SERTELLERİN YILDIZI

• 10 Ocak 2021 Pazar 19:07:46

Yıldız Sertel 17 Aralık 2009 yılında Göztepe’deki evinde yaşamını yitirdiğinde 86 yaşındaydı. Sabiha-Zekeriya Sertel’in Cumhuriyelle yaşıt ufak-tefek kızları, yaman bir solcu, örnek bir cumhuriyetçi, parlak bir aydındı. Mücadeleler içinde geçen yaşamı, hasta yatağında sona erdi. Onu son yolculuğuna bir kaç gazeteci dostu, yörenin belediye başkanı ve yakınları uğurladı. Sertel Büyükadada’ki aile mezarlığında toprağa verildi.

Soğuk Savaş’ın ülkemizdeki başlangıç tarihi Tan Matbaası’nın basılışıdır. Stalin’in Kars ve Ardahan’ı istediğini ileri süren kışkırtılmış bir grup 4 Aralık 1945 günü Beyazıt’ta toplanarak ’kahrolsun komünistler’’ sloganlarıyla Tan Matbaası’na yürümüş, matbaayı yakıp yıktıktan sonra Beyoğlu’ndaki La Turquie dergisine yönelmişlerdir. Saldırganlara göz yumulurken gazeteyi çıkaran Sabiha ve Zekeriya Sertel tutuklandı. Türkiye adım adım Amerikan yörüngesine girerken, faşist baskıların yaşamlarını dayanılmaz kıldığı Serteller Türkiye’den kaçmak zorunda kaldılar.Sabiha Sertel1968’de Bakü’de yaşamını yitirdi. Baba Zekeriya ile kızı Yıldız bir süre daha çeşitli ülkelerde yaşadılar. Zekeriya Sertel hukuk mücadelesini kazanarak 1977’de Türkiye’ye döndü. Yıldız Sertel Paris’te’’Türk İşçi Göçü’’ üzerine doktora yaptıktan ve Paris VIII’ de bir süre ders verdikten sonra 1990’da döndü. 1996’da Sertel Gazetecilik Vakfı’nı kurarak Sertellerin uğradığı haksızlığı topluma anlatmak için çabaladı, sürekli çalıştı, yazılar yazdı, konferanslar verdi. Bir yandan da başarılı gazetecileri ödüllendirerek yön göstermeye çalıştı. Yaşamının son yıllarında bir Nazım heykeli yaptırmak için uğraşıyordu.

Zekeriya Sertel, cumhuriyet döneminin en seçkin gazetecilerindendir. Selanik’te başlayan gazetecilik yaşamına, Cumhuriyet gazetesinin kurucuklarından birisi olarak devam etmiş, devrin en önemli dergilerinden Resimli Ay’ı yayımlamış, Nazım Hikmet’i Türk okurlarla buluşturmuştu. Zekeriya Sertel, Türkiye’nin ilk ansiklopedisi olan Hayat ansiklopedisi’ni de hazrlamıştı.

Gazetecilik mesleğini benimseyen ilk kadınlardan biri olan Sabiha Sertel, eşine göre daha solda idi. Türkiye Komünist Partisi’nin çalışmalarına katıldı. Budapeşte Radyosu’nun Türkçe yayınlar servisinde çalıştı. Tevfik Fikret İdeolojisi ve Felsefesi ve Tevfik Fikret-Mehmet Akif Kavgası adlı inceleme kitaplarıyla da dikkati çeken Sabiha Sertel’in anılarını topladığı ’’Roman Gibi’’ ölümünden sonra yayınlandı.

Yıldız Sertel bir yandan vakıfla uğraşırken, uzun yıllar yurt dışında kalmış olmanın yarattığı birikimle dünyayı büyük bir dikkatle izlemeyi son ana kadar sürdürdü. Sovyet tecrübesinin hatalarını zaten gözleriyle görmüş, onları eleştirmiş ancak sosyalizme olan inancını hiç yitirmemiştir. Çin’in kalkınma çabalarını heyecanla izliyor, bunun sosyalizmin başarısı olduğunu gururla vurguluyordu. Bir çok solcuyu etkisine alan neo-liberal görüşlerle mücadele cetti. Sorosçuların yıkıcılığına ısrarla dikkat çrkti, yükselişin gördüğü Avrasyacılığı ise hep destekledi.

Işık içinde yatsın.