KISALTMALAR NASIL OKUNMALI ?

• 19 Haziran 2017 Pazartesi 08:42:44

Türkçemizin kötü gidişine bir ”dur” diyen çıkmıyor. Hem siyasilerimiz, hem de aydınlarımızın duyarsızlığı ise hayret edilecek kadar yüksek. Peki öyleyse bu gidişi gören üç beş Türkçeciden başka kimse yok mu? Ya da bu feryat boşuna mı? Elbette bunu zaman gösterecek.
Şimdi bir konuya değinmek istiyorum: kısaltmalar…
Son zamanlarda, özellikle iletişim alanında dilimizi oldukça çok kısaltma girdi. Dilimiz açısından belki hiç de gerekli olmayan bu kısaltma alışkanlığı yine yabancı hayranlığı ile körükleniyor olsa da işin önemli tarafına gelelim.
Biliyorsunuz, İngilizcenin de Türkçenin de yazısı Latin harfleri ile; ancak okunma noktasında farklılık gösteriyor. Mesela bizim ”a” diye okuduğumuz harf, İngilizcede “ey”, bizim “ce” diye okuduğumuz harf İngilizcede “si” diye okunuyor.
Kısaltmalar hangi alfabeye göre okunacak? Mesela TBMM, “ tebememe”, peki TRT, elbette “terete”. Bunlarda sorun yok. TR nasıl okunacak, “TERE” diyen de var, “tiar” diye okuyan da. NTV,CNN, IMF nasıl okunacak? Türkçeye göre mi, İngilizceye göre mi? Belki diyeceksiniz ki: Türkçe olanlar Türkçeye göre, İngilizce olanlar İngilizceye göre okunsun. Çözümmüş gibi gelse de, değil. Çünkü hangi kısaltmanın Türkçe olduğunu bilmek de mümkün olmayabilir. NT, mesela. Firmanın sahipleri “nete” diye reklam ediyor, gençler “enti” diyor. Metropol Bahar’ı “embi “ diye kabullendirmeye çalışıyorlar.
Şuraya kadar göstermek istediğim dildeki karmaşa idi. Buradan başlayan düzensizlik dili yıkar, altında da millet kalır beyler. İnanmıyor musunuz, beni yaygaracı mı kabul ediyorsunuz? Hiç duymadınız herhalde: bir mıh bir nalı, bir nal bir atı, bir at bir yiğidi bir yiğit bir millete kurtarır veya yok eder. Bir konunun önemi veya önemsizliği ancak uzmanlarca bilinir. Kanser virüsü de çok küçüktür ama erken teşhis edilmez ve önlem alınmazsa sonu vahimdir.