Bensiz Biz Kimin İçin Biz

• 4 Mayıs 2015 Pazartesi 12:01:04

Okuduğunuz yazı Günün Yazısı olarak seçilmiştir.

Bensiz Biz Kimin İçin Biz

“Ben” konusu yeterince anlaşılıyor mu? Ben anlayışındaki yanılgıların sebebi ne? Bu sorulara cevap aramak için önce sözlüğe baktım!

Güncel Türkçe Sözlük

“Ben: 1. zamir Teklik birinci kişiyi gösteren söz”; “2. isim, ruh bilimi Kişiyi öbür varlıklardan ayıran bilinç”; “3. isim, felsefe Bir kimsenin kişiliğini oluşturan temel öge, ego”
Diğer tanımlar, mesela “Vücuttaki siyah nokta” gibi olanlar yazımızın bahsine girmiyor! Yukarıdaki üç tanımı irdeleyeceğim!
“Biz:1. zamir Çokluk birinci kişiyi gösteren söz”; “2. Bazen teklik birinci kişi zamiri "ben" yerine kullanılan bir söz”

Ben ve biz tanımları üzerinden felsefe yapılabilir!

“Ben deme biz de!” Bu sözü sık duyarsınız? Kim biz diyecek? Tabi ki “Ben”! “Biz” diyen de ben ile biz diyecek yani asıl olan ben!
Yukarıdaki tanımdan; “isim, ruh bilimi Kişiyi öbür varlıklardan ayıran bilinç” konusunda düşünelim! Ben olmadığında “Biz” olabilir mi? Yani bensiz “Biz” olur mu? Cevabı açık değil mi? “Ben” den kaçanlar ya da kaçtığını sananlar ya da kaçmaya çalışanlar “Ben” manasının şu anlamını kast ediyorlar ama ifadeler genel olunca anlam da bozuluyor! Kaçtıkları mana şu; “3. isim, felsefe Bir kimsenin kişiliğini oluşturan temel öge, ego” Aslında arif olan, bu manasından da kaçmaya çalışmaz!

İnsan, kendini bilmediğinde yani kendi “Ben” şuurunu, bilincini oluşturmadığında “Biz” içinde var olabilir mi? “Biz” içinde nasıl var olacak?
İnsan kendi benliğinden yukarıdaki “Ego” tanımı yüzünden kaçınca şöyle bir durum olacak! Başka bir “Ben” ile oluşan bir öğreti ya da kişinin yancısı olarak “Biz” çatısında kendini var sanacak! Ya da buna razı olacak! “Ben yok, biz varız” söylemi; sen yok isen o “Biz” dediğinde zaten yoksun. “Biz” de senin için olmaz! Yani “Ben yok isem bir yerde orada biz de yoktur! Ben yok isem orada “Biz” yok, “Siz “ varsınız!

Bu “Ben” kaçışı ve devamında inkarı neden önemli?
İnsan “Ben” yani şuurundan kaçınca, bireysel sorumluluktan da kaçtığını zan ediyor! Yani tüm tercihlerinin sorumluluğunun “Biz” çatısında herkesle beraber olunca dağılacağını düşünüyor! Oysa durum hiç de öyle değil; bir ışık kaynağından yansıyan ışık ne kadar çok gözlemci olursa olsun herkese aynı yansıyacak! Yani birinin istifadesi diğerinin payını azaltmayacak! Aynı şekilde insanların “Ben” tercihleri “Biz” çatısında paylaşıldığında her bireye düşen sorumluluk dağılmayacak!

“Ben” demekten kaçınmanın bir nedeni belki öne çıkarılan nedeni şu; İnsan, “Tanrıya” karşı “Benlik” dava etmekten çekinir! Bu nedenle “kendinden kaçmak olan “Ben” inkarına girer. Oysa “Ben” inkarı “Tanrıyı” da bilmesini engelleyecek; Yunus’un “İlim kendin bilmektir”, “Bir ben var benden içeri” sözleri ve Mevlana’nın “Bugün Ahmet Benim” şiiri meşhurdur, güzel seslendirmeler yapılmış kolayca bulunabilir! Yani Allah’ı bilmek için kişinin kendisini inkar etmesi gerekmiyor! Zaten kişi Allah’ı “Ben” ile bilecek! Allah’ı bildiğinde zaten ikinci bir “Ben” kalmayacak çünkü Allah’tan başka varlık bilmeyecek! Nasıl ki Allah, mahiyeti meçhul, tanımlanamaz ise “Ben” de tanımlanmamalı! Tanımlar sınır koymak olacak! Algılanamayan “Yok” hükmündedir! Bu nedenle algılamayana inanılır, algılandığında ise o inanılan bilinir!

Son tahlilde; insanlar öğrenmedikleri için bilmiyor, bilmedikleri için de ilimden kaçıyor! En sonunda da kendinden kaçıyor ve kendi içinde olmadığı bir başka “Ben” kurgusunun içinde “Biz” olarak, yancı durumunda bir konum seçiyor! Kendinin olmadığı yerde kendini var sanıyor! Belki teselli buluyor belki de bu yolla kendini bilmeye çalışıyor! Bu bir süreç…
“Biz” nasıl oluşur?
Herkes kendi öz benliğiyle birleşince “Biz” oluşur! Herkes kendi benliğinden sıyrılıp bir başka “Ben” kapsamında, öğretisinde tercihinde birleştiğinde o “Biz” olmaz; o, adı “Biz” olan kocaman bir “Ben” olur! Bunun faydası da etrafında toplanılan “Ben” her ne ise ya da kim ise ona dair olur! Ayrıntılara girmiyorum. Ben, herkesin kendi benliğiyle katkıda bulunduğu bir “Biz” anlayışından yanayım. İnşallah benlikler paylaşımla gelişir ve insanlar böylece kendini bilir! Kendini bilenler de “O” nu bilir!

Selametle,

Ahmet Bektaş