- 506 Okunma
- 0 Yorum
- 0 Beğeni
soyut resim (2) - ardahan öyküleri 350
Modern resmin soyut resme evrildiğini hepimiz biliriz.
Modern resmi kabulleniriz, soyut resmi çarçabuk beğenmeyiz.
Soyut resmi anlamsız buluruz. Hani bu resmin anlamı deriz.
No:5 1948 isimli eserin anlamı nedir?
Jackson Pollack’ın eseridir diyerek soruyu savar... hayır... soruyu tevdi etmiş sorucu bu anlam meselesinde diretir de diretir.
"Anlamdan ne anlıyorsunuz?" Sorucuya böyle bir soruyla karşılık vermek belki bir çözümdür.
Konusuz resim olmaz. Her resmin konusu vardır. Gerçekçi resmin konusu gibi soyut resmin de konusu vardır.
Claude Levi- Strauss soyut resmin konusu olduğunu kabul ediyor fakat içeriğinin olmadığını söylüyor. İçeriğinin olmayışını ise göstergelerinde arıza, eksiklik nedeniyledir diye ekliyor.
İçeriksiz resim kompozisyonun anlam sahibi olamayacağı kaydıyla soyut resmi değersiz buluyor, düşünür ve lafını saklamıyor: " Soyut resim göstergesel eksikliği itibariyle olsa olsa süsleme resim olabilir." diyor.
Konu resim sanatında dolu formların tümüne denir.
Resim sanatı kompozisyon unsurlarını konu elemanları şeklinde ele alır ve kompozisyon elemanlarını bir diğer kompozisyon unsuru, kompozisyon kurallarıyla uyum sanatı gerçekleştirir. Buradan doğan uyum resmin tek amacıdır.
Anlam da budur. Armoniden doğan güzellik.
Güzel denen şeye erişilmiştir: güzelden başka bir anlam aranmaz.
Soyut resim, güzeli ifade eden resimdir demekle yetinir bu akımı beğenenler. Gerçi soyut resim sevenler, akımın tartışılma taraftarı değillerdir. Soyut resmin en netice de bir resim türü olduğunu demekle yetinmeyi yeğ tutarlar. Böyle yapanlara resim tarihinde çok rastgelinir.
Soyut resimin yazgısı niçin empresyonizm, ekspresyonizm gibi bahtsız ve sorunlu olmuştur.
Öncü sanat akımı olması itibariyledir diyebiliriz sanırım. Kolay kabullenilmemesi alışkanlıkların kolay değişmemesinden kaynaklandığı içindir.
Claude Levi- Strauss etnolog ve yapısalcı antropolojinin büyük düşünürüdür. Semantik kaygıyla nereden başlayıp nereye ulaşıyor. Soyut resmi gösterge sistemlerinde beceriksizlikle itham ediyor. Gösterge nesnel bir şeye örtünmeğe bilir. Herşeyi ontolojik değer olarak kabul etmiyor muyuz? Şey’i eksik ve kasten yarım- yamalak göstermekte bir anlam değil midir?
Bu kadar titiz ontolojik gerçekçilik, biraz, nesnelerin kendi aralarından doğma ilişkilerin tesbitiyle yapısalcılık değil midir? Soyut resmin unsurları aralarındaki bağların kendisi yapı unsuru değil midir? Renk, leke, ritim, uygunluk, hareket, yinelemek, denge tüm bu bağları, yapısalcılık saymamak olmaz.
Non- figürative soyut resim, kompozisyonda kesinlikle nesnel dünyadan bir tek kırıntı istemez.
Real dünya ampirizminin soyutlanmış biraz andırımlarına kapalıdır.
Varsa yoksa zihinsel şeylerdir uğraş alanı.
Geometrik formları kompozisyonda işler, gösterir bu anlayış.
Levi- Strauss buna ne der? Gösterge arızası söylemini yine kullanır mı?
Sahte gösterge kullanımı herşeyde olduğu gibi resimde de vardır. Kitch dediğimiz sanat budur.
Sanatçı taklit tekrar veya kötü sanat yapabilir bu sadece soyut sanatın başına gelmiş hadise değildir. her sanatın başına gelir.
Sanatın kültürden doğaya gidiş usulünü kabul ediyor düşünür. Şiir sanatını nesnel dünyadan değilde nesnel ve kültür dünyası ortası yerde görmek lazımdır diyor. Bu meramıyla zihinsel A priori şeyleri kabuleniyor demektir bu.
Neden zihinsellik kültürel zenginlik olurken soyut resimde bu A priori şeylerin zenginliğidir deyip geçmiyor filozof Strauss.
Soyut resmi dekorative resme benzetmesi tuhaf! Dekorative resim, tarihin her evresinde rast geldiğimiz bir form- görsel, ilkellerde rastlarız. Antropolog ve etnolog olması Strauss’ dikkatli yapmaz mı? Dekorative resim, soyut resim düşüncesiyle yola çıkılmış resim değildirki.
Dekorative resim, soyut resmin akli, a priori imlerini kullanmazki. Kullansa bile aynı bildirimle kullanmaz. Rastlantıyla bir bezeme ve kurmaca yapmış olur, o kadar.
Soyut ressamların mihenk taşları vardır, soyut resimle soyutlama resmi ayırtetmeğe, NON- FİGÜRATİVE kavramı.
Kavramla figürsüz resmi aklımıza getirmeliyiz. Kompozisyon da soyut resmin akli doksalarını, tümünü hayal edebiliriz.
Non- figüratif resim kavramı soyut resmi tanımak için uygun düşen en iyi terimdir.
Son olarak söyleceğimiz Levi- Staruss’un teorisine karşılık.
Her şey inşaa halindedir. Soyut resim bu inşaa durumunu değişmeyi değişimin ta kendini resmediyor olamaz mı?
yalçıner yılmaz
26-05-2014
çanakkale
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmamış.