan geçme ihtiyacı duyardı.yürüyüş yapan insanların dikkatini çekti kılık kıyafeti.burda sakallı cübbeli insanlar esnaflık yapardı.ama hiç birisi sanıldığı gibi iyi niyet beslemiyordu insanlara.her an kavga çıkacakmış gibi bir duygu uyandırıyordu hal ve tavırları.belliki tahammülsüzlük yaşatıyordu insanların ön yargıları.insanların sesli konuşmalarınas bir anlam vermekte güçlük çekiyoırdu.buralarda sokak çok az insanın kullandığı bir alandı.şehrin merkezine giden yollarda çok sayıda iş yeri vardı oysa.demekki çalışanlar için hava almanın anlamı farklıydı bu muhitte.umutsuzluğu kendi hayatından biliyordu.onun için dikkat çekmemeye özen göstererek durakta otöbüsü beklemeye başladı
12
eşref ziyanın rüzgar ezgisi çağımızın inançlar için ne zorlu bir sınav olduğunu vurguluyor.iddia edildiği gibi müslüman şahsiyeti omurgalı bir yaşamdan güç almıyor.araplarda bir türk düşmanlığı yaşatılıyor.her ne kadar fedakarlık içinde olsa da türkiye.batıya karşı teslimiyet islam dünyasının en birincil meselesidir.türk düşmanlığı osmanlının hükümranlık iddialarını nasıl bir hegemonya olarak görmüşse türkiye için aynı şartlar söz konusudur bağımsızlıkları için.vehhabiler islam uygarlık mirasını reddederek islam için çağdaşlığı şekilciliğin akılcılıkta ölçü tayin ettiği huafelerden arınmanın çizgisini ibni teymiyenin öğretilerinde görmüştür.tasavvuf karşıtlığı en belirgin vasfıdır.doğrudan kurana sadık kalma iddiasıyla geleneği yıkmanın yanlışlığını yaşamış arap coğrafyası.yemende katliam yaparken islamın ümmetçiliği çiğnenmiş olmuyormu.bombalanan suriye halkı kuranın masumlara dokunulmayacağı iddiasını ne kadar doğrular.ayrıca özgürlükleri kısıtlamak isterken toplumsal çürümenin gayri ahlaki sapıklığına sürükleniyor şeriatla yönetilme iddiasındaki ülkeler.
13
moğol orsusuna katılmayı reddeden karaoğlan serseri bir hayat yaşamaya başlar.ancak hakkında ki düşünceler onun bir ajan olduğu yönünde.cengiz handan sonra hülagü başa geçmiş islam düşmanlığıyla bilinen.karamsarlık had safhada olduğundan anadolunun yolunu tutar karaoğlan.henüz rumların egemen olduğu bu topraklarda rum kızı elenaya aşık olur.ancak moğol istilası anadoluyu tehdit etmektedir.bir ajan olarak savaşı engellemekle mükellef olduğundan ordu hakkındaki gizli bilgileri rumlara ulaştırır.ancak aşkı için savaştığını bilmektedir rumlar.hain damgası yedikten sonra elenayla bagdata kaçarak bağdatta evlenmeye karar verirler.halifenin öldürülmesinden sonra halkı galeyana getirerek moğollara karşı bir direniş başlatır
14
internette aydınlar konusunda yazılar var.özellikle rejimle sorunu olanlar için fikir özgürlüğü kısıtlamalar getiriyor.cemil meriç mağaradakiler kitabında bu konuya değinerek 2 yüzyıllık kültür hayatımızın politikayla imtihanına dikkat çeker.günümüz koşulları kısmi bir özgürlük tanımış eylemsizliğe.ama türkiyede derin devlet her zaman için belirleyici olmuştur siyasette yakın tarihimiz göz önünde bulundurursak.islamcı entellektüellerin bir itibar kaybına uğradığı günümüz siyaseti için nasıl bir çözüm önermek gerekiyor.trump bu günkü konuşmasını sosyalizm için gelir adaletsizliğe bir neden olarak göstermiş.işçi haklarının konuşulmadığı bir dünya liberal politikaların içine çekildiği bir şirket yönetimi vadediyor dünyaya fikrin belirsizliğine dayanarak.halk millet ve inanç kavramları yoruma açıktır nasılsa.insanlar sanat yaparken bu sınıf çelişkileriyle yüzleşir.islamın kurulu düzene itaati sağlamak gibi bir meşruluğu varmı.islamcı şairler bu konuda bir hesaplaşma yaşamalıdır.ideolojilerin intiharı sayılacak lüx hayat özentisine kapılmanın da bir bedeli vardır.özellikle terör ve içsavaşların yaşattığı seviyesizliğe karşı bir isyan başlatmalı şairler.bunu sanatın konusı yapmakla iki yüzyıldır aradığımız hürriyet için onurlu bir hayata kavuşmak inancını sağlayacak cesaretle sağlayabilir ancak.
