YAROSLAV SMELYAKOV

• 15 Temmuz 2020 Çarşamba 16:33:54

Bir yıl değil
tam on yıl bekledim seni
yüzünü görmek için, Nazım.

Senin hayatını yaşadım
şiirlerini çevirdiğim saatlerde
ve gencecik resmine, Nazım,
senin gözlerinle baktım.

Ben, o tek kişi,
bizler. insanları yeryüzünün,
aşkının cesareti ve türkülerin,
uzak Bursa cezaevinin duvarları
ötesinden saygıyla gözledik seni.

Şimdi burada Moskova’da,
Moskova Oteli’ndc,
fısıltıyla çıkıyor sesin.

Geniş omuzlu biri duruyor karşımda,
taş duvarlardan kurtulmuş bir yiğit,
bir devrimcisi duruyor dünyamızın,
işçilerinden biri, ozanlarından biri.

Kaşların çatık, sıcakkanlısın,
bıyığın rus bıyığı değil
ama bakıra çalıyor;
bir evren parlıyor gözlerinde,
bir gökgürültüsü uyuyor
mavi göklerde olduğu gibi.

Duygusuz yaşanacak bir an mı bu?
Bir savaşın zaferidir senin özgürlüğün.
Bizi düşledin, aramızdasın,
türküler yaktın Moskova’ya, aynı Moskova
seninle beraber türküler yakıyor şimdi.

Bu şiir Smelyakov’un Nazım Hikmet’e yazdığı şiiridir. Yaroslav Smelyakov, 1912 yılında doğdu. Bir işçi ailesinin çocuğudur. Çocukluğu köyde geçti. Moskova’da Poligrafi Okulu’nu bitirdi. Yaşamını kazanmak için, kol emeğinin çeşitli dallarında çalıştı.

Sayılar baladı, Emek ve Aşk gibi ilk şiir kitaplarını, dizgici olarak çalıştığı bir basım evinde kendisi dizdi. Lirizm ve humorun özgün biçimde kaynaştığı bu ilk dönem şiirlerinde, yurtseverce ve romantik bir coşku vardır. Yine bu şiirlerde konuşma dilinin çeşitli ritmlerinden ustaca yararlanılmaktadır.

1934-37 yıllarında, dönemin haksız suçlamalarından birinin kurbanı olarak sürgünde kalan Smelyakov, , savaşta da tutsak düştü. Ve 1944 yılına kadar Finlandiya’da tutsak kaldı.

Savaş sonrasında yayınlanan en iyi şiirleri, ’’Kremlin Çanlar’’ adlı kitabında yer alır. Bu şiirlerde, özlülük ve imgesel bir yalınlıkla , toplumun sorunları yansıtılmaktadır. 1956’da yayınlanan ve geniş yaygınlık kazanan ’’Çetin Aşk’’ adlı, otobiyografik anlatı şiirinde, 1920 yılları genç kuşağının konsomollarının çetin ve özverili yaşamları anlatılmaktadır.

1967 yılında ’’Rusya’nın Günü’’ adlı önemli bir şiir kitabı daha yayınlanan Smelyakov’un şiirleri, genel olarak işçi sınıfına, gençliğe yöneliktir. Bu şiirlerde, , duygu, ironi ve humor özellikleri ustaca birleştirilmiştir.İçten ve doğal bir söyleyiş, Smelyakov’un şiirlerinin başlıca üslup özelliklerindendir.

Yazımıza , şairin, ’’Nazım Hikmet’’ adlı şiiriyle başlamıştık ’’Hasta Düşersem’’ adlı şiiri ile bitirelim.

Hekim falan aramayacağım
hasta düşersem,
(sayıkladığımı sanmayın)
gelip diyeceğim ki dostlarıma:
bozkırdan bir yatak yapın bana yatayım,
pencereye bir bulut asın
ve bir akşam yıldızı
koyun başucuma.

Bildiğim gibi yürürüm yolumda.
Çıtkırıldımlardan değilim.
Bir gün gelip savaşımızda yaralanacak olursam,
başımı bir dağ yoluyla sarsınlar isterim,
ve sonbahar çiçeklerini örtsünler üzerime
yorgan yerine.
Ne hap ne damla
götürün hepsini.

Şelalelerin gümüşüyle çöllerin rüzgarı
gerekli benim gibi hastalara.
İlk çağların kokusudur bize gelen
denizlerden dağlardan,
sonsuzca yaşıyoruz,
bunu anlamak için bir tek bakış yeter.
Benim yolum,
ilaçlarla değil bulutlarla süslendi.
Bir hastane dehlizinde uzaklaşmıyorum sizden.
Samanyolunu izlemekteyim.