MİRYOKEFALON SAVAŞI

• 13 Haziran 2016 Pazartesi 14:35:53

MİRYOKEFALON SAVAŞI (1176)
Malazgirt Savaşı 1071 Anadolu’nun kapılarını Türklere açmıştır.Ama Türkler tamamıyla Anadolu’ya yerleşmiş ve hakim olabilmiş değildir. Anadolu’nun nüfus yapısını tamamen değiştirebilmiş değildir.Bu büyük savaştan sonra Anadolu’da Selçuklunun ilk beylikler dönemi başlar.
1.Saltukoğulları: Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliği Saltukoğulları’dır. Erzurum ve çevresinde Ebu Kasım tarafından kurulan Saltukoğlu Beyliği, 1202 yılında Anadolu Sultanı Rükneddin Süleyman Şah tarafından yıkılmıştır.
2.Mengücekoğulları: Mengücek Gazi tarafından Erzincan ve çevresinde kurulan Mengücekler, 1228 yılında 1. Aleaddin Keykubat tarafından yıkılmıştır.
3.Danişmendoğulları: Sivası merkez olmak üzere Tokat, Amasya ve Kayseri civarını içine alarak kurulmuş olan Danişmendoğulları, Gazi Ahmet Bey tarafından kurulmuştur.Haçlı ordularına karşı büyük savaş veren Danişmendler, 1178 yılında 2. Kılıçarslan tarafından yıkılmıştır.
Danişmendoğulları ile unutmamamız gereken iki önemli nokta vardır. Birincisi, Tokat’ta yer alan ve Danışmendoğulları tarafından yapılan Yağıbasan Medresesi, Anadolu’da kurulan ilk medresedir. Ayrıca ilk para bastıran beylik Danişmendoğullarıdır.
4.Artukoğulları: Artuk Bey’in oğulları Sökmen ve İl Gazi tarafından kurulmuş olan Artuklular, 3 kola ayrılarak gelişmişlerdir.
Hasankeyf Kolu: Eyyubiler tarafından 1232 yılında yıkılmıştır.
Harput Kolu: Anadolu Selçukluları tarafından 1234 yılında yıkılmıştır.
Mardin Kolu: Akkoyunlular tarafından 1409 yılında yıkılmıştır.
Artukoğulları Beyliği Güneydoğu Anadolu Bölgesinde birçok köprü bırakmıştır.
Malabadi Köprüsü Hasankeyf Köprüsü Haburman Köprüsü
Deve Geçidi Köprüsü Dunaysu Köprüsü Amarçay Köprüsü
5.Çaka Beyliği, Çaka Bey tarafından İzmir yöresinde kurulmuştur. Çaka Beyliği Anadolu’da kurulan ilk denizci beylik olma özelliğini taşır. Çaka Bey de ilk Türk denizcisidir.
6.Sökmenoğulları: Ahlat ve Van Gölü civarında kurulmuştur.
7.Dilmaçoğulları: Bitlis.
8.Çubukoğulları: Harput.
9.Tanrıvermişoğulları: Efes.
10.Yınaloğulları: Diyarbakır yöresinde kurulmuştur.
Bu kurulan beyliklerden sonra, Alparslan’ın amcasının oğlu olan Süleyman şah İznik’e kadar ilerleyerek 1077 yılında Anadolu Selçuklu Devleti’nin temellerini İznik’te atar.Buraya kadar da Türk unsurları Anadolu’ya tamamen hakim değildir.Bizans ve Hırıstıyan dünyası Türkleri Anadolu’dan atmak için bir çok Haçlı seferleri düzenlemişlerdir.Hiç birinde de haçlılar başarılı olamamışlardır.
İşte Türk tarihi açısından Miryokefalon Savaşı’nın çok büyük önemi vardır.Bu savaşla Anadolu Türklerin artık tamamen vatanı olmuştur. Bir çoğumuz savaşın yapıldığı yeri bilmeyiz. Miryokefalon denilen yer Denizli ilimizle Eğirdir Gölü arasında kalan bölgedir.
Miryokefalon savaşının önemi nedir ?
Türk tarihinin en önemli savaşları arasında yer alan Miryokefalon Savaşı,Anadolu’daki Türk hakimiyetinin herkes tarafından kabul edildiği,Anadolu’nun artık bir Türk yurdu olduğunun tescillendiği bir savaştır.Savaş Selçuklu ile Bizans arasında yapılmıştır.17 Eylül 1176 yılında savaş da ismini veren Miryokefalon ovasında Selçuklu ordusu ile Bizans ordusu karşılaşmış ve savaş II. Kılıç Arslan komutasındaki Selçuklu ordusu kazanmıştır. Miryokefalon Savaşı sıradan bir savaş değil tıpkı,Malazgirt Savaşı,İstanbul’un fethi gibi yüzyıllar boyu etkisini gösteren,tarihe yön veren bir savaştır.
Miryokefalon Savaşı sayesinde yalnızca Anadolu’da Türk hakimiyeti kabul edilmedi. Bunun haricinde bir çok önemli sonuçta doğurdu.Sırasıyla Miryokefalon savaşının sonuçlarını sıralarsak ;
Anadolu’ya Avrupalılar ilk kez bu savaştan sonra TÜRKİYE demeye başladı.
Bu savaşa kadar Bizans ordusu Anadolu da tam hakimiyet kurmak için Selçuklu devletine saldırılarda bulunuyordu.Ancak Miryokefalon savaşındaki yenilgiden sonra Bizans savunmaya geçmiştir.Artık Bizans sadece kendi sınırlarını korumaya odaklanmış ve bir daha hiçbir zaman Anadolu’daki Türk devletine saldırmamıştır.
Anadolu’daki siyasi birliğin sağlanması açısından büyük öneme sahiptir.
Bizans savaş tazminatı ödemiştir bu para sayesinde Selçuklu devleti mali yönden güçlenmiş doğu Anadolu’daki küçük beylikleri ortadan kaldırmada elini rahatlatmıştır.
Haçlı seferleriyle Anadolu’da üstünlük sağlayan Bizans’ın üstünlüğü son buldu.

- II.Kılıç Arslan Miryokefalon Savaşı’ndan sonra Anadolu’da siyasi birliği kurma ve ve genişleme siyasetine devam etmiştir. Bu amaçla Malatya’yı alarak Danişmentoğullarına son vermiştir . (1178)
- Bu zafer sonucunda, Manuel idaresindeki Bizans’ın o zamana kadar uygulanan atılgan bir stratejiyi geride bırakmak zorunda kalmıştır. Gelecekte Selçuklular karşısında Bizans ordusu sadece sınırları savunan bir güç olmuştu. Böylece bölgede siyasî ve askerî insiyatif Anadolu Selçuklu Devletine geçmiştir.
- Avrupalı tarihçiler bundan sonra Anadoluya Türkiye demeye başlamıştır.
- Anadoluda Haçlı Seferleriyle Bizans’a geçen üstünlük tekrar Türklere geçmiştir.
İşte bu savaştan sonra Avrupalılar,Türklerin yaşadığı yer anlamına gelen TÜRKİYE tabirini Anadolu için kullanmaya başlamışlardır.Bu savaştan sonra Türk birliğinin sağlanması için yazının başında da belirttiğimiz beyliklerin üzerine gidilmeye başlanmıştır. Anadolu da Türk otoritesi kurulmuş,Türk siyasi birliği kurulmuştur.Bu bakımlardan biz Türkler için Miryokefalon Savaşı çok önem arz etmektedir.
Saygılarımla
Aybars KARLIDAĞ