akarsuyun hatırlattıkları

• 8 Kasım 2021 Pazartesi 20:57:05

1
kuranda fitne katilden daha kötüdür şeklinde bir açıklama var.çünkü insanların güven duyacağı bir beldeye fitnenin vereceği zarar ölümden daha fazladır.insan için dünyada bir imtihan var.savaşlar bir yıkım olduğu kadar inancın sınanmasıdır zulümle.islamın nasıl bir din olduğu kuranda bir orta yol olarak anlamlandırılır.sizin üzerinizdeki nimetimi tamamladım ve size din olarak islamı seçtim der yüce allah.kuranın ruhunu anlamak isterseniz bu konuyu açıklayan ayetlere bakın.insanın rabbini tanımak istemesi kadar anlaşılır bir şey yoktur.buna engel olan tuğyanı şeytandan görmek gerek.günlük hayatta bunun yansımasını siyasette görürüz.hizbullah kurandan alınmış bir örnekti cihatçı örgütler için.hilafet için savaş verirken şehitliği isyenleri nasıl bir mefkürede görmek gerekir.bunlar kuranın bir mucize olduğuna inanmış olmakla yetinmiyor tahayyül ettikleri dünyayı istemekle.okudukları kitaplar için hidayet romanları denildi yeniden doğmak şeklinde tanımlanacak.bu nedenle fikir arayışlarını varoluşu anlamanın yüceliğinde görmek gerekiyordu.çareyi silahlı mücadelede görenler islama ideolojik bir kimlik kazandırdı.sık sık vurgulanan kuranın ekonomiye getirdiği tanım için israfa karşı infak ve faize karşı alışveriş bu boşluğu dolduruyordu.bunları gerçekleştirmenin şartı şeri hükümlerin uygulanmasına bağlıydı.dinin anlaşılması niçin nasıl bir argüman kullanmalı sorusuna verilecek yanıt içim islam sanatı örnek olarak gösterildi.sinema ve tiyatro bu konuları işlerken geleneksel sanat formlarını kullandı.ancak özgürlük sorunu görmezden gelindi ideolojiler kıyasıya tenkit edilirken.insancıl değerler islamın bir yitiği olarak görüldü islamcı sanatta.hakikatle yüzleşenler için emperyalizmle savaşın gerekçesi görüldü inançların yaşattığı yoksunluk.11 eylülle başlayan bu tür bir savaşın başlangıcı denebilir.islam ülkeleri için silahlanma güvenlik sorununu halletmenin çözümüydü dünya şartlarına bakınca.bu konular muallakta kaldığı sürece bu konuları çözmek için şiddete başvurmak bir yanıt sayılacak islam coğrafyası için.
2
bu savaş aynı zamanda bir vatan müdafaasıdır.terör örgütlerini besleyen kaynaklar kurutuluyor.bunlar geçiyordu aklından.mesele savaşmanın ötesinde bir anlama sahipti.mazlumların hakkını savunmakla mükellefti türk ordusu.anladığı kadarıyla herkes bu savaşı düşünüyordu.rejim güçleri tsknin gücü karşısında yenilgiye uğruyordu.hedefler vuruluyor ve yeni bir şans doğuyordu muhalifler için.adeta dünyanın bu savaşa hazırlığı vardı intikam için.kendi halkına zulmedenler iktidarlarını da kaybederdi.
3
-seyircisiz takım olurmu organizasyon yok.işte aklını meşgül eden sorular.fanatiklik gibi karmaşıktı bu ülkede ekonomi.her şeyin bir resmiyeti vardı ama anlamı yoktu.sol partiler chp çatısı altında örgütlenmişti.belkide erdoğan bu nedenle hedef almıştı chpyi.bu partiler vesayetimi savunuyordu iddia edildiği gibi.ak parti islamcı sermayenin ürünü.devlet bu şirketleri ayakta tutmak için vardı.yandaş medya bu kesimin sözcüsüydü adeta.fetönün bir hayalet örgüt olduğu kanıksanıyordu.ama sol örgütler asla legal duruma geçemezdi.halen 12 eylülün gölgesi vardı ideolojiler üzerinde.devleti otoriter kılmanın gerekçesiydi darbeleri savunmak.toplumun üzerinde etkisi ne kadardı sivil toplum örgütlerinin.gizli bir el kontrol ediyordu siyasi oluşumları.bunu anlayacak olgunluk yoktu toplumda.geleceğin belirsizliğini yaşıyordu insanlar.kimlik siyaseti şeklinde tanımlanıyordu özgürlük talepleri.siyasetin ayağı tartışması somut ithamlara yaslanmıyordu.çünkü fetö kullanışlı bir örgüttü oysa bu insanlar vatansever bile sayılmazdı kimi temsil ettiği sorusuna yanıt aranınca.her şekle girebilen bir plastik örgüttü üzerinde ihanet damgasının bulunduğu.sağlıklı değildi yaşam koşulları.inanç adına savunulan eşkıyalıkta bir erdem damarı yoktu onun için.insanların inancı yaşama biçimi sorunluydu toplumda.bunu akledecek olgunlukta olanların bir etkisi yoktu siyasete.tanrı adına işlenmiş cinayetler bu korkuları yaşatıyordu aydın sınıfına.işte yanlışlığın faturası topluma kesiliyordu ayaklanma şansı bulduğunda kitleler.
