SENİRKENT HÜKÜMET KONAĞININ İNŞASI ve TAMİRİ İLE İLGİLİ BELGELER (1898-1919)

• 24 Ocak 2021 Pazar 21:52:39

Dr. İbrahim KARAER

NOT: Kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz

Senirkent’in XIX. Yüzyılın son çeyreğinde büyük bir değişim ve gelişim sürecine girdiği bilinmektedir. Bu değişim ve gelişimin en iyi gözlemlendiği alanlardan birisi de kamu binaları ve kamuya yönelik hizmetlerdir. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivinde bulunan DH.MKT 2124-12 numaralı dosyada mevcut Senirkent’te inşa edilmekte olan hükümet konağına kereste tahsisi ile ilgili 15 Teşrin-i Evvel 1314 (27 Ekim 1898) tarihli yazıda; hükümet konağının “Senirkent nahiyesi halkının çabaları ve maddi katkıları ile inşa edilmekte olduğu” vurgulanmıştır (Belge 1). Senirkent hükümet konağı, Senirkent halkının elbirliğiyle ortaya çıkardığı eserlerden sadece bir tanesidir. Uluborlu halkının 30 Ocak 1909 tarihli dilekçelerinde belirttikleri gibi son 35 yılda (1874-1909) Senirkent halkı hükümet konağı, belediye binası, biri kızlara mahsus beş ilkokul binası, bir rüştiye binası, bayanlar ve erkekler için hamam, telgraf hattının inşası ve bir telgrafhane ile büyük bir cami inşa etmeyi başarmışlardır (DH.MKT 2742-69).

Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivinde bulunan ML.EEM 1299-11-1 numaralı dosyada Senirkent Hükümet Konağının tamiri hakkında üç adet belge mevcuttur. Konya vilayetinden Maliye Nezaretine yazılan 22 Ocak 1919 tarihli yazıda, Senirkent Hükümet Konağının tamiri için 4.325 guruşa ihtiyaç olduğu belirtilmiştir (Belge 2). Maliye Nezaretinden Konya Vilayetine yazılan 13 Şubat ve 27 Mart 1919 tarihli yazılarda; 1334 (1918) yılı bütçesinde Senirkent Hükümet Konağının kaydı olmadığı için, para tahsisinin ancak 1335 (1919) yılı bütçesinden yapılabileceği bildirilmiştir (Belge 3 ve 4).

Belge 1

Belge nu: COA DH.MKT 2124-12
Tarih: 15 Teşrin-i Evvel 314 / 11 Cemazeyil Evvel 1316 (27 Ekim 1898)
Numara: 338/3
Orman ve Maadin ve Ziraat Nezareti Celilesine
Uluborlu kazası Senirkent nahiyesi ahalisi himmetiyle (çabaları) ve muavenetiyle (yardımlarıyla) inşa olunmakta olan Hükümet Konağı içün mukteza kerestelerin nezareti celilelerinden muamele-i mecburiyesinde icrası lüzumuna dair Konya Vilayeti aliyesinden tevarüd iden (peş peşe gelen) 22 Eylül 1314 (4 Ekim 1898) tarih ve 3 Teşrini-i evvel (15 Ekim 1898) tarihli iki kıta tahrirat leffen irsal kılındı iktizasının ifa ve inbasına himem-i aliyye-i daverileri der-kar buyrulmak babında emr ü ferman hazreti menlehül emrindir.

Belge 2

Belge nu: ML.EEM 1299-11-1
Numara: 348/11
Tarih: 22 Kanun-ı sani 335 / 19 Rebiulahir 337 (22 Ocak 1919)
Maliye Nezareti Celilesine
Devletli Efendim Hazretleri
Uluborlu kazasına tabi Senirkent nahiyesi hükümet konağının dört bin üç yüz yirmi beş guruş sarfıyla icrayı tamiri içün Isparta Mutasarrıflığından gönderilen masraf-ı keşif varakası leffen takdim kılınmakla ol miktar havalenamenin irsaline müsaade buyrulması arz olunur olbabda emr ü ferman hazreti menlehül emrindir.
22 Kanun-ı sani 335 / 19 Rebiulahir 337 (22 Ocak 1919)
Konya Valisi Cemal

Belge 3

Belge nu: ML.EEM 1299-11-2
Maliye Nezareti
Numara: 737/7
Tarih: 13 Şubat 335 (13 Şubat 1919)
Konya Vilayeti Aliyyesine
Atufetli Efendim Hazretleri
22 Kanun-ı sani 335 tarih ve 348/11 numaralı tahriratı aliyye vilayet penahileri cevabıdır. 334 senesi tamirat tertibine mevzu (..) sarf edilmiş olduğundan Uluborlu kazasına tabi Senirkent nahiyesi hükümet konağının tamiri için istenilen dört bin üç yüz kusur guruş havalenamenin irsaline imkan imkan görülememiştir şu kadar ki 335 senesi maliyesi bütçesinde havalename gönderilmek üzere tebeyyün olan (ortaya çıkan) mesarifi inşaiye raiclerine göre keşifname bittanzim irsal edilmek üzere mürsel keşifname leffen iade kılınmış olmakla emr ü irade hazreti menlehül emrindir.
Ve mezkur konağa ait sened-i hakaninin de irsali muktezi bulunmuş
Derkenar
Mezkur hükümet konağının kaydına tesadüf edilememiştir.

Belge 4

Belge nu: ML.EEM 1299-11-3
Maliye Nezareti
Nu: 1870/13
Tarih: 27 Mart 335 (27 Mart 1919)
Konya Vilayeti Aliyyesine
… Keşifnamenin gönderildiğine dair
13 Şubat 335 tarih ve 737/7 numaralı tahrirata zeyldir. Uluborlu kazasına tabi Senirkent nahiyesi hükümet konağının tamiri keşifnamesi leffen iade kılındığı beyan olunur efendim olbabda