15
kendini aşkına adamış bir adamın hikayesi.’mahallenin kızları’ bu yapıt için uygun bir isimdi.sosyalleşmenin zorluklarını yaşamıştı.artık özgürlüğünü nerde bulacağı sorusu için hayatını mehvetmeye niyeti yoktu.evet insanları tanıyordu artık.ne kadar bencildiler vefa konusunda.bunları konuşmak isterdi yaştlarıyla.yaşayamadığı hayatı için beş parasız kalmasınamı üzülmeliydi.nasıl bir beklenti içinde insanlara güvensizliğini kanıtlayacaktı düştüğü yanlışklıklar.evet mahallenin kızları güzeldi.ama bunlarla ilgilenmek ergenlerin işiydi.insan ne için para kazanmak ister.bunları düşünecek vakti yoktu.insanlar nasıl zengin olur sorusu kendine sorulduğunda kaçamak bir cevap vermişti.belkide en gerekli şey ticaretten anlamaktı.çoğu meslek sahipleri dükkan açmanın şartlarını bilmezdi.incir çekirdeğini doldurmayan meseleler.bir entellektüel kültür davasına adar hayatını.sinema eleştirileri bu konular için uygun görülür.bu konular biraz soluksuz kalmış gibi saksılarda.işte tekrara düşmenin nedeni de bu amaçsızlıktır belkide.batının teolojiden anladığı zihinlere ortaçağ düşüncesini pompalamaktır belkide.
16
ismailağanın diğer tarikatlerden farkı ne.bunun tartışması yapıldı bu akşam.cübbeli ahmet diye bilinen ahmet mahmut ünlü yayına bağlanarak iddiaları yanıtladı.vatandaşlık hakkımı kullanarak sistemi eleştiriyorum vatansever olmanın mahkümiyetini yaşadığını iddia etmesi konuyu atatürk çülüğe getirdi.solcuların atatürkçülükte samimi olmadığını bu konunun karmaşık olduğuna dair izahlar getirdi.bu konu kamuoyunu ilgilendiriyor aslında.tasavvufa bağlı kalanlar için günümüz tarikatlerinden ne anladığı sorusu yanıtlanmalı öncelikle.tarikatlerin çıkış felsefesi dinin yoruma açık noktalarında islam itikadını bir yaşam felsefesine dönüştürmek.kamil mürşit olmanın vasıfları tasavvuf öğretisinde vardır.kibir ve riyadan uzak durmanın haset duygusunu yeneceğine inanılır belli akıl ölçülerine bağlı olanlar için.marifetullah tasavvuf için son merhaledir.burda talip için aranılan vasıf varlık bilgisine kani olmakla fenafillah makamına sülük hallerinde bir bahçenin esintisine kapıldığı görülür
17
amerika ortadoğunun snırlarını değiştiriyor.bunu faşizme açılmış savaş olarak nitelendirdi uzun zaman.11 eylül travması çok kutuplu bir dünyanın bölgesel çatışmalara evrilmesi şeklinde bir görüşü ortaya çıkardı.rejimler değişirken muhaliflerin desteği alınacaktı.bu durum iç savaşların nedeni olarak görüldü.amerikan çıkarları türkiyeyi saf dışı bırakmanın koşullarını hazırlıyordu aynı şekilde ambargolarla iranın ekonomisi hedef alındı.israilin güvenliği bunu gerektiriyordu.15 temmuz başarıyla savuşturulduğundan türkiyeyi güçsüz düşürmenin planları ekonomik savaş için gerekli görüldü.fedin faiz kararları ulusal ticaretin tanımını değiştirdi.ekonomik daralmanın bir nedenide vergi ve faiz yükünün devletin gelirlerini üretime aktatrma da bir fon olarak görülmesi.bunun neticesi ekonomik daralma olarak kendini göstermesi olmuştur.araz talep debgesi tüketimin aleyhine değişti dolayısıyla.devlet varlıklarını elden çıkarınca yabancı sermayeye çalışır oldu türkiye
18