4
yine internetten şarkı dinlemeye başladı.tüm benliğiyle kendini kaptırıp müziğe.bu şekilde hayatı hissetmek daha doğruydu.kendi yalnızlığını arıyordu tınılarda.günaha batmış bir dünyanın çığlığıydı şarkılardaki.bir arınma biçimiydi müzik onun için.gündemde savaş görüntüleri vardı.gençliğinin son demlerinde hayat arkadaşına ihtiyacı vardı.bu şehir hayatın dışına fırlatmıştı tutkularını.değişim adına işlenen cinayetlerden mesul tutulmuştu hayatı.kaçarken yakalandığı aşklar bir romandan çıkmış gibi anıları süslüyordu.harcanmıştı biriktirdiği düşler.ondan yorgunluğu anlamsızdı aynalarda.fırtına dinmiş ve dalgaların kıyıya vurduğu demlerde kalmıştı aklı
5
hindistan ve çin gibi ülkeler islam karşıtlığıyla biliniyor.gelişmekte olan ülkeler bunlar.gelir uçurumunu yaşayan insanların kendi yaşam tarzını ideolojilerde görmesi.geleneksel düşüncenin çözüldüğü gerçeği şiddetle kendini dışa vuruyor.en son hindistan örneğinde açıkça görülüyor birlikte yaşamayı reddetme eylemi.islamın diğer dindelere bakışı bir sorun teşkil etmiyor bağlıları için.kutsalın felsefeye getirdiği tanım dolaşıma girmiş islam ülkelerinde.iç karışıklık terör örgütleriyle kendini ifade etme yolunu seçmiş.modernle uyuşmazlık terör örgütlerini güçlendiriyoır zaman geçtikçe.savaşın belirsizliği büyük oranda mağduriyete yol açıyor.milyonlarca insan göçmen statüsünde türkiye sınırına dayanmış durumda.burdan anlaşılabilir savaşın mahiyeti.çözüm aramak halkın siyasete katılımıyla mümkün.rejim güçleri en son türk askerine saldırıp 33 askerimizi şehit etti.türkiye karşı bir saldırıyla buna sessiz kalmadı.esat için bu tehlikeli bir durum olsa gerek.bir nato operasyonu ihtimali beliriyor zihinlerde acil toplantı için.aynı bu bir savaş anlamına geliyor türkiye için.
6
nasıl bir eğitim denince aklımıza hasan ali yücel gelir.türk milletini anlamak isteyenler için çalışmaları önemli.eğitim sorunu baş gösterince terknik üniversiteler kuruldu.sorun disiplin cezalarıyla öğrencilere karakter kazandırma meselesi değildi.80.li yıllar soğuk savaşın hissedildiği dönemdi.öğrencileri üniversiteye hazırlamak birinci mesele haline geldi.o dönemin yazarları için irtica en büyük sorundu.amerikan desteği cemaatların arkasındaydı.kominizme karşı cemaatler desteklendi.bu cumhuriyetin inkılap anlayışına zıt bir durumdu.cemaatlere katılım arttıkça kültür sorunu baş gösterdi.üniversiteler bu tip örgütlenmeye kanalize edildi.28 şubata bu şartlarla gidildi.amaç demokrasiyi güçlendirme şeklinde lanse edildi.batı çalışma grubu tarikatlerin etkisini azaltmak gayesiyle teşekkül etmişti.refah partisi kapanmış cemaatler kısmen etkisizleşmeye mecbur bırakılmıştı.islamcı sermaye bu şartlarda teşekkül etti.sanayileşme için devlet kredileri verildi girişimciye.2000lere gelindiğinde kimse ak partinin kuruluş felsefesini aklına getiremezdi.erdoğan öncülüğünde ak parti kurulduğunda ekonomiyi canlandıracak önlemler alındı.ekonomik büyüme özelleştirmeyle sağlanacaktı.özel okullar ve üniversiteler açıldı.arge çalışmalarına hız verildi.teknoloji sınai atılım için vazgeçilmezdi ekonomik kalkınmanın öğrettiği.özel hastaneler hasta kabul etmeye başlayınca sağlık sistemi bir sorunu halletmiş oluyordu.eğitimde kalite teknik ilerlemeyle çözülmüş oluyordu.gezi olaylarını şirketler finanse etmişti.15 temmuz eski hastalıkların nüksetme sorunu olduğu kadar kültür tartışmalarına ışık tutuyordu islamdan neyin anlaşıldığı konusunda.inancın eğitimdeki rolü daima tartışılmış batıda.günümüz laiklik anlayışı bir kültür devriminin sonucuydu.öğrencilere neyin kazandırılması hususu bu tür kaygıların ürünüdür.
7
Kitapları ücretsiz verdiğiniz doğrumu.belkide bir yanlışın içindeyim sizinle yürüttüğüm diyalog için.ben kitapolarda bir yanlışlık görmedim.zaten yabancısı değilim Hristiyanlığın.soru sormakla konular anlaşılır.inancın ne işe yaradığı sorusu.bunları açıklamak felsefenin işi.goethenin doğu batı divanına bakınız bir Hristiyan olmasına rağmen hz.muhammetten övgüyle söz eder.tevhidin ne kadar önemli olduğu vurgulanır.kültürü ciddiye alacaksak araştırmak gerekiyor insanların ahirete nasıl baktıkları konusunu.klasiklerde bu anlayışın yer aldığı görülür.kötülüğün insan hayatında nasıl yıkım yarattığını dostoyevskinin karamozov kardeşler kitabında görmek mümkün.savaş ve basrış kitabıda savaşların yaşattığı yıkımı tasvir eder.insanın kurtuluşunu erdemlerde görür Tolstoy.aynı şekilde nietzschenin inançta insancıllığı ararken yaşadığı hayal kırıklığı ruhunda onulmaz yaralar açar.isanın hayatına bakında bir mabet geleneğinden sözetmek mümkün onu olgunlaştıran şarların.havariler isanın mesajını taşıyordu insanlara.bu kuranda varolan bir gerçektir aynı zamanda.isanın mesih oluşu onu özel kılan nedenlerde görülmeli.meryemin rahmine düşen bir melek olan ruhulkudusün tohumuydu mucize doğumla dünyaya gelecek isanın.ilahide söylendiği gibi isa tanrı kuzusu suydu Meryem için.çalışmalar kültür üzerinden yürütülmeli bir dernek veya vakıf çatısı altında.bu kitaplar için bir yayınevi kurulmalı onu bütün insanlara ulaştırmak için.bunlar için aydınlatıcı kitap gözüyle bakılıyorsa kitap stantlarına yer bulması gerekiyor.kitap okumak insanların bir seçimi olması gerektiğinden tanıtımlar profesyonelce yapılmalı şimdilik söyleyeceklerim bu kadar.
