ZÜBÜK

• 8 Kasım 2017 Çarşamba 16:10:07

’’Hepimizin içinde zübüklük olmasa, bizler de birer zübük olmasak, aramızdan böyle zübükler büyüyemezdi.’’

Usta yazar Aziz Nesin’’Kağnı gölgesinde it’’ diye tanımladığı karakteri böyle anlatır. Zübük mizahi yazının en güçlü kitaplarından biridir. Sıradan bir edebiyat karakteri olmanın ötesinde, ülkemiz siyasetçilerinin bir portresidir.

1961 yılında okuyucunun karşısına çıkan, ve Türkiye’nin 1950 sonrasından günümüze uzanan siyaset anlayışının sert, mizahi ve aykırı bir anlatımıdır. Kişisel çıkarları için toplumdan duygularını talan eden, koltuğunu koruyup, makamını daha da yükseltmek için maddi ve manevi her şeyi kullanan bir adamın hikayesidir.

Yergi dilinin en iyi kullanıldığı bu hikayenin baş karakteri Zübükzade İbrahim Bey, kitabı okuyanların içinde müthiş bir nefret uyandırdı. Yalancı, çıkarcı;sürekli kendine hizmet eden , ahlaki kuralları olmayan bir adamdır. Diğer yandan da İbrahim Bey’i Zübüklüğe iten, içinde yaşadığı toplumdur. Toplumu oluşturan bireyler de tıpkı kendisi gibidir. Küçük hesapların peşinde koşan, kişisel çıkarları için Zübük gibi adamlara yaltaklanan Zübüklerin romanıdır.

Kitabın beyaz perde de en büyük şansı ise kuşkusuz Kemal Sunal’dır. Türker İnanoğlu, Kartal Tibet, Atıf Yılmaz üçlüsü hikayeyi sinemaya uyarlarken; Nesin Zübük rolünü Şener Şen’in oynamasını ısrarla istemiş, ancak İnanoğlu, Kemal Sunal’da direterek ortaya efsane bir filmin çıkmasını sağlamıştı.

Sinema izleyicisinin gözüyle bakarsak Aziz Nesin haklıdır; bu tür hikayelerin oyuncusu Şener Şen’dir. Çünkü Kemal Sunal oynadığı filmlerin tamamında halkın içinden çıkan, halkın sevdiği, sisteme karşı mücadele eden;karşı duran rollere bürünen bir oyuncudur. Zübük filminde ise tam tersi, karşı durduğu insanlardan birinin rolüne bürünmüş ve halkı sömüren bu tiplemeyi müthiş performansıyla efsaneleştirmiştir.

İçinde yaşadığımız dönem itibari ile Zübük sıradan bir film olmaktan çıkmıştır. Yıllarca bir çok TV kanalında haftada bir kaç kez karşımıza çıkarken son on yıldır neredeyse hiç gösterilmemektedir, sanki birilerini rahatsız ettiği için engellenmektedir.

Günümüzün siyasetçi profilini Zübük’le kıyasladığımızda arada pek fark yoktur. Aziz Nesin sadece bir kesimin siyasi duruşunu değil;klasik siyaset anlayışının içinde olan muhaliflerin de birer ’’Zübük’’ olduğunun üstüne basa basa vurgular kitabında. Cemil Meriç ’’Bu memlekette sağcı- solcu, ilerici- gerici yoktur, bu memlekette namuslu ve namussuzlar vardır. Siz namuslulardan olun. Göreceksiniz çok kalabalık olacaksınız’’ der. İşte, Nesin hem kitabında hem de 60’lı yıllarda ’’Ne sağcıyız ne solcu; futbolcuyuz futbolcu’’ sloganıyla çıkardığı Zübük içinde mizahi gazete de tamda bunu anlatır.Bize düşen bu büyük ustanın kitabını satır satır okuyup, filmini, kare kare izleyerek halkı sömüren yeni zübüklere karşı hazırlıklı olmaktır.En azından bunu yapmalıyız.