1-)Tarafsızlık kadar, taraflı davranmakta insana özgü bir davranıştır. Dünyayı kusursuz bir şekilde bulan insan, mutlaka kusurlarıyla gelmiştir. Lakin anlayamadığım şey şu ; bir dine mensup olmayan insanlar, topluluklar erdemli bir yaşama ulaşamazlar mı? Bunu mümkün kılan illaki bir dini inanç mıdır?

2-)Güzel- iyi, ahlak ve getirisi neden bir inanca mal ediliyor ? İnançsız toplumlar bunları keşfedemez mi? Nihayetinde ,dinsiz yığınla toplum sizin sıraladığınız düşünceleri yaşamış olamaz mı?

3-)Bir insan, dünyayı tanımadan, kendini keşfetmeden bir dinin buyruğu altına sokularak, kendisine ,çevresine soramadığı bir yığın soruyu içinde ,cevapsız bir şekilde ,korkularla inancını sürdürüyor. Doğal olmayan bir sonuçta, aynı dine mensup insanların ,yine aynı din için bir birlerine kıyabilecek duruma geliyor.. Peki burada var olan ‘ ahlak ‘ neden kayboluyor ? Tanrının, bu insanlar için nasıl bir kıyas yapacağını anlayamıyorum. Eğer amaç iyi ahlaksa, güzel yaşamaksa, dinin buna katkısını en iyi şekilde veren şey ne?

4-)Anlamlı bir doğumu, anlamsız bir ölümle sonuçlandırmak inançlı insanlara verilen bir hak mıdır? Değilse ,benim dinim senin dininden üstündür ve kabul edeceksin’ düşüncesi güzeli ,iyiyi, ahlakı barındırır mı?

5-)Bence hiçbir dinden haberi olmayan insanlar, iyi-güzel ve ahlaklı yaşayışı, şuan inandıkları dinleri savunan toplumlardan daha iyi yaşıyordu. En azından ölüm korkusunun ardı boştu.

6-)Bağışlanma isteği insanı yeniden suç işlemeye itmeyecek mi? Nasıl olsa suçun atılabileceği hazırda bir şeytan varken...
Fikirlerinizi merak ediyorum…

***
Cevap:
1-)Bir dini inanca mensup olmayanlarda iyidir muhakkak, hatta inandığı dinin gereklerini getirdiğini iddia edenlerden daha fazla belki de. Bunu yaşamımızda bizzat yada dolaylı olarak çok kez deneyimlemişizdir bizde zaten. Orası tartışılmaz bir gerçek….
***