8
Son kitabınız için sizi kutlarım.hakikat konusu anlaşılması gereken bir mecradır bir çok insanın bahsettiği.aynı zamanda dini bir terim olmasından üzerinde düşünülmesi gereken bir vecibe.ne yazıkki zihnimiz bu konuda berrak değil.düşünme biçimleri inancın karşısında durunca hakikat kavramı devreye girer.bir çok hassasiyet içerdiğinden insanın varoluş yazgısı gibidir bu kavramın hatırlattıkları.bu konuda hassas olduğunu biliyorum.kelimeler anlamanın aracına dönüşünce insanın son merhalede ricasına dönüşür temenni.bunu anlıyorım insanların düğşüncesişnden
9
Chpde böyle bir olgunluk var mı ideolojik farklılaşmayı bir çatışma unsuru olarak görmemek gibi.ak partiyi suçlayanlar vatanseverliği savunmak gibi bir haklı tavır içinde mi.bu tür bir kutuplaşma mecliste temsil görecek en yakın seçimde.doğu bey bir aydın sıfatıyla terörü destekleyenleri eleştiriyor.chp batıcılık uğruna halka güven duymanın uzağında duruyor.bunun nedeni çağdaşlığın uzağında görmesi toplumu
10
tefekkür düşünmekse eğer kanaat görüş anlamına gelir.felsefe yaparken bunlardan faydalanmış bilginler.tefekkür fikretmek olduğundan kanaat için gerekli görülmüş felsefede.doğada bilgiyi aramanın adı bilim olmuşsa her bir tanımlama felsefeye kaynaklık eder.platonun mağara metaforu öğrenmenin sınırlarını koyar ortaya.bunun bilimsellikten uzak olduğu kanaatinde olanlar var.daha çok tefekkürün evreni tanıma ölçüsünü koyar ortaya.sofinin dünyasını okurken felsefenin hayat içindeki yerine önem verildiğini görürüz.insan muhayyilesi bu konuda sınar aklımızı.burdan ideolojilere geçilmiştir usun tarihine bakılacak olursa.
11
biçemle biçim arasındaki fark.biçem uslüp anlamına geldiğinden daha çok mananın ifade ettiği bir tarzdır.esere yapıt olma vasfı kazandıran müellifin kendi yazın sanatıdır.biçim dahada somutlaşmasıdır yazı karakteri için seçilmiş konunun.tema biçemle biçimin anlaşılmasında yapıtın fikri plandaki dayanağıdır düşüncelerin izleği kabul edilen. tanzimat edebiyatıyla başlayan modernleşme kendi sanat akımını ortaya koyar yayıncılık alanında.pek araştırılma konusu olmamış zengin edebiyat geçmişimiz
12
yayımlamak beyan etmek şeklinde anlaşılıyorsa yayınlamak neşretmek anlamına gelir.anlamla mananın aynı kökten gelmesi düşünülebilir.fikre düşün diyenler edebiyatı yazın şeklinde vasfediyor.yazılı beyanda bulunmanın yeri ve zamanı bir edebi metne tasavvur şansı tanır.nurullah ataç dilde sadeliği savunuyordu.kelime türetme inkılapları anlaşılır kılacaktı.necip fazılın bu kimseleri tenkit etmesi türkçeyi savunmuyor anlamına gelmez.mahkemeye ifadeye çağrıldığında irticayla yaftalanmış kendi devrinin müdafii olan muharrirler.şimdi aydın tanımı pek bir mesuliyet ihtiva etmiyor yazıların mahiyetine bakınca.resmi vazifede olanlar yazışmada zengin bir dille şikayetleri ibraz eder.bunun bir sakınca doğurdu kanaatinde değilim.yeni neslin yabancılık çektiği sözcükler için resmi bir dil olmasına bağlanır konuşulan lisandan farklı olarak.mütemadiyen hangi mananın ehemmiyet arzettiği dikkate alınmaz.kaynak eserlerinj eski türkçeyle yazılmış olması bu işin manasızlığını izaha çalışmanın sukütü hayalini yaşatmış maşeri vicdanında halkın.bu mikyasta teeddüp edecek vakarı taşımamış hizmete memur olan eşhas.nadiren bu hususu ciddiye alanların akıbeti dışlanma nedeni sayılmış onun için
13
büyük ortadoğu projesine karşı çıkanlar bugün abdyi destekliyor.suriye büyük katliamların yaşandığı bir ülke.bir aydın sorumluluğu dünya egemenlerini hangi saiklerde görür sorusu.türkiye sanayileşmenin eşiğinde bütün zenginliklerini satışa çıkardığında ulusal çizgide görünenler için bir sorun teşkil etmişti egemenlik hakkımız
14
Kitaplarınız güzel hazırlanmış.bu konuda düşününce diyaloğun önemini farkediyor insan.yalnız yaşayan insanlar ilgi ve alakaya göre tavır alır.onun için bütün dinlere hoşgörüyle bakmalı.vatikan Mekke ve kudüs insanlar için kutsal topraklar.ortak inanç çerçevesinde ilişki kurulmalıki anlaşılsın davetin mahiyeti.bütün dinleri zenginlik görmenin bize kazandıracağı vasıflar önemli.bernard shaw bütün bilgilerin kutsal kitaptan alındığını savunur kara kız kitabında.edebiyat mesih inancını ele alır çoğunlukla.bunlar dikkate alınmalı çalışmalarda.
