KIRIKKALE'YE ADINI VEREN KALETEPE -KIRIKKÖYÜ MUHTARI HÜSEYİN KAHYA HİÇYILMAZ....

• 22 Kasım 2020 Pazar 11:14:27

KIRIKKALE’YE ADINI VEREN KALETEPE...

Kırıkkalemiz adını bu Höyük tepeden ve şehrimizin kuzeyinde bugün mahalle olan Kırık Köyünden almaktadır.
Fabrikalar kurulurken Almanlar işçi ve müdürlerin kalacağı lojmanları,Garnizon fırını,sinemayıda yapmışlar.Sehirde ilk zamanlar sadece fabrika ve lojmanlar varmış.

Çevresinde Kirik köyü,Yahşihan Köyü,Ahili Köyü birde Bahşılı Köyü.Karaca Ali köyü Yuva Köyü Çullu Köyü vs. toprakları Cumhuriyet Meydanına kadar uzanıyormuş.

Fabrikalara iş başı yapıldıkça sağdan soldan gelen insanımız kendi köylerine yakın müstakil evler inşa etmişler.
En çok ta Keskin Çorum Yozgat Çankırı Kırşehirden göç almış Yurdun her yerinden gelenler olmuş...

Emekli olanlar buralı ise kalıp yerleşmiş kimisi tekrar memleketlerine dönüp orada ruhunu teslim etmiş..
Ilk yapılanlar Toprak Mahalle sonra Yeni mah.sonra Calilioz sonra Kaletepe mah.sonra diğerleri.

Selim Özer Kimeski Osmangazi 1970,1980, 1990 larda kurulan yeni semtlerdir..
Yahşihan Yenisehire 1992 lerde Üniversite yapıldıktan sonra bataklık çöplük olan mahalle yurtlarla apartlarla kıymetlendi.

Yahşihan Anap milletveki Hazım Kutay Turgut Ozalin iyi adamıydı ..Yahşihan arazisine Üniversiteyi kurdurdu toprakları para etti derler.2005 yılında Aydın Didimde kamptayız hanımla beraber pazar yerinde Hazım Kutay beyle karşılaştım eşide yanındaydı.

Onlar Parlementerler Sitesinde yazları kalıyorlarmış.Bu konuyu sordum bana ilgi alaka gösterdi bir amca oğlu abimle arasıda çok iyiymiş bir zamanlar.Bir çay içecek kadar sohbette bulunduk.Butun şehirlerin batıya doğru geliştiğini bir Ünüversite için su ulaşım altyapı gerektiğini vs.uzun uzadıya anlattı.Kendince haklıydı bende ikna oldum.

Yahsihanlilarin oğlanlara eski Yahşihan Köyü arazilerini kızlara Yenisehirdeki verimsiz toprakları verdikleri durumun tam tersine dönüp kızların çok zengin oldukları da doğrudur.

Ilahi Adalet..Bu Garnizon Fırını işçiler için sinema işçi memur lojmanları olan mahalleye Fabrikalar ismi verilmekte halen.
Bugün bu fotoğraftaki en soldaki Kültür Merkezi olarak hizmet veren bina (bir zamanlar Uğur sinemasiydi )SGK binasi ve fabrikaların dışında hiç biri kalmamıştır.

Kültür Merkezi ilk günkü haliyle durmakta sadece gri olan rengi yeşile çevrilmiştir.
Lojmanlar yıkılarak yerine Vilayet binası yapılmış orasi da yıkılarak otopark yapılmıştır.

Dünü bugün gibi hatırlamakta bizim gibi yaşı ilerlemiş olan akranlarımız..
Ama şu bir gerçek ki Kirikkale bir Cumhuriyet Şehri olmakla birlikte tarih bakımından ve yeni il olduğundan tarihi Kültürel varlıkları az henüz bir Etnografya Müzesi bile olmayan Ankaranin gölgesinde kalmış büyükce bir koydu yakın zamana kadar.

Şimdilerde yeni yeni şehir kimliğine büründü mü desem,eskiden daha mı güzeldi desem bilmiyorum.
Bunu yapılan üç dört köprü alt geçit ve Yeni mahalleye kıstırılan Yeni Vilayet Binalarını görerek yapılan işlerin iyi olmadığını düşünerek söylüyorum.

***

Kırıkkaleye Askeri fabrikaların kurulmasında Kırıkköylü ağa Hüseyin Kahya Hiçyılmaz ile Yahşihan Köyü öğretmeni Hüseyin Avni Beyin önemli bir yeri vardır.

T.B.M.Meclisi 1923 de Askeri fabrikaların ve cephanelerin Anadoluya taşınması kurulması kararını almış ve bu işi yapmak için 1923 yılı ağustos ayında Askeri fabrikalar Umum Müdürü Asım Paşa önderliğinde bir heyet Keskin ve Kızılırmak çevresinde araştırmalarda bulunmuştur.

