Bin bilsen de bir bilmeze danış!

• 6 Şubat 2016 Cumartesi 19:35:00

Havaların iki haftadır soğumasına bağlı olarak mahalledeki kahvehaneye "takılmaktaydım."İlginçtir adı da hatalı yazılmasına rağmen "kıraathane" olarak yazılmıştı.
Bu eşyanın adını doğru koymak gibi bir şeydi.
Geçen günlerde uğradığımda baktım ki oturulacak yer yok lakin bir masada epeyce yaşlı görünümlü bir amca tek başınaydı.
Selam verip,oturdum.
Biraz sohbetten sonra Ali Amca’yla koyu bir sohbete başladık.
-Oğul adım Ali.Erzincan’ın merkez köyündenim,buraya kızıma misafirliğe geldim.
-Hoş geldin,nasılsınız ?
-Sorma biraz yaşlanınca zor duyar oldum.Bir daha tekrar eder misin ne demiştin.
-Hoş geldin Ali Amca,kaç doğumlusun ki ?
-Epey oldu oğul,1933 doğumluyum.
-Yani seksen üç yaşındasın değil mi?
-Evet dedi.
Gözleri dolar gibi oldu,1939 ’daki Erzincan depreminde 6-7 yaşlarında olduğunu;olayı hatırladığını ama yıkılanın köyler değil şehir merkezi olduğunu söyledi.
Ve 1992’deki depremde de orada olduğunu,bunlara rağmen Erzincan’ın güzelliğini sevdiğini,sularının doyumsuz olduğunu,vatanları olup,birkaç gün buralarda kalıp,tekrar geriye döneceğini,30 (Otuz) hane de olsa köylerinin güzel olduğunu,bırakıp ayrılmasının hiç de kolay olmadığına değindi.
Sohbetin bir yerinde de şöyle deyiverdi:
-Bin bilsen de bir bilmeze danış!
Durdum.
Ali Amca bu çok güzel,bir daha tekrar eder misin az önceki sözü dedim.
-Bin bilsen de bir bilmeze danış!
Evet,doğrusu buydu.
Oysa bütün sözlüklerde ve kitaplarda bu söz,"Bin bilsen de bir bilene danış" diye geçmekteydi.
Bilenin zıddı ya da karşılığı niye bir bilen olsun ki diye epeyce düşünmüşlüğüm olmuştu.Üstelik yirmi yıl kadar önce Sami Selçuk’un "Demokrasiye Doğru "adlı kitabında bu söz,aynen Ali Amca’nın dediği gibi yer almaktaydı.
-Bir bilsen de bir bilmeze danış!
Olması gereken buydu.
Söze "anlam" ya da "derinlik "veren ondaki paradokslar ya da karşılıklardır derim hep.
Aradığım da "bilen"in karşılığının " bilmez "olduğuna inanmaktı.
Ali Amca’nın yaptığı açıklama tam da buydu.
Bilen ile bilmezin "birlikteliğiydi" derinlik sağlayan ya da sözü anlamlı kılan.
Ve öğrenmeye niyetliysek,bırakalım "bileni","bilmezden" de öğreneceğimiz olacaktır/olmalıdır da.