15
yaş kemale ermişti ikisi içinde.kitaplar arasında geçen iki ömrün zevalini yaşıyordu ikballeri.bu yalnızlığın kitabesine güneş vurmamıştı uzun zaman.fatmanın yazdığı romanlar eski istanbuldan bir soluk getiriyordu okuyucuya.bunları senaryolaştırmak senaristlerin işiydi.coll takıldığı otuzlu yaşlarını geri bırakmış olmanın ciddiyetiyle yaşıyordu.yazı hayatı yetmezmiydi aşkı anlatmaya.uğruna gözyaşı döktüğü bir senaristti kısıtlanmış hayatıyla bir ömrün suçlusu kabul edilen.neyi savunduğunu bilmeyen bir dağınıklık vardı hayatında nedimin.şiirlerinde bir melodram olduğu doğruydu.hikayeler yazdığı şiirlere renk katmak için solgunluğundan faydalanıyordu tabloların.sanata inanmışlığı geçmişte kalmış olsada iz sürdüğü hakikatlere temas noktasında faydalanıyordu sanattan.her şeyi anladığında kendi yalnızlığını gördü günbatımında.artık bir zavallı diyeceklerdi insanlar ona.bu amaçsız yığınlar için söz söylemenin fukaralığını anlayacaktı insanlar vakte inanmışlığın içinde.şurup gibi içilen sözcüklerde bir nedamet bulmanın tuhaflığıyla geçen zamanı yakalamanın insafsızlığına terkedecekti onu insan yapmanın zerafetini insanlar.peki algı yönetimi neydi fatmanın anlamak istemediği.buna robotlaşma diyenlerde vardı bir zihin körleşmesini andıran kültüre bakıp.dindar bir kadının duaya inanması gibi mütevazi bir hayatı olsun istemezmi her insan.ruhun azapta kıvranmasından daha iyi sayılırdı münzevi hayaller kurmanın muvazenesi.nedimin islamdan anladığı fatmanın islamcılığına yakındı oysa.işte mevzi kazanmanın başarısı kapılarını açmıştı maneviyata.her insan için takvaya uygunluk kuranın başarısıydı.bu ölümü hesaba katmanın akılcılığını gerektiriyordu ahiret düşüncesi.bunu genç yaşta anlamıştı fatma hanım.felsefe kültürünün kuranın anlaşılmasında bir kolaylık gibi görülsede teknik bilgide aynı başarı sağlanamamıştı islamcılık adına.işte aradığı kentin yazgısı bu fikrin sularında demirlemişti.
16
Hatırla hiç unutamadığın bir insanın hayatıyla yaşadığını.hayatın renklendikçe özlemlerini sundun insanlara.sevişmekte insancıllıklardan sorulur gerçeğini unutma.bunlar bildiği tavsiyelerdi gülben için.herkesin iç çektiği bir hayatla çocuklara düşler arıyordu.umut etmenin maneviyat olduğuna inanmıştı yıllarca.farklı bir insan olmaya boçluydu hayatı.hiç tükenmeyen azmiyle biliyordu beklemenin anlamını.tutkuları ateşli sevişmeleri hatırlatıyor olsada bir aile kadını olmanın zerafetiyle yaşıyordu.ondan cevap veremezdi nedime.nede olsa bir sinemacı aldatılmaya mahküm yalnızlıkları hatırlatırdı.doyasıya yaşamak mutluluğu.bu nedim için bir fazlalıktı sahip olduklarına bakınca.yeni şarkısı hüzünlü bir melodramı anımsatıyordu.dünyaqnın acı yüzü için korkmalı ölümden diye düşündü.şimdi hiç olmayacak kadar razıydı aşka ve sevgiye.
17
Hilal aşkı bilmeyen bir insanmıydı.ya biriktirdiği özlemler için aradığı çoğul yalnızlıklar.işte yeniden uyanıyordu başaklar.kimdi kendini aldatmaya yakın duran inançlarını yıkan bu düşlerin yalnızı.korkuyordu gün batımını anımsatan kitaplardan.hilal için nedim bilmediği aşkı yontan kalbinden.yıllar geçiyor ve sevişme fırsatı tanımıyordu zaman.unutmak istediği dağınıklığını hatırlatıyordu zaman.güven duyulmaz bu insanlara diye aklından geçirmişti erkekleri.kalbine sormayı öğütlüyordu biricik tutkusu için anlaşılmaz karanlığı.o karanlıkta hiçbir inanca yer yoktu aslında.hırsı için insanları yok sayabilirdi mahrumiyeti hatırlatan şeytanlardan kaçarken bıraktığı çapsız hayatı.şimdi tam ortasındaydı ilgi ve alakanın.aşka yer bırakmak için müsaitmiydi çevresi.ama hala kırgındı çiçeklere.çünkü bedel ödemeye müsaitti yazgısı.tanrının bir lütfüydü ona aşkı yalnızlığına yer bırakmayan ülkesinin bahtı için.
