“Bu ayıp kimindir?”

• 4 Şubat 2021 Perşembe 11:10:56

Şu bendeki utanma duygusu olmasa var ya, ben ne yapacağımı biliyorum aslında…
Evet, yanlış okumadınız, yanlış duymadınız…
Bendeki bu utanma duygusu olmasa ben ne yapacağımı biliyorum dedim!
Ancak gelin görünkü içinde yaşadığımız toplumun gelenek ve göreneklerine göre yetişen biri olduğumdan yapmayı düşündüğüm ve anlatmaya çalıştığım olayı şu ana kadar yapmadım, yapamadım, yapamıyorum…
Yoksa benim engelliliğimi tanımayan, benim varlığımı görmeyen, benim sesimi duymayan yetkili veya yetkisiz, resmi veya özel, ister şahıs, ister kurum, isterse de özel işletmeler olsun hepsinin de anlayacağı şekilde onlara öyle güzel bir şey yaparım ki değil Malatya’ya, değil Türkiye’ye tüm dünyaya reklam olurlar…
“Ali Haydar bu sözlerle ne demek istiyor?” diye kendi kendinize merak ettiniz değil mi?
Sizi fazla merak içinde bırakmadan anlatacağım…
Yıllardır vermiş olduğumuz mücadeleyi takip edenler amacımızın engelsiz bir Malatya ile engelsiz bir Türkiye’ye kavuşarak insan onuruna yaraşır bir yaşam sürmek olduğunu bilir.
Bunları bilenler arasında her kesimden olduğu gibi elbette seçilmiş siyasilerle atanmış idarecilerimizde bulunmaktadır.
Engelsiz bir Malatya ile engelsiz bir Türkiye’ye kavuşmanın yolu ise evrensel standartlarda erişilebilir ve ulaşılabilir şehirlerin planlanarak yaratılmasıyla sağlanacaktır…
Evrensel standartlarda erişilebilir ve ulaşılabilir şehirlerin planlanarak yaratılması ise seçilmiş siyasilerle atanmış idarecilerimizin yasal asli görevleri arasındadır.
Ancak ne hikmetse seçilmiş siyasilerle atanmış idarecilerimizden birçoğu asli görevleri arasında olmasına rağmen hep bu konuları görmezden gelerek sümen altı ederler…
Bu seçilmiş siyasilerimiz ile atanmış idarecilerimizin görmezden gelerek sümen altı ettikleri sorunlarımızdan bir tanesi de ekmek gibi, su gibi, hava gibi en doğal ihtiyaçlar arasında bulunan TUVALET sorunumuzdur.
Özellikle benim gibi tekerlekli sandalye kullanan ya da ortez ile protez kullanan engelliler için bu konu büyük bir sorun teşkil etmektedir.
Evimizden çıktıktan sonra tuvalet ihtiyacımız gelmesin diye fazla sıvı tüketmemeye çalışırız.
Lokantalara, pastanelere, kafelere vb gibi yerlere gittiğimizde ise tuvaletimiz gelir korkusuyla bir iki bardaktan fazla sıvı içmemeye çalışırız.
Malatya gibi büyükşehir olmuş bir şehirde ise tekerlekli sandalye ile gidebileceğimiz lokantaya sayısı da zaten bir elin sayısı kadardır. Ancak tuvaletini kullanabileceğimiz lokanta sayısını soracak olursanız bir ya da ikiyi geçmeyecektir.
2005 yılında çıkarılan 5378 Sayılı Engelliler Kanununa erişilebilirlik ile ulaşılabilirlik sorunlarına çözüm getirilmesi amacıyla maddeler konulmuştu. Ancak aradan yaklaşık 15 yıldan fazla bir zaman geçmesine rağmen bu maddeleri uygulamakla mükellef olan yetkililerin vurdumduymazlığı nedeniyle pek değişen bir şey olduğunu söyleyemem.
Bu konuyla ilgili sorunu defalarca yetkililere iletmeme rağmen, yazılarımda dile getirmeme rağmen, sorunlarla ilgili dosya yaparak vermeme rağmen ne yazık ki şu ana kadar görmezden gelindi, duymazdan gelindi…
Yetkililerin görmezden geldiği bu konuyla ilgili arkadaşlarla gidebildiğimiz lokanta vb gibi işletmelerde erişilebilirlik konusunu ve tuvalet sorununu dile getirip anlatmaya çalıştığımızda, “Yeter ki siz gelin, başımızın üzerinde taşırız sizi” diye cevaplar veriyorlar…
Verdikleri yanıtlar tam bir trajikomik olay gibi… Galiba tuvaletimiz gelince de avuçlarına ettirecekler?
İşte bu tuvalet konusunda görevlerini yapmayarak ilgisiz kalan bu yetkililerin duyarsızlığına karşın belediyenin ya da valiliğin önüne giderek, uluorta çıkarıp çişimi yapmayı düşünüyorum… Hem de milletin ve basının gözü önünde!
En güzel tepki bu olacak ama işte şu bendeki olan, ancak duyarsız yetkililerde olmayan utanma duygusu var ya ondan şu ana kadar yapmadım, yapamadım… Yazımın başında ne demek istediğimi şimdi anladınız değil mi?
Yapmayı çok istediğim bu olayı sadece belediye önünde değil, lokantalar, kafeler vb gibi yerler içinde düşünüyordum… Bunlardan biri ya da birilerinde yapacak olursam da öncelikle belediyelerin işlettiği sosyal tesislerde ya da özel işletmecilere kiraya verdikleri tesislerde yapacağım…
Şimdi gidebildiğimiz bu lokantalar, kafeler vb gibi yerler içinde gelen çişimizi uluorta milletin ortasında etsek yeri değil midir?
“Ayıptır, milletin ortasında çiş mi yapılır?” diye aranızda düşünenler varsa eğer, kusura bakmayın ama çişimizi yapmamız mı ayıp, yoksa bu sorunu görmezden gelerek erişilebilir tuvaletleri yapmayanların bu işgüzarlıkları mı?
Bu güne kadar yapmadığım, yapamadığım bu olayı bir gün yaparsam emin olun ki tüm Türkiye duyacaktır…
Bu konuya ilgisiz kalan yetkililerin yaptığı bir trajikomik olay daha var ki tam bir kara mizahlık olaydır. Seçilmiş siyasilerimiz ile atanmış idarecilerimizden birçoğu Engelliler Günü, Engelliler Haftası ya da özel bir etkinlik nedeniyle engellilere yönelik yemekli program yaparlar…
İşin ilginç tarafı engellilerle ilgili yapılan bu yemekli programı düzenledikleri yerlerde de uygun tuvalet bulunmamaktadır. Programa katılan engelliler yemek esnasında elini yıkamak ya da tuvalet ihtiyacı için masadan kalkarak giden seçilmiş siyasilerimiz ile atanmış idarecilerimizin arkasından bakakalır. Çişimizi altımıza kaçırmamak için ıkınıp sıkınırken gülelim mi ağlayalım mı karar veremezdik…
Sözün özü olarak, Malatya Valisi Aydın Baruş ile Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan başta olmak üzere Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, Battalgazi Belediye Başkanı Osman Güder ile diğer ilçe belediye başkanlarımızın düzenledikleri böyle bir programda bir engellinin çişini tutamayarak uluorta ettiğini bir düşünün… Şimdi soruyorum “Bu ayıp kimindir?”

Ali Haydar Koyun
Yazar/Engelli Aktivist