SAĞLIKLI YAŞAMLA İLGİLİ ATASÖZLERİ

• 18 Eylül 2017 Pazartesi 15:04:49

SAĞLIKLI YAŞAMLA İLGİLİ
ATASÖZÜ VE DEYİMLER

Dr. Sadık ÖZEN

Sağlıklı olabilme ve sağlıklı kalabilme ko-nusunda söylenmiş pek çok söz bulunuyor. Bunlar arasında Kur’anı Kerim’de, Hadisler’de geçen, Din ve Tıp Bilginlerine ait olanlar var. Bunlardan bazıları;

“Sorunlarımız olduğunda; kendilerine başvuracağımız ilk kişi hekim, ikincisi de hâkimdir. Bu önemli iki kişinin bulunmadığı yerlerde oturanlar mağdur olabilir.”

*SAĞLIKLI BESLENEN SAĞLIKLI BÜYÜR VE SAĞLIKLI KALIR.

Kesinlikle doğru bir söylem. Beslenmenin önemi vurgulanıyor.

“HEKİMDEN SORMA, ÇEKENDEN SOR”

Hastanın acılarını,0 hekimden çok, hastalığı çekenin bile-ceği vurgulanıyor. Bu son derecede doğru bir söylem. Zi-ra hastaların yaşadığı olumsuzlukları hiç kimse onlar kadar bilemez.

Sağlıklı bir yaşama sahip olabilmek için Hijyen kurallarına uyulması çok büyük önem taşır. Bu kuralların, yararlı alışkanlıklar halini almaları gerekir. Ancak bu daha çocukluk yıllarından başlatılan bir eğitimle sağlanır.
Anneler ve babalar çocuklarını, öğretmenler ise öğrencilerini bu konulara önem vererek yetiştirmeli ve eğitmelidir.
Hekimlerin ve diğer sağlık elemanlarının yapmaları gerekense; kendi görev alanları içinde ve çevrelerinde yaşayan-insanları bu konularda aydınlatmaktır. Özellikle koruyucu aşıların yapılması ve nüfus planlaması konusunda çaba göstermeleri onların kaçınılmaz görevleri ve sorumluluklarıdır.

*Yeşillikleri yıkamadan yerseniz benim de bir evim olur. (Parazit)

Bu öneri; insanlara yapılan bilinçlendirme çabalarıyla, son yıllarda daha önem kazanmış bulunuyor. Tarladan sökülen ya da pazardan alınan sebzelerin iyice yıkanma-dan yenilmemesi, hatta bir gece sirkeli suda bekletilmesi önemli bir uyarı olup son yıllarda bunu yapanların sayıları artmaktadır.
*Şekeri çok yememeli, dişleri çürütmemeli.

Özellikle çocukların dişlerinin korunmasında son derece-de önemli olan bu öneride küçük yaşlardan itibaren bulunulur. Ancak sadece öneride bulunmakla yetinilmemeli, yakından ilgilenilmeli ve uyulması sağlanmalıdır.

*Sütü seviyorum, her gün içiyorum.

Bu söylem çocuklar için olduğu kadar, yaşlılar için de önem taşır. Çocukların dişlerinin ve kemik yapılarının g-lişimi için, yaşlıların da kemik erimelerine engel olunması için; günde hiç olmazsa bir bardak süt içmeleri her iki kesim için de yerine getirilmesi gereken bir görev olarak kabul edilmelidir.

*Vücudumuz bir kale, askerleri güçlendirmek elimizde, sağlıklı beslenmek zırhımız, su ve sabun silahımız.

Temizlik konusunda su ve sabun, gerçekten en önemli silahtır. Bu hijyen kurallarının gereği olmakla birlikte, aynı zamanda din kurallarının ve dini kültürümüzün de gereğidir.

*Vitamin ve minerallerin deposu sebze ve meyvelerdir.

Sağlıklı beslenmede vitamin ve minerallerin payları asla inkar edilemez. Zira bunlar organizmanın yapı taşları içe-risinde yer alırlar. Bu konuda, ileride ayrıntılı bilgiler verilecektir. Her biri altın değerinde olan aşağıdaki sözler, her birey tarafından önemle ele alınmalı ve değerlendirilmelidir.

*Hayatın ritmine uymak için sağlıklı beslenin.

*Öğün atlamayın, güne kahvaltı yapmadan başlamayın.

*Yeterli ve dengeli beslen, sağlıklı ve uzun yaşa.

*Sağlıklı bir yaşam için su için.

*Her işin başı sağlıktır”

*Hastalık dediğin şey atla gelir, yaya gider. (Paul Heyse)

*Hastalık hissedilir de sağlık hissedilmez.
(Thomas Fuller)

*Pislik, hastalığa çağrıdır.

*Demir nemden, insan gamdan çürür.

*Spor yap, hayatın kurtuIsun, Sigara, aIkoI aI hayatın ze-hir oIsun.

*Her gün yürümek sağIığınızın yoIunu uzatır.

*Anneler çocuklarını tam iki sene emzirmelidir. (Bakara suresi: 233)

* Yemekten önce bir miktar spor yapın. Öncesinde ve sonrasında dinlenin. Yemekten sonra hareket etmeyin. Bu söylem, Büyük Türk Bilgili “İbn-i Sina” ya aittir ve onun ne kadar değerli bilgi sahibi ve deneyimli bir hekim oluşunun belirgin bir kanıtıdır.

* Tek cins yemek ile yetinilmemeli, farklı yemekler yenme-li. Çünkü bu tedbir bakımından önemlidir. Yemeklerin farklı renklerde olması da önemlidir. Ancak her zaman olması gerekmez (İbn-i Sina)

* Yemek yağlı ise yanında tuzlu veya acı; tuzlu ve acı yerken yanında yağlı bir şey yenmesi iyidir. Yemek ekşi ise yanında tatlı yenmesi zorunludur. Tatlının yanında da ekşi yenmelidir. (İbn-i Sina)

“Uyku, organları dinlendirir ve yemekleri sindirir. Kişiyi ve nefsi korur. Bedendeki doğal hareketler uyku ile olgunlaşır. Aşırı uyku bedeni soğutur, kişiyi aptallaştırır, yüzü kurutur. Uykusuzluk ise cesedi kurutur, nemini temizler, güçleri çözer, iradeyi engeller, mizacı bozar. Aşırı uykusuzluk hali akli dengesizliğe sebep olur.’’ (İbn-i Sina)

“Yemekte hoş olmayan çeşide gelince; kızartma ile haşlama, kırmızı et ile balık, kurutma ile taze, et ile süt, yumurta ile et, baklagiller ile balık bir arada yemek doğru olmayan karışımlardır. Su içmek yemek üzerine susuzluğu giderir. Bunun yemekten çok olmaması gerekir ki söndürücü olsun. Yemek ile midenin kütlesi ara-sına girsin. Soğukluk derecesi ise insana çok açık bi-çimde kendisini göstermeyecek kadar olmalı. Ilık suda bir hayır yoktur.’’ (İbn-i Sina)