18
Felsefeye inanmadın hiçbir zaman.bir türk yazar olmanın risklerine inandın onun için.elif bu sözlerle arıyordu geçmişini.nedim her ne kadar ısrarcı olsada elif halk kültürünü kara cahillik görmenin yanlışlığından vazgeçmeyecekti geleneksel düşünceye yakın durmasına rağmen.nedim ona Kutadgu bilig kitabından pasajlar okumak istedi ne zaman kitapların tutarlılığını inansa.nedimin anne tarafı türkmen baba tarafında ise melez bir ırkın özellikleri vardı.bunları ciddiye alındığından habersiz bir vatansız gibi yaşıyordu.elifin zarif oluşu aklından çıkmıyordu.elif bu konuda kararsızdı.yazı hayatı sevgilinin varlığından daha önemliydi.bazen Londra bazen İstanbul geziyordu uçarı bir genç kız gibi.hakkındaki iddialar hayatını değiştirmiyor yalnız olduğu için.nedim duygularına güvenmesede çekici bir erkekti kadınların gözünde.ona gençlik aşkını hatirlatıyordu konuşma güçlüğü yaşaması nedeniyle.fantaziler filan bu hayatı açıklayamazdı aşkın farklı bir biçimi kabul edilsede.belki onun için yakınlık duyuyordu elife.elifse yokluğunu bir cezaa olarak görmenin tuhaflığıyla suçluyordu kendini
19
Vesayet gerimi geliyor sorusu için bir yanıt beraat kararı.türkiyede örgütlenmiş fanatiklere ne demeli.bunlar rejim düşmanı taşeron örgütler.çağdaşlığı yoketmede bir araç konumundaki ideallere yakın duruyorlar.nasıl bir dünya tahayyülü zülmü açıklayacak iddiaları dile getirsin.erdoğan bir dünya lideri olma görüntüsü veriyor.ama bir hayal kırıklığına uğrayabilir ilk seçimlerde.bahçeli için bir siyasetçi denebilirmi oynadığı rol nedeniyle.fetö nasıl etkin konuma geçmiştir sorusu siyaset ayağı tartışmasına yeni bir boyut kazandırıyor.düzenin yardakçılığını yapan fetö için bir ahlaklkı tavır beklenemez.bunu anlamanın uzağında insanlar.ayrıca hayat pahalılığı insanları sıkıntıya sokmuş durumda
20
Gezi direnişi yaşam özgürlüğüne müdahale yaşanmasıylamı bir tepki olarak ortaya çıktı.ağaçların sökülmesi ne anlama geliyordu.bunu anlamanın şartları olgunlaşmış değil.eylemi ateşleyen ideolojik karşı koymanın suskun kalma beklentisini bir isyanla otoriteyi temsil edenlere duyulan nefreti açığa çıkarmıştır bu meydan okumaya verilen yanıt
21
İşte rahatsız olanlar var fikirlerinden.fikirler anlaşılmak ister oysa.bir hayatın olduğu için hedefe koyulmuş yazıların.biraz daha teferruat katmak gerekiyor gündemi değerlendirme gayreti için.yeni programın için başarılar.bir devlet kanalı olan trtde resmi bir görev üstlenmişsin.türkiye her alanda özgürlükleri talep etsin diyedir bütün çabamız.eko0nomik özgürlükler nelere bağlıdır düşüncesi.freudu bilirsin.psikanalizi psikolojiye kazandıran psikolog.burdan felsefeye geçmek mümkün.inançları tasnif etmek teologların işi.ben kimim sorusunu sorar felsefede akıl.işte bu noktada hayatımıza giren insanların anlamını kavratmak ister edebiyat.neşideler neşidesi aşkın hallerini izaha girişşir hayatın anlamını sorgulatmak gayesirle.bunlar edebiyatın ilk örnekleri.edebiyatın başlangıcında din ve mitolojiler var.tanrısallığı arar insan bedeninde şair.divan edebiyatında bu tasvirler yer alır.işte doğadan şehir hayatına geçişte bir meydan okumaya dönüşür edebiyat.ideolojinin emrine sokulur anlamı kurarken çaresizlik.felsefe ve edebiyatın rüzgarıyla kitleler özgürlüğü arar barışta.bir yazar olmanın hassasiyetinde gizlidir toplumsal duyarlılık.ayırt edici özellikleri iyi bilmesi gerekiyor aydın sıfatını haketmek için.toplumu kutuplaştırmak bir rejim sorunudur her zaman.