ömer erdem 9.kat şiirinde batıyla olan ilişkimizi açıklar.süleyman unutmaz mesnevi okuyan baş örtülü kızlar şiirinde islamcıların nasıl bir hayat yaşadığı gerçeği üzerinde durur.ismet özel ya da sezai karakoç hepsi necip fazılın tornasından geçmiştir.sefahata düşmenin cezalandırıldığı yanılgılar.belkide ona üstatlık yapanlar namık kemalin hürriyet kasidesinde yaralı bir askerin serzenişindeki musikiyle onarmışlar çeşmeleri.bu durum yahya kemalde açıkça görülür.kitabe-i sengi mezar şiiri bu bozgunda fetih düşü için yazılmış.nazım hikmeti inceleyen bir kitap hazırlamış mustafa balbay.onun şiirinde imgelerin çağlayana dönüştüğü görülür.yoksullukla verilen savaş sanıldığı kadar basit değildir.das kapitalin hafızı olmak istemesine ne demeli.dini kabullerin ideolojiye sızdığı görülür şiirlerinde.kişilikli bir insan oluşunda görmeli dava adamlığını.türk şiirinin zirvesi kabul edilir anlatım gücü.hayranlık uyandıran tasvirlerini neyin hatirasına borçludur.bunu anlamak için necip fazılla dostluğunu anlamalı.sürgün gittiği ülkelerde memleket sevdasını arar duyduğu yabancılıkta.
19
sivilleşme çağriları yanıt bulurmu devlette.ilker başbuğ jejimin inançlara aynı mesafede olması gerektiği görüşünde.kemalist ideoloji hükümranlığını hangi düşünceyle açıklıyor.ordunun siyasete hakim olması 2 yüzyıllık bir sorun.bu sivilleşmenin önündeki engeldir.stk içinözerkliği savunanlar var.tabiki bir kurum olarak askeriye kendi yasal haklarını kullanır.bu iktidar için bir sorun teşkil etmez.devlet erki anayasal hakların kullanımına dayandırır kuvvetler ayrılığını.hukukçu ersan şen bu konuya değindi tartışma programında.gündem belirlemek birileri için üstünlük vesilesi olmuşsa kadere rıza göstererek boyun eğmenın şartı mıdır inanca biçilen röl.anlaşılmayacak bir şey yok fetö takt,ğ,ne karşı ileri sürülen argümanlar için.bu ülke özgürlüğünü emperyal güçlerin himmetiylemi kazanmış.yoksa modernleşme deneyimi islamla bağdaşmaz düşüncesinde aramalımı adaleti.ulus olarask şanlı bir tarihin mirasçısıyız.ancak tarihin islamla hesaplaşması var.ama gün gelecek bu medeniyette yargılanacak.çünkü işlenen her zülüm için hanesine bir kayıp olarak yazılıyor ömrünün
20
işte beyni patlarcasına düşünme ödevindeydi zaman.binbir başlı kartalı nasıl taşır kanarya.öyle değilmi ya.bilinç altı ona mücadele aşılıyordu.ötenin ötesi insanın yoksunluğuna bir işaretti.hep bu amaçla örgütlemek umutsuzluğu.böyle yeniden savaşmanın yalnızlığına alışkındı dünya.aslında göze çarpan kültüre savaş açmış barbarlıkla savaşıyordu dünya.bunu anlamanın uzağındaydı insanlar.yalnışlığı farkedenler için hayatından utanç duymaya neden oluyordu çaresizlik.düşünmenin olanakları bir ihanetle eş tutuluyor.ruhuna kezzap döken aşağılık dünya için üzülmeye değmezdi.onun için uzak duruyordu gereksiz ritüellerden.bir t5uzağın aldanmaqya yol açması gibiydi kendine yaklaşmak isteyenler için zamanın çıkardığı güçlükler.inancı henüz katılaşmamış olduğundan yozlaşmaqnın farkı8ndaydı.bu korkuyla yaşayan yığınlara öğüt vermek isteyenlerin iki yüzlülüğü için rahata varmalıydı kalbi.kimdi bu insanlar her delikte adından söz ettiğren.nasıl bir fikrin müptelası olmuştu ruhları.hakikatı savu8nmanın zorluğu gibi çalmıştı ruhlarını cehalet.
