valör terimi, renk teorisi /ard-öyk/127-2020

• 30 Temmuz 2020 Perşembe 14:00:32

valör terimi nedir?
resim sanatını sanat gibi bilmek neyse, resim sanatını bilimle bilmekte icap ediyor.
resimbilimi dediğimizde resim ve bilim ilişkisini anlıyor öğrencilerimiz.
o spesifik başkadır. resmi terimlerle, retoriğiyle, bilgisiyle, teorilerle, eleştirilerle vb. bilmek, düşünmek resimbilimdir.
resim sanatı...
resim ve bilim...
resimbilim...
bunlar üç ayrı başlıktır.
resmi resimbilim icaplarıyla öğrenmek, öğretmek çağdaş ressamın uğraşı olmalıdır.
şimdi sırada valör" terimi var.
valör; evvela ve esasta diğer eşanlamları olmakla birlikte.
ilk anlamı: ışığın ve ya gölgenin bir obje üzerindeki renge düşme halidir.
renksiz nesne, nesnesiz renk olamayacağına göre.
diyelim ki: yeşil karbuz üzerine ışık düşmüş... diğer yarısına da manav sergisinde çadırın gölgesi düşmüş olsun.
karbuzun rengi yeşildir bu renge, yarısına ışık düşüyor ve diğer yarısına gölge düşüyor olacaktır.
valör nesne de ve boya da renge ışığın , gölgenin düşme hadisesi denir.
ışık yani gölge de bu demektir: ışık- gölge birlikte kullananlar vardır. ki haklılardır.
ışık demek gölge demektir.
ışığın azaldığına gölge diyoruz.
gölgenin azaldığına bağlı ışığın artımınaysa ışık demiyor muyuz?
bu hadisenin renk ve ya obje üzerinde gerçekleşmesine valör denir.
bir kırmızı şalın üzerinde ışık artımıyla kırmızı açılır... komşu objelerden düşen gölge (diğer renklerin ışığı) kırmızıyı kapatır.
evvela bu hadiseyi nesne üzerinde ışık- gölge tesiriyle düşünmektir "valör" ; yani objede görmektir. sonra boyada uygulamaktır da "valör" valör çok anlamlar ile kullanılır diğer resim terimleri de öyledir.

yalçıner yılmaz
30-07-2020
çanakkale