22
itirafçı olmak ne kadar doğru terör suçundan.özellikle fetullahçı terör örgütü milli sermaye düşmanıdır.himmet adı altında toplanan paraların akıbeti bilinmiyor.paravan şirketlerle piyasayı dolandıran sahtekarları açtığı okullar ne anlama geliyor.darbe suçunu kabullenmeyen şarlatanın dostluğuna güveniyor bir kısım insanlar.işte yeni bir darbenin senaryosu gündemi işgal ediyor gerçek olup olmadığı tartışılan.radikalizmi hedef alıyor bu üst akıl tarafından planlanan bu düşmanca tavır.insanların sosyal hayattan çekildiği bu terör ortamında darbenin gerekçesi de anlaşılıyor.28 şubat demokrasiyi korumak adına yapılmıştı.şimdilerde farklı bir fotoğraf vermenin ağırlığıyla yaşıyor ülke.15 temmuzda bunun gerçekliğini keşfetti otoriter yapı.çağdaş hayatın fikri planda savunulması adına harekete geçiyor silahlı kuvvetler.darbenin büyük ihtimalle gerçekleşmesini öngörmüyor insanlar.inanç sömürüsü insanları amaçsız bırakmıştır bütün bir coğrafyada.insanların bunu anlaması mümkün olursa darbenin yapılma gerekçesini sorgulama şansını tanıyacak insanlara
23
atatürkün günlük hayatı daima renkli olmuştur.asker oluşunu hissettirmez çevresine.onun için bir tasarı değildir devrimleri.modern bir hayata inandığından batı kültürünü anlamak istiyordu.sinema için destek teşvikleri verdi sanatla hayatını kazananlara.sanat insan için vazgeçilmez olduğundan sanatçıları devrime inanmanın bir gereği gibi gördü.etik estetik ilişkisini kurmaya özen gösterdi.inançlara saygı duyardı ulviyeti hatırlattığı sürece.inanç insanın hayatında vardı yaşam şekillerine bakınca.bağnazlığı bir toplum hastalığı gördü onun için.özel hayatına özen göstermeyen bir ayyaş değildi akılcılığına bakınca.yıllar geçtikçe fikirleri yerleşti topluma onca suistimallere rağmen.yurtta sulh cihanda sulh özdeyişi savaşlar karşısındaki tutumunu açıklıyor.kendi döneminde dış tehditleri bertaraf ettiğinden ihanet damgası görmüyordu insanlar.politik başarılar emperyal güçlerin dikkatini çekti sonraları.eğitim kalkınmanın gerektirdiği enformasyonu sağladığından fikirlerin önemini farketmişti insanlar.bunları tartışmak yasalarla engellenmeye çalışıldı daha sonra.türk milleti batının dostluğuna inanmanın hayal kırıklığını yaşayacaktı daha sonra.sağ sol kavgasını bu açıdan görmek gerekiyor onun için.rejimi savunmak vesayetçilik gibi göründü daha sonra.çağdaşlığı sol düşüncenin temsil ettiği dönemde halka uygulanan baskıları faşist ideoloji görmenin aşırılığına inandı toplum.atatürkçülük bu ideolojilere karşı koymanın bahanesi sayıldı özgürlüğü tarif etme noktasında.
24
erdoğana tanınan yetki terörü sonlandırmaya yetmiyor.erdoğan bu konuda kesin kararlımı.devlet böyle bir ayrıma gidebilirmi cemaatlar için.ilker başbuğ dini özgürlükleri laikliğe aykırı görmenin yanlışlığını itiraf ediyor.ancak devletin bir rejim sorunu yaşadığı belli.insanları boş vaatlerle tuzağına çeken çıkarcılar için pek bir anlam ifade etmiyor modern hayatı savunmak.dünyayı bu tür bağnazlıklar için kültür dışılığın durağı yapmanın bir sakıncası yokmu sivil siyaset için.
25
Bu konuda bir sorun yaşıyorsanız cıanın çalışma alanı içindemisiniz diye sormak gerekiyor.cıa örgütlenmesinde sanıldığı gibi ortaklaşa bir resmiyet kullanmaz.istihbarat toplumu yönlendirmede salt bir araç olarak kullanılamaz.ak parti bunu yapmak istiyor kendini destekleyen medya organlarında.cıanın çalıştığı kanaat önderleri ve sanatçılar Amerikan kültürüne yabancı değiller.ama cıa her türlü olayın nedeni değildir sanıldığı gibi.amerikan çıkarları haksızlık üzerinde kurulduğunda bir anlamı kalmaz modern kültürün.cıa inancın haklılığını savunmuştur daima.önyargılar inancın karakteriyle açıklanamaz.insanın anlaşılmaz yanları var inandığı ilkelere bakınca.ortadoğu inançların doğduğu coğrafya.medeniyetler beşiği.insanlar dayatmayla dinlerine bağlı değiller.geri kalmışlığın nedenide islam değildir.ancak bir bilinç yokluğundan sözetmek mümkün.bu noktada çözüme odaklanmak bir sorun teşkil ediyor bilginin kendi eksikliğini hissettirdiği umutsuzluk hali.bilginin mahiyeti için bir ölçü varmıdır sorusuna yanıt arandığında özgürlüğü kullanma biçiminde görmeli kültüre etki eden faktörleri.salt bir özgürlük değildir aranılan vasıflar.ktsalla bağ kurmada zorlanan insanlar özgür kimseler değildir.bu bir yanlış anlamadır sanatın ulviliğini suçlamaya neden olan.işte felsefenin anlam arayışında bizi sürükleyen ideolojilerdeki farklılaşma ele alınır.bunları anlatmak istedim size.
26
Seni anlamak zor nelere inandırmışsın kendini.bunlar diplomasinin alışkanlıkları.bir çok insan kıt kanaat geçiniyor.elektrik ve su gibi sosyal hizmetler aile bütçesinin büyük bir kısmını götürüyor.insanlar siyasete bu açıdan bakıyor.vergi yükü çalışanların sırtına yüklenmiş vaziyette.şehirleşme sorunları var çoğunlukla insanların.yeni bir darbe tartışılıyor.erdoğan dindarların başkanı galiba.halkın sorunları ilgilendirmiyor siyasetçileri.biraz eleştirel gözle bakılınca anlamak mümkün olur sokağın taleplerini.fetullahçı terör örgütü gündemi meşgül ediyor.cumhuriyet değerleri onları rahatsız ediyor.bunlar ilk bakışta farkedilecek konular
27
Anlaşılıyorki devletten himaye görüyor fethullahçı gladyo.cıa nın örgütlerdiği bu cemaat için ne yapılabilir.örgütlülük kontrol için bir denge unsuru gözetiyor.bunu kullanıyor emperyalizm.buna öçare olarask tam bağımsızlık için savaşmak gerekiyor belkide.amerika güleni kullanıyor kendi çıkarı için.bu durum acılara neden oluyor ihanetle tescillenmiş siyasetlere bakınca.zaman geçiyor ve şartların değişmediği görülüyor.