21
vatan,millet,şehitlik.bu mefhumlar batı düşüncesinde muğlaktır.isanın çektiği acılar onu tanrı katında yüceltmiştir.şalom yazarı riva şalhon bu günkü yazısında farkındalık konusunu işliyor.ilahi komedya ya da insanlık komedyası bu sorulara yanıt aramış.şimdiki zaman hangi bilgiyle yaşar sorusu.bu soru insanların vahşi doğasını ele verir.sanatın çıkışı taklidi aşmak değilmidir.inançların tanrının takdirine bağlı olması bu soruyu açıklar.modernin bir yüzüde ulusçulukla bağlantılı bir siyasetin anlam kazanması hayatlarda.insanın özüne inildiğinde güzelliği farketme güdüsünü işletir duyguları.bu durum parayla ölçülebilir olsaydı hayata katlanmak zorunda kalırdı insanlar.kapitalizm böyle bir şey değilmi.bir çeşit sömürmenin aracıdır her şeye fiat biçme alışkanlığı.resim sanatı soyut gerçeklik kavramından sosyal sorunlar aynasında bir şekilciliktir yalnızca.sanatın bir nesneye dönüşmesi özgürlük kavramını zedeler.sanatçı ruhen özgür değpilse hayata bakışını sakatlar mülkiyet hırsı.bunu anlama çabasına yönelmeli insan bilinci.
22
tarihe bakışımız hangi sosyolojiden güç alıyor.bazıları için ilk çağ site devletleriyle başlar medeniyetler tarihi.hellenizmle ortaçağ arasında yaşar savruluşlar.islamın çıkış döneminde roma ve fars devleti vardı.putperest araplar kabeye saygı duyarak ticaretlerini bir inanç merkezi oluşlarına borçluydu.romanın hristiyanlaşması isadan sonra gerçekleşti.dönemin insanı için güç ve kudretin nişanesiydi devlet.islam çıkışından sonra bir güç gösterisiyle cihat bayrağını açmıştı dünyaya.fetihler yeni gelenek ve insan unsuru demekti.dört halife döneminde iktidar savaşları yayılmacılığa bir engel olması beklenirdi ama devletin sınırları ispanyaya kadar ulaştı.ticareti ele geçiren araplar bilimde nazariyeler geliştirdi.tıp kimya ve fizikte deneysel düşüncenin temelleri atıldı.doğunun zenginliği masallara konu olmaya başladı.10.yüzyıldan sonra tarih sahnesine çıkan türklerin islamla şereflenmesi kızıl elma idealine taşıdı islamlaşan anadoluyu.bu dönemde bir çok kelam ve tasavvuf ekolu insanlar nezdinde tartışılır oldu.sonra coğrafi keşifler ve isyan kültürüyle aydınlanmanın tohumları atıldı.fransız ihtilali sanayileşmeyi tamamladığına göre modern kültür için bir basamask teşkil etti islam uygarlığı.akılcılığın zaferini müjdeliyordu yeni keşifler
23
takvim-i vekayı batılılaşma tarihimizde tanzimatın ilanından sonra çıkan ilk dergilerden.sanıldığı gibi modernlik inançsızlığı savunmamış onca baskı ve kumpasa rağmen.servet-i fünün edebiyat dünyamızda derin izleri olan bir kadro hareketi.osmanlının son döneminde her fikre açık bir neşriyatın sonraki döneme bıraktığı mirasla bilinmektedir.tanin dergisi edebiyat dünyamızda o dönemin sancılarıyla çıkıyordu.merkezi payitaht olan bu derginin savundukları modern sanatın