Belge tamam, peki ya ceza?

• 21 Haziran 2021 Pazartesi 10:45:06

Mayıs ayında hayatta en çok değer verdiğim ve sevdiğim arkadaşım, dostum, sırdaşım, yoldaşım olan Yücel Doğanşahin’i kaybetmenin acısıyla genel ve yerel medyada engellilerle ilgili yaşanan sorunları, çalışmaları ve yapılanları takip edememiştim.
Yavaş yavaş kendimi toparlamaya başladıktan sonra biraz gündeme bakıp göz atmaya çalıştım. Göz attığım haberler arasında ilimizdeki bir haber özellikle dikkatimi çok çekti.
Nasıl çekmesin ki yıllardır böyle bir olayın gerçekleşmesini bekliyor ve bunun hayaliyle yatıp kalkıyorduk.
Katıldığım birçok toplantılarda ve yazmış olduğum yazılarımda engellilerin en büyük sorunlarının arasında erişilebilirlik ile ulaşılabilirlik sorunlarının da yer aldığını belirtir dururdum.
İşte yapılan etkinlik erişilebilirlikle ilgiliydi.
Medya organlarında yer alan haberin başlığı “Malatya Havalimanı, Erişilebilirlik Belgesi Aldı” şeklindeydi.
Haberin detayında ise engelli bireyleri toplumun bir parçası olarak görüp, onların hayata aktif bir şekilde katılmalarını sağlayacak şekilde kamu ve özel sektör hizmetlerine erişilebilirliklerinin arttırılmasını sağlamak amacıyla kurum içinde ve çevresinde düzenleme yapan kamu kurum ve kuruluşlarına verilen Erişilebilirlik Belgesi, Malatya Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonu tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda Vali Aydın Baruş tarafından, Malatya Havalimanı Müdürü Serdar Akyüz’e verildiği yazıyordu.
Haberi okuyunca hem sevindim hem de üzüldüm. Sevinmemin nedeni bu güne kadar denetlediğimiz 250’ye yakın kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar arasında nihayet bir kurumun belge almayı hak kazanmış olmasınadır. Bu nedenle Erişilebilirlik Belgesi almaya hak eden Havalimanı Müdürü Serdar Akyüz’e çok teşekkür ediyorum.
Üzülmemin nedeni ise erişilebilirlik düzenlemeleriyle ilgili Havalimanı Müdürlüğünün gösterdiği hassasiyeti Malatya Valiliği başta olmak üzere onlarca kamu kurumunun göstermemesinedir…
Sanırsınız ki Malatya da yaşayan binlerce engelli insan başta sağlıkla ilgili konular olmak üzere eğitim, istihdam, sosyal güvenlik ve diğer sorunlarıyla ilgili işlemlerini halletmek amacıyla hiçbir kuruma gitmek zorunda değil de sadece Havalimanına gidiyor.
Bu nedenle Erişilebilirlik Belgesini başta alması gereken kamu kurum ve kuruluşlarının arasında Malatya Valiliği ile Malatya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlük binaları gelmektedir.
Çünkü Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonundan bu iki kurum sorumlu olduğu gibi engelli insanların ilk başta sorunlarıyla ilgili bu kurumlara başvuru yapmasıdır.
Malatya Valiliğinin komisyon başkanlığını yapması, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ise komisyonun işleyişi, yönetmelikte belirtilen kamuya açık her türlü kapalı ve açık alanlarda denetim yapılmasına ve denetim sonunda verilen sürelere rağmen herhangi bir düzenleme yapmayan yerlere ise ceza kesmede yetkili oldukları içindir.
İlk belgeleri diğer kurum ve kuruluşlara örnek teşkil etmesi amacıyla bu iki kurumun alması gerekiyordu. Ancak gelin görünkü bu iki kurum binası denetleme komisyonu tarafından iki üç defa da denetlenmiş olmasına rağmen bu güne kadar belge almayı hak edemediler.
Başta alması gereken bu iki kurumun ardından ise sırasıyla şu kurumlar gelmeliydi.
Malatya Büyükşehir Belediyesi,
Battalgazi Belediyesi,
Yeşilyurt Belediyesi,
Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
Turgut Özal Tıp Merkezi,
Aile Sağlığı Merkezleri,
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları,
Malatya Sağlık İl Müdürlüğü,
Malatya Milli Eğitim İl Müdürlüğü,
Malatya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü,
Malatya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü
Malatya Adalet Sarayı,
Özel Eğitin ve Rehabilitasyon Merkezleri ile bakım merkezleri,
Malatya Vergi Dairesi ile Defterdarlık,
Malatya İl Müftülüğü, Halk Eğitim Merkezleri, Malatya Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, Malatya PTT Baş Müdürlüğü, TCDD 5.Bölge Müdürlüğü, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve diğer eğitim, sağlık vb gibi yüzlerce kamu kurum ve kuruluşları ile kamuya açık hizmet veren özel işletmeler gelmektedir.
Konuyla ilgili medyada yer alan haberdeki resim karesine bakarken komisyonda Türkiye Sakatlar Konfederasyonu ile Türkiye Engelliler Konfederasyonu temsilcisi olarak yer alan üyelerin bulunmadığı da dikkatimi çekti. Hadi diyelim benim taziyem vardı haber verseler de gidemezdim. Taziyem olmasa dahi pandemi yasaklarından dolayı da gitmek istemezdim. Sonuçta Havalimanı kaçmıyor yerinde duruyordu, yasaklardan sonra da belge verilebilirdi.
Sözün özü olarak, ilk erişilebilirlik belgesi verilmesine verildi de, ilk ceza ne zaman kesilecek diye soracak olursanız inanın bende bilmiyorum. Denetlemeler sonucunda gerekli düzenlemeleri yapmayan onlarca kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlara bir tane dahi ceza yazmaya yanaşmayan Malatya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürünün ilk cezayı hangi kuruma keseceğini bende sizler gibi merakla bekliyorum. Eğer ceza kes(e)mem diye düşünüyor ve yapmıyorsa bu defa Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmelik hükümlerine göre görevini ihmal etmiş sayılacağını hatırlatmama gerek yok sanıyorum. Görevini ihmal etme durumu varsa eğer bu defa Valilik devreye girip bu konuda gerekeni yapmak zorundadır. Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliğinin “İdari para cezası uygulanması” başlıklı 18.maddesinin işletilip işletilmeyeceğini bekleyip göreceğiz…

Ali Haydar Koyun
Yazar/Engelli Aktivist