MUSTAFA NECATİ.

• 26 Aralık 2020 Cumartesi 17:07:20

MUSTAFA NECATİ (1892-1929)
Türk devlet adamı ve eğitimci. Milli eğitimde köklü atılımların öncüsü olmuştur.
İzmir’de doğdu, 1 Ocak 1929’da Ankara’da öldü. İzmir İdadisi ve İstanbul Hukuk Mektebi’ni bitirdi. 1914’te İzmir’de avukatlığa başladı. Kız Muallim Mektebi’nde öğretmenlik, 1915-1918 arası Şark İdadisinde yöneticilik, Demiryolları’nda hukuk danışmanlığı yaptı. 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali üzerine Balıkesir Cephesi’ndeki milli çetelerle birleşerek Kuvayı Milliye komutanlığında bulundu. Balıkesir’de Vasıf Çınar’la birlikte İzmir’e Doğru gazetesini çıkardı. Kurtuluş Savaşı’nı destekleyen yazılar yayımladı. 1920’de Saruhan (Manisa) mebusu olarak TBMM’ye girdi. Sivas İstiklâl Mahkemesi üyeliği ve TBMM Müdafaa-i Hukuk Grubu kâtipliğinde görev aldıktan sonra Kastamonu ve çevresi İstiklâl Mahkemesi başkanlığını yürüttü. 1923’te İzmir mebusu seçilerek 20 Ekim 1923’te mübadele imar ve iskân bakanı, 7 Mart 1924’te adalet bakanı oldu. 1923-1925 arasında Muallimler Birliği başkanlığını yürüttü. 20 Aralık 1925’te maarif vekilliğine atandı. 20 Mart 1926’da Maarif-i Umumiye Kanunu’nu çıkarttırdı. Bu yasayla, eğitim siyasetinde sürekliliği sağlayacak olan Talim ve Terbiye Dairesi, eğitimin merkezîleştirilmesini başlatacak maarif eminlikleri kuruldu. Tevhit-i Tedrisat Kanunu’nu uygulamaya koydu. Bakanlık bünyesinde halk eğitimi birimi, halk dershaneleri, sanayi-i nefise (güzel sanatlar) müdürlüğü gibi yeni örgütlenmelerle eğitim kurum ve kadrolarına belirgin bir gelişme kazandırdı. 1926-1927 yıllarında Zincir Dere’de (Kayseri) ve Denizli’de iki köy öğretmen okulu açtırdı. 26 Mayıs 1927’de teknik ve mesleki okullar Maarif Vekâlet’ine bağlandı.
1 Ocak 1928’de kabul edilen Latin harflerinin ilk uygulaması onun döneminde gerçekleşti. Öğretmenler için Terbiye dergisini çıkartarak, mesleki kurslar düzenleterek nitelikli öğretmen yetiştirilmesine önem verdi.