28
mustafa kemal devlette kurumsallaşmayı getirmiş.her açıdan batıyla benzeri kurumlar tesis edilmiş.sanayileşme için batıdan hocalar getirtilmiş.türkiye başarısını bu çabaslara borçludur.bundan sonraki süreçte kültür devrimini tamamlamak gerekiyor.ülke olarak eksikliğini hissettiğimiz konularda bir konsensüse varılmalı.eğitimden kültüre donanımlı bir kuşağın yetişmesinde öncülük edilmeli.toplumun sosyalleşme ihtiyacı neyi gerektiriyorsa yapılmalı.siyasetin gerisinde kalmamalı toplum.anayasal haklar uygulamada meşruluk kazanmalı diyorsak örgütlülük için engeller kaldırılsın talebine yanıt aramalı toplum.ak parti bunları hayata geçirmek için kurumlar ihsas etmeli en yakın zamanda.kanaat önderleri bir uzlaşı arayışı içinde anladığım kadarıyla.bunu başarmanın koşulları üzerinde çalışmalı üniversiteler.izmir iktisat kongresi ekonomiye devletin müdahil olmasını savunuyordu.onun için kalkınmanın ön şartı gibiydi burjuva yaratma isteği.günümüzde arge çalışmalarını destekliyor devlet.güçlü olmak ittihadı islamla mümkündür anlayışını destekleyenler var.biz olanaklar çerçevesinde atılım için hazırlıklı olmalıyız.
29
gecenin bir yarısı şimşekler çakıyordu.neyin anlamıydı bu yağmurlu sonbahar.iklim değişikliğine bağlanıyordu sel ve taşkınlar.tanrının gazabı korkutmalıydı zalimleri.bunu beklemek yalnızlığına ağır geliyordu.sürekli yazı yazmakta avutmazdı gönlünü.gerçek aşkın ne anlama geldiğini düşünürmüydü insanlar.böğrünü delen sefaletin hissettirdiği eziklikle konuşabiliyordu insanlarla.herkes herkesle ilişki kurabilirdi senaryolar gibi olmasada.duygusuzluk aşkada bir engeldi bu ulvilikleri anlamak için.hatıralar bir yalnızlık gibi dokunuyordu kalbine.sonra anlamsızlaştı hayat insanlar için.kitap okumakla hayatı tanımak arasında bir korelasyon vardı iyiliği anlamak açısından.bunlar fevkelade fikirler diye güldü sefaletine bakıp.benim hacmim ne kadarki diyebilirdi karanlıktan faydalanıp.özgürlük herkes için vazgeçilmezdir.bunu öğütlemek insanlara acıya tahammül gösterip.bir kezde benin için ağla demeliydi vefasızlığını hatırlatanlara.uzun seyahatlara çıkmak kalabalıklaşan yollarla.bir bardak çayın zamanı anlatmaya yeten kıvamı için.işte insanlığını çok görmüştü zalimler.oysa tutunma şansı yoktu hayata.hep utanç içinde yaşıyordu pişmanlık duyduğu yenilgilerini.insanki alınyazısına dahi düşman.bunu bilmeliydi en başından beri.belki sessiz bir ölümle unutulacak adı.başka ne anlamı olabilir intiharın diye gülümsediği aynalar.yazgısını tuhaf görmenin perişanlığıyla övünç duyulabilen bütün nefretini değersiz kılmanın yollarını aradığını farketti neden sonra.
30
karadeniz kendi kültürünü dünyaya açıyor.doğal güzellikleri mimariden kültüre farklılık arzetmiştir dünya mirası için.doğayı keşfetmek bir uygarlık meselesi.havası ve suyu kendini bağlar insanlara.şehir kültürüyle yetişmiş yeni nesil için ayrı bir anlam taşıyor memleket sevdası.aşkı ve dostluğu yaşamak isteyenlerin son kalesi gibidir kültürün modernle tanışma hayali.bir çok turizm şirketi bu bakir coğrafyayı kirletecek kuşkusunu yaşıyor insanlar.özgürlüğü hissetme şansı bulamaz kendi kültürüne yabancılaşan.onun için ağacından toprağına bir sevda kokan bahçe gibidir ilgi ve alakaya hasret bağlamış insanı için bu yüksek dağların eteğinde gezinen ceylanların bakışı.kokusu mest eder insanı bu yalnızlığın perde çektiği topraklar.ruhumuzun aynasında tomurcuklanır papatyalar.yine bahar geliyor ve uyanıyor çayırlar.kıyısında yaşamanın hoşluğuyla büyür çocuklar.kışın beyazlığıyla örtünen tepelerde kurtlar ve çakallar gezer.benzersiz bir iklimi yaşatıyor hülyalarda kızları.çiğ düşmüş yaban otları gibi ıslaktır bakışları.karadeniz toprağını kutsal bilmiş her zaman.hissettirmez insana acizlik duygusunu.ve yağmurun ezgisiyle sırılsıklam aşık olur bayrağına.