sosyolojik gerçekliğine takılmıştır toplumun.cumhuriyetle birlikte toplumda hissedilen özgürlük havası dergilerede yansımış ulus devleti korumanın kaygısıyla çıkmış dergiler.hisar dergisi büyük yazarların fikirlerini buluşturmuş insanlarla.yanilik düşüncesi hakimdir bu dergilerde.uyanış dergisi inkılapların yaşattığı coşku ve hayal kırıklığıyla geçen sancılı yılları açıklamak istemiş yurttaş bilinci çerçevesinde.ağaç dergisi devrimlerin irfanı yok ettiği düşüncesiyle başlamıştır yayın hayatına.varlık dergisi halen yayıncılığını sürdüren cumhuriyetle yaşıt bir dergi.bunlar şiir okulu olduğu gibi toplumsal aksaklıkları insanlara açıklama niyetindeki dergiler.
24
ay vakti dergisi islamcıların karargahı gibi.şiire yeni başlayanlar için doğru bir adres.şeref akbaba yönetiminde modernin getirdi sorunlar izleğinde geleneğin sahiciliği tartışılıyor.izdiham yakın zamanda okuyucuya ulaşan islamcı dergilerden.kültür hayatımız benzerliklerin çağrışımıyla yeniliğe açılma niyetinde.edebiyat seçilmiş konular itibayiyle sosyal sorunları çözümleme derdinde.bu itibarla eğitimin bir parçası olarak görülebilir.gençlerin heyecanı bunu başarma durağıdır millet sevgisinden güç alan.gerçek hayat dergisi politik gündemin gölgesinde çarpıklıkları görme azminde olduğundan kendi gündemini yaratıyor.yasak meyve her görüşe açık bir dergiydi.bunlar kültür hayatımızı zenginleştiren yayınlar.hece dergisi doksanların sonlarında yayın hayatımıza girdi.hece öyküyle birlikte çıkmaya başlayınca etki alanı genişlemiş oldu.burda çağdaş yayıncılığın ilkesi korunmuş olsada tarikat ve cemaatlere nefer yetiştirmek şeklinde anlaşıldı poetikaları.dergah dergisi taşra merkez ikileminde sanatla köprüler kurmanın ciddiyetine vakıf.belki istikbal göklerdedir sözü sanatın önemine taşıyor düşünceleri.
25
tkpnin çıkardığı sol dergi yayın hayatına katıldı.günlük politikalar popüler kültürün etkisinde.ayrıca cozmopolitan gibi dergiler gündelik yaşamın sorunlarını işliyor.bir zamanlar hayat mecmuası sanat dünyamız için kabul edilen bir değerdi.bunlar öncelik olarak farklı alanlarda yayın hayatını sürdürüyor.devrimci yol dergisinin yeni sayıları devrimsel mücadeleye bir katkıdır.yayın hayatına başlayan dergilerde politik argümanlar alışılmışın dışına çıkmaz genelde.ayrıntı aydınlık sol dergisinin ardından ürün dergisi bie ara yayın hayatına umutla başlamıştı.bir ara öküz dergisinin yayın çizgisi çok kültürlü bir hayat için argümanlar sunardı.şimdilerde marjinallığı aşmanın gayretleri var benzer dergilerde.ot,kafa,fil,bavul,deve gibi dergiler istikrarlı bir yayın çizgisiyle çıkıyor.aşırı sol diyeceğimiz yapılanma için sosyalist gazete ve sosyalist işçi dergisinin kısa macerası bir fikir verebilir meraklılarına.alt yazı sinema dergisi yeni sinema için bir izlek sunuyor sanatseverlere.