İlk olarak Keskin havalisine gelen heyet Keskin Eşrafının ilgisizliği üzerine Kızılırmak Havzasında incelemelerde bulunmuşlardır.

Heyet Beyobası havalisinde inceleme yaparken müsafirperliği ve alicenaplığıyla ileri görüşlülüğüyle çevrede tanınan Kırık Köyü Muhtarı Hüseyin Kahya Kaletepe üzerindeki çardağından Heyeti görerek önlerine çıkar ve Hoş geldiniz diyerek çardağına davet eder.

Hoşbeşten sonra buz gibi ayranlar içilir rivayete göre yoldan gelen yolcular hasta olmasın diyerek ayranların içine küçük saman yaprakları konmuştur.

Heyet sual üzerine buraya Askeri fabrikalar kurmak için geldiklerini söylerler.Keskinde aradıklarını bulamayıp Beyobası istikametine doğru gittiklerini söylerler.

Hüseyin Kahya ileri görüşlüdür.Heyete:Eğer mahzuru yoksa tesisleri buraya kurabilirsiniz.Başka bir yere gitmenize hacet yok.Hem sizler bu gece benim müsafirimsiniz,sizleri bir yere salmam der.Hüseyin Kahya hazırlık yapılması için köye haber salar.Yahşihan Köyü öğretmeni Hüseyin Avni Tuncay beyle beraber Heyeti ağırlar.

Yemek yenirken Muhtar Askeri fabrikaların bu arazilere kurulup kurulmayacağını tekrardan sorar.Heyettekilerden biri ekili arazilerin istimlakinin Devlet Maliyesine pahalıaya malolacağını bu nedenle mümkün olmadığını belirtir.

Muhtar Hüseyin Kahya bunun üzerine:Bunu siz hiç dert etmeyin.Biz nasıl ki İstiklal Harbinde memleketimizin selameti için cephelerde savaşmış,bağrımızı seve seve siper etmişsek şimdi de memleketimizin geleceği için elimizde bulunan tüm arazilerimizi vermeye amadeyiz.Siz yeter ki muvafakat verin der.

Bu sözlerden sonra Heyet Başkanı Asım Pasa tesislerin burada kurulabileceği müjdesini verir.

Fabrikalarının yerini tesbit etmek için Kırıkkaleye gelen Alman mühendislerinde içinde bulunduğu heyet yolda kaza geçirir hepsi de ağır yaralanırlar.Kaza için yardıma gelen imdat treniyle, yaralıları taşıyan drezin treni ile aynı hatta çarpışarak bu kazada da 16 kişi parçalanarak can vermişlerdir.

1924 yılında fabrika yerleri tesbit edilerek ilk inşaatlerin temeli atılmıştır.Köy halkı bu inşaatlerde büyük bir özveriyle çalışırlar.Bu yıllarda amele ve işçi tedariki oldukça zordur.Kırık köyü sadece 12 hanedir.

Yakın çevrede Askeri fabrikaların maden ihtiyacını sağlayacak yeterli maden yatakları da yoktur.Kılıçlar köyünde manganez,Yahşihan köyünde demir yani pirit,Kulaksız ve Beyobası köyünde az sayılabilecek demir cevheri yatakları bulunmaktadır.

Askeri fabrikaların Kırıkkaleye kurulmasındaki tek gaye olarak,Yahşihanda bulunan demiryolu,hiroelekrik santral kurmaya müsait Kızılırmak nehri olması ve Kırıkkalenin üç dağla çevrili olup uçaklar tarafından bomba bırakılmaya müsait olmaması diyebiliriz.

Askeri fabrikaların açılmasıyla Kırıkkalemiz Kalecik,Kaman,Bala,İç Anadoludaki yakın vilayetlerimizin akınına uğradı.Yuva köyü köylerini terkederek Demiryolu yakınlarına Bahçelievler semtine yerleştiler.

1927 tarihinde işçilerle demiryolu memurlarının oturacağı Fabrikalar mahallesi kurulmak suretiyle 1929 yılında Kırıkkale Keskine bağlı bir nahiye olmuştu.

Nur içinde yat Hüseyin Kahya Hiçyılmaz muhtarım.Senin ileri görüşlülüğünle Kırıkkale 1989 dan beri koca bir il.300 binden fazla nufusa sahip koskoca bir Cumhuriyet şehrimiz..

Senin emeğinle ülkemiz savunma Sanayi güçlendi.Milletimiz senin bu emeğini asla unutmadı unutmayacaktır da.
Allah senden razı olsun.Mekanın cennet olsun inşaallah..

22.11.2020//KIRIKKALE
HİDAYET DOĞAN OSMANOĞLU