2-)Din bu gün başlamadı elbette bu hepimizce malum. Hayat acımasız değil kurallıdır. Bur kuralları koyanda dindir. Hz. Ademden beri din hep vardı. Yasak mübah, haram- helal- iyi kötü- güzel – çirkin gibi öğretileriyle insanı eğitti. Kimisi, bunları ya bütün bütün benimsedi yada dini kuralları benimsemeyerek belki reddederek bazılarını eledi. Ve bu kendi işine yarayan kısımları alarak ahlak erdem, vs. gibi kimsenin reddedemeyeceği davranışlaraı zamanla sanki dinden kopukmuş gibi gelenekler halinde örf adet türünden gereklilikler insan hayatında yerini nöans farkıyla almış oldu.
***
(İnanç derken benim islam dini üzerinden bahsettiğimi anlarsınız. )
4-)Toplumların birbirinden maddi katılımlar yaptığı manevi alış verişte yaması, birbirinin kültürlerinden etkilenmesi kaçınılmazdır.
İnsanın orijinal yazılımı dediğimiz yaratılışı yani fıtratında bu bilgiler zaten kodlu. Özünde herkes iyi ve nereden geldiğini ve nereye gideceğini gayet iyi biliyor. Bunu henüz reşit olmamış çocuklarda apaçık görmek mümkündür. Zamanla ailede, çevrede ve okulda aldığı öğretilerle ya aslını tam anlayarak yaşıyor yada özünden ulaşarak fıtrat dışı aykırılıklarla kendi inanç dış- adı her ne ise işte bütün etkilerle birlikte kendi inanç olunu seçiyor.
İnanç bir zorunluklut çünki. Fıtrat bunu ister. İnanç derken dini kasdetmiyorum. Bu kendi öğretileri bile olabilir fakat mutlaka aklını ikna edebilecek bir inanç gücüne tutunmak zorundadır.
Ben aborjinleri örnek verebilirim bu konuda. Yaşam tarzlarının neredeyse tamamı islam dini kurallar üzerine bina edilmiş bir düzende. Bunu onlar bilmesede.
***
5-) Ölüm korkusu tartılışıl ama ölümün arkası boş değil aslında boş olan burası bir burada doldurarak baki de sonsuz hayatı elimize verilen doneleri doğru kullanarak almaya çalışıyoruz.
***
Benim şöyle bir tezim var: iyilik iyiliktir fakat temelinde merhametin kaynağı olan Allah’a dayanmayan iyilik daha doğrusu Allah adına yapılmayan iyilik bir yerden sonra sürdürülemiyor.
Din iki dünya öğretisini de kucakladığı için yapılan hiçbir zerre iyiliğin karşılıksız kalmayacağı aynende bu kuralık kötülük içinde geçerli olduğunu bildiğinizde ister istemez, size yapılan haksızlığın acısını yaşamıyor, yaptığınız iyiliğe de nankörlük edilmesine gücenmiyorsunuz. Çünkü yaptığınız iyiliğin muhatabı bir çiçek, bir hayvan veya bir insan olsun aslında onu n arkasında yaratıcıya yaptığınızı biliyorsunuz. Buda yine aynen kötülük içinde geçerli. O zaman sorun sorun olmaktan çıkıp hayatı hep kazan kazan mutluluğuna dönüştürüyor.
Bir menkıbede şöyle geçer: Ya Musa ben hasta oldum ama sen beni ziyarete gelmedin?
Ya rabbi. Haşa. Sen allahsın. Nasıl hasta olursun veya ben seni nasıl ziyaret etmeliydim der, Musa a.s. da.
Allah (c.c): falan yerde falan kulum vardı o çok hastaydı, işte ben onun gönlündeydim…
…
"Allah namına ver, Allah namına al, Allah namına vermeyen gafil insanlardan alma."
-Risale-i Nur / Birinci Söz
***
6-) Suçlu şeytan falan değil. Suçu şeytana atarak kurtulabileceklerini sanan akıllar da en az onun kadar zavallılar…
O da herkes gibi işini yapıyor. Hem şeytan inkarcı değildir. O hakikati bildiği için yaptığı bir benlik savaşında kendi gururuna yenik düşmüş bir zavallıdır. Ve işte insanı şeytandan ayıran en önemli özellikte budur.
İnsan hata yaptı fakat özür dilemeyi seçti, şeytansa aynı fırsata sahip iken o bu hatasında ısrar ederek özür dilemeyeceğini belirtti. Aslında bu her ikisinin de sınavı idi. Mesele yasak elma değildi. İrade ve kulluk bilincini test etme nirengiydi. Biri kazandı diğeri kaybetti . Yani şeytan kendine şeytan. Çünki onun yaptırım gücü yok. Sadece insana sürekli hata yapması konusunda yön verir. Onu dinleyip dinlememe meselesi insan iradesine bağlı. İradeyi güçlendiren tek şey, “tek şey” de (gayba olan kayıtsız şartsız) imandır.
Bağışlanmak suça itmemeli, bilakis daha da iyiye götürmeli samimi olan insanı. Çünki pişmanlıktır af duygusunu aktif eden. Bunu su-i istimal ediyorsa birisi imanını yeniden gözden geçirmesi gerektir. . Dediğim gibi iradeyi güçlendiren tek şey imandır…
***
Tekrar sormak istediğiniz olabilirse istişare şeklinde devam edebiliriz sevgili Can Maybull …
Saygılar…

İnsanın aklına ister istemez şu geliyor : Ezeli ve ebedi bir gücün karşısında bile bile intihara kalkışmak şeytana ne kazandırdı ? Nasıl bir duyguki , yaratıcının karşısında ondan vaz geçti ? Ve en yüksek makam sahibiyken ... Bütün alem ona koşarken, onun korkusuzca isyanı ne kadar mantıklı ?


Bir anlık varoluş karşısında , şeytan çok mu aptaldı ya da aptal mı yaratıldı ?