MONTAİGNE 2 (DENEMELER)

• 5 Mart 2015 Perşembe 20:06:52

Denemeler, Michel de Montaigne’in en büyük yapıtıdır. Avrıpa’dan uzun bir geziden dönen, ellisine basmış bir adamın eseridir bu kitap;bir düşünürün, iyi yaşayıp yaşamamış olduğunu denetlemesi, yani bir çeşit ’kendi kendisiyle hesaplaşma’sıdır. Her hangi bir şeyi ’ispatlamak için değil, sadece’ anlamanın zevkini tatmak için sorular sorar Montaigne kendi kendine,ve bu sorular onu öz doğasının çelişmeler içinde bulunduğunu göstermeye sürükler. Buna çok geçmeden, o güne değin benimsediği ahlak kurallarının ve dolaştığı çeşitli ülkelerdeki törelerin de bir o kadar derin çelişmeler içinde yüzdüğü duygusu eklenecektir. Sonunda düşünür, ünlü ’Bildiğim ne?’ özdeyişiyle dile gelen bir şüpheciliğe varır. Ama bu tavır, insana karşı her hangi bir güvensizliğe götürmez Montaigne’i; tam tersine, evrensel bir iç yakınlığına ve zayıflıklarımızın bilincinden doğan bir hayat anlayışına ulaştırır .Büyük düşünürü anlatmaya çalıştığımız yazımızı onun seçmelerinden bir kaçıyla bitiriyoruz.

MESLEKLERİN EN ZORU

Bence şu dünyada mesleklerin en zoru ve nankörü, gereğince hükümdarlık etmektir. Hükümdar, sıradan bir kimsenin bile düşmeyeceği bir hataya düşünce, sırtındaki yükün korkunç ağırlığını göz önünde tutarak bağışlıyorum onu . Çünkü düşünüyorum ki bu kadar sınırsız ve ölçüsüz bir kudrete bir ölçü ve sınır koymak çok zordur...

HALK ÜZERİNE

....Binde bir doğru hüküm verebilen , kolayca kandırılabilen, kolayca memnun edilen halk...

ELEŞTİRMEK KOLAYDIR

Bir yönetimi yetersizlik ve kusurluluk la suçlamak son derece kolaydır:zira bütün şu ölümlü ve geçici şeyler yetersizlikle doludur baştan ayağa. Bir halkta, eski yasa ve törelerine karşı saygısızlık ve tiksinti yaratmak ta kolaydır;nitekim bu işe girişen herkes kısa zamanda başarıya ulaşmıştır. Gel gelelim, yıktığının yerine daha iyi bir düzen kurma işine girişenlerin hemen hepsi yaya kalmıştır bu yola.

İşte bunun içindir ki, ihtiyatlı davranmaktan sakınmam ben;dünyanın gidişatına seve isteye ayak uydururum.

YAPABİLECEĞİNİ İSTEMEK

.....Nitekim hükümdarlarınız da, istediklerini yapamadıkları vakit, yapabileceklerini ister gibi görünme yoluna gittiler.

HAVA BOZUNCA

İç savaşlar, alabildiğine acıklı ve çirkin örnekler ortaya koyar çoğu zaman.Kudretli olduğumuz dönemde bize inanmış olanları cezalandırırız hava dönünce. Aynı yüksek görevli, düşüşünden hiç ilgisiz birini sorumlu tutar. Öğretmen itaat etti diye kırbaçlar öğrencisini:ve kılavuz kendisini izledi diye kör yolcuyu hırpalar.