Mehmed Uzun
Kürt dilinin yasak olduğu bir dönemde, birçok Kürt yazarın aksine egemen dilde değil anadilinde yazmayı tercih etmiştir. Özellikle, zayıf olan Kürtçe yazı dilini geliştirmek, ortak bir edebi dil oluşturmak ve Kürt hikâye anlatım geleneğini canlandırmaya yönelik yaptığı çalışmalarla modern Kürt edebiyatında kurucu bir role sahiptir.
1953 yılında, Viranşehir kökenli bir aşiret ailesinin çocuğu olarak Siverek’te doğdu. Anne tarafı Zaza, baba tarafı Kürt kökenlidir. Babası koyun tüccarı olan Mehmed’in, beş kardeşi daha vardı. Küçük yaşlarında ailesinden duyduğu sözlü anlatım örnekleri, edebi sanatının temelini oluşturmuştur. İleride yazacağı romanların kökü, bu çocukluk anılarından beslenmiştir.
Eserleri
Tu (Sen), Roman (1985)
Mirina Kalekî Rind (Yaşlı Rind’in Ölümü) Roman, (1987)
Siya Evînê (Yitik Bir Aşkın Gölgesinde) Roman, (1989)
Rojek ji Rojên Evdalê Zeynikê (Abdalın Bir Günü), Roman (1991)
Destpêka Edebiyata Kurdî (Kürt Edebiyatına Giriş), İnceleme (1992)
Hêz û Bedewiya Pênûsê (Kalemin Gücü ve Görkemi), Denemeler (1993)
Mirina Egîdekî (Bir Yiğidin Destanı), Destan-Ağıt (1993)
Världen i Sverige (Tüm Dünya İsveç’te), Edebiyat Antolojisi, M. Grive ile birlikte (1995)
Antolojiya Edebiyata Kurdî (Kürt Edebiyat Antolojisi), Antoloji, iki cilt (1995)
Bîra Qederê (Kader Kuyusu), Roman, (1995)
Nar Çiçekleri, Deneme (1996)
Ziman û Roman (Dil ve Roman), Söyleşiler (1997)
Bir Dil Yaratmak, Söyleşiler (1997)
Dengbêjlerim, Deneme (1998)
Ronî Mîna Evîne - Tarî Mîna Mirinê (Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık), Roman (1998)
Zincirlenmiş Zamanlar Zincirlenmiş Sözcükler, Deneme (2002)
Dicle’nin Sesi I - Hawara Dîcleyê (Dicle’nin Yakarışı), Roman (2002)
Diclenin Sesi II - Dicle’nin Sürgünleri, Roman (2003)
Ruhun Gökkuşağı, Anlatı (2005)
Küllerinden Doğan Dil ve Roman, Söyleşiler (2005)
Bir Romanın Hatıra Defteri, Günlük (2007)
Ödülleri
Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü - 2001
Berlin Kürt Enstitüsü Edebiyat Ödülünü ("roman sanatına ilişkin belirleyici katkılarından" dolayı) - 2001
Torgny Segerstedt Özgürlük Kalemi Ödülü ("edebiyat ve sözün özgürlüğüne ilişkin duruşundan" dolayı) - 2001
Stina-Erik Lundeberg Ödülü ("İsveç kültür yaşamına sunduğu katkılarından" dolayı, İsveç Akademisi) - 2002
Kürdistan Bölgesel Yönetimi Onur Ödülü - 2005
Diyarbakır Belediyeleri Onur Ödülü - 2005
YORUMLAR
Bir gün; bir poşete sarılı olarak bana okumam için, Mehmet Uzuna ait bir kitabı uzatan Diyarbakırlı arkadaşıma gülerek hayırdır abi, bu kadar sarıp sarmaladığın sonuçta bir kitap işte, çok mu kıymetli senin için diye sordum?
Odamda sadece ikimiz olmamıza rağmen masama eğilerek fısıltıyla, vallahi abim bu adamın kitapları yasahtır dedi. Aman kimseye göstermeden oku diye de tembih etti.
Tabi ben Müslüm BAYRAMIM kimseden korkmam, ula oğlum kitaptan korkulur mu? neyi yasah dedim.
Ancak kitabı okuyunca çok derin düşüncelere daldım
kitapta anlatılanlar diyarbakır cezaevindeki yapılan insanlık dışı işkenceleri anlatıyordu.
O gün bu gün hiç kimseye karşı asla ve asla önyargım yok, kıstasım insan mı değil mi? sadece ve sadece bu kriterim var.
kim olduğu, vay efendim dinmiş, mezhepmiş, renkmiş şuymuş, buymuş hiç umurumda değil, Tek dikkat etmemiz gereken ''ORTAK DEĞERLERİMİZİ'' Kimsenin suiistimal etmesine fırsat verilmemelidir.
TÜM SORUNLARIN ANA KLAYNAĞI BUDUR KANIMCA DER,
Bu vesileyle değerli yazara rahmet dilerim
mekanı cennet olsun
nice saygılarımla.
asîmann
Mehmed Uzun gibi daha nice yazarımız var böyle, korkudan içini dökemeyen, kendi dilini konuşmaya korkan ve yetenekleri solup giden. Ben elimden geldiğince siyaseten uzak bir şekilde bu yazarlarımızı insanlara tanıtmaya çalışıyorum.
Sizin bu anınız, toplumumuzun çok güzel bir özeti olmuş. İnsanı sadece insan olarak görsek aslında hiç sorun kalmayacak ortada.