31
sait nursi tabiatçılığı illiyet yani nedensellik bağlamında ele alırken üç ihtimal üzerinde duruyor.bunlardan ilki tabiatın bir beşerin vasıtasıyla varolma gerçeği.bu tarihte tartışılmış insanların tanrılaştırılması fikrine sebep olması nedeniyle.ikincisi evrenin kendini bir sebebe binaen varetme gerçeği.sabit evren teorisi bunu tartışmış.evrenin ezeli olduğu fikrine bigbang teorisi karşı çıkmış yakın zamanda.bu konular tartışılmış felsefede.bunların dışında evrendeki varlıklar bir tanrı fikrini gerekli kılar düşüncesi.bunun doğruluğunu savunmak inancın bir gereğidir insan için.bu fikri doğrulamak isterken insanın acziyeti bahane edilir bir kul olma fikrini kabullenmek adına.
32
kitaplık dergisinin çağdaş amerikan edebiyatı özel sayısı var.bundan ulaşılabilir marjinal şairlere.hep sorun teşkil etmiştir şiirin etkileme biçimi.amerikan tarzı hayat için belirleyici olan popüler kültürmüdür.yeraltına çekilmiş kültür için tanıtım imkanları yok mu.kitap çevirileri tanınmış şairlerle sınırlı kalıyor yayın dünyasına bakınca.şiir kavganın diliydi bir zamanlar.şimdilerde bir imkansız yalnızlığın melodramı gibi hayatlar.edebi kriter bir beğeni ölçüsü getirir şiire.burdan anlaşılır meram anlatma içtenliği.ilk şiirim diyalog dergisinde yayımlandı.sonra kardelen dergisinde sargı bezi şiirim yayınlandı.geçen zaman insanı bir yaprak misali sürüklüyor acının renk verdiği korkularla.şiir kendini aştığında yeni bir kulvarda bulur mücadeleyi.derinleştikçe anlatım gücü zenginleşir.bunu usta şairlerde görürüz.dergilerde şiirleri unutulmuş şairler için bir söz konusuydu bin bir heyecanla yarına çıkma umudu.şiir için sanatın diğer dallarına sokulma isteğine yabancı kalmamalı şair.dergiler böyle bir formatla çıkıyor dil kurmada bir zenginlik yaşama adına.şiirin hayata bakan yönü anlamın hayatta var olma çelişkisidir hayatın yorgunluğunu hissettirme adına.
33
Sosyal içerikli romanlar yazıyorsun.insanlar gelir gider sıkıntısı yaşıyor.üst baş alamayan yoksullarla dolu türkiye.yani hayatlar değersiz.asgari ücretin neye tekabül ettiği belli.sosyal sorunlar ekonomik sorunları kalıcı hale getirmiş.belkide insanlık için bir tehdittir biyolojik savaş.bu konuda kuşkular var.düşünecek durumda değiliz insanlığın geleceğini.her sorunu aşmak için kültürün önemine dikkat çekmek gerekiyor.
34
bence ayetler kendini tartışmaya açmıştır.yeterki tenkit için donanımlı olmakla gerçeğin anlaşılması şeklinde olsun tavır alışlar.herkes için farklılığın olmasında bir sakınca yoktur.peygamber kendine felsefi sorular sorulmasını istemiş sahabeden.bizim bilgimiz aydınlanmada vardır ne kadar inkar edilsede.peki hangi noktada yanlışlığa düşüyoruz sorusu cehaletin varlığını kanıtlıyor.kültürsüzlüğümüz geleneksel sanatla izale edilmek istenmesiyle islamcılığı radikalizme taşımış neden sonra.sorunun özgürlükle yaşadığımız şeklinde temerküz ediyor.dünyevileşmeyi küfür görmemizde bir yanlışlık değilmi.inancı kültürle yoğurmanın güçlüğü var hayaqtımızda.hiçbir surette gerçekle temas yaşamıyoruz günlük hayatta.geri kalışımız bu nedenle dine bağlanıyor.modern kültürle uyuşmazlığımız sekülerizmi hayatımızdan çıkarıyor.kısıtlanmış hayatlar dine karşı nefreti körüklüyor dolayısıyla.bunun bir düşünce sorunu olduğu anlaşılıyor sonuçlaqrına bakınca.pozitivizm inançları bir dogma olarak nitelemiş modern felsefede.marks inancı kitlelerin afyonu olarak nitelemiş.böyle tanımlıyor dini ideolojik bakış.zamanla islama ideolojik kimlik kazandırma gayreti baş göstermiş reddetme biçimlerinde.ama özlenen insanlık için bir yol katetmemiştir bu düşüncede olanlar.geleneksel kültürü sinemaya taşımak kabul edilir bir tutarlılık olarak anlaşılabilir.bağnazlığa karşı akılcılık savunulabilir bu noktada.estetik için biçimsellik önemliyse topluma tuttuğumuz aynada zaaflarımız beliriyor nihayetinde.
35
siyasi çabalar teröre karşı önlem almada yetersiz kalıyor.teröre şartlanmış olmanın bir faturası var toplumda.suriyeden türkiyeye gelen sığınmacılar için kültürel bir doku uyuşmazlığı var toplumun.bunlar terörle iç içe yaşamış kişiler.bunları topluma kazandırmak gibi bir amaçla yola çıkıldığında bizi bekleyen zorlu bir mücadele şartlarını göze almanın insancıllığıyla yaklaşmalı bu kültürle tanışmamış kişilere.terörün bir kültür sorunu olduğunu anlamak gerekiyor her şeyden önce.siyasetin bunlar üzerindeki belirleyiciliği binlerce insanın çatışmalarla ölümüne neden olmaktır yalnızca.