Azerbaycan mutfağı

• 7 Mayıs 2008 Çarşamba 20:40:44

Azerbaycan mutfağını çoğunuz duymuşsunuz belki çoğunuz Azerbaycana geldiğinizde yemeklerimizden size ikram etmişler ve belkide Azerbaycandan bir mısafirıniz geldiğinde sizin mutfağı işğal ederek kendi yemeklerini pişirmiştir ya bu yemeklerin tadını beğenmişsiniz yahud da damağ tadınıza uygun gelmemiştir.Lakin ben bir azeri olarak Türkiyeye ilk geldiğimde ilk defa türk kardeşlerimin mutfağıyla tanış olanda yani kısacası sizin bütün yemeklerinizden taddığımda çok beğenmiştim, hatta bazı yemeklerin ismi farklı olsada tad olarak aynı tadı veriyordu, çoğu yemeklerimizde tamamen aynı idi. Ona görede eminlikle diye bilirim ki sizde bizim azeri mutfağını sevecek ve beğeneceksiniz. Azerbaycan ve Türkiye...Türkiye ve Azerbaycan dediğimizde iki devlet aynı millet diye düşünüyoruz. Neden mutfaklarımız çok farklı olsun ki?
Bu gün ben sizi Azerbaycanda o cümleden Şekide en çok sevilen, en aziz mısafimiz geldiğinde pişirelerek sofraya konulan yemeklerden birisi ile tanış edeceğim.Mesela neyi diye merak ederseniz söyleyim, azeri plavını. Türkiyedeki kardeşlerim benden en çok bu yemeğin tarıfını istiyordular, amma azerilerin plavı bir türlü değil çok türlüdür. Bu gün en çok sevilen plavımızın tarıfını sizlere vermek istiyorum.Plav hazırlamak için özel pirinç türlerinden-sedri,ekule,enberbu,karakılçak, ağkılçak ve başka türlerden istifade ediyorlar. Daha iyi plav yapmak için pirinç temizlenir ve 7-8 saat tuzlu suda ıslağa koyulur.Büyük kazanda tuzlu su kaynatılır.Unutmayın pirinç tuzlu suda pişirilmelidir. Bunun için 1kg pirinçe 6 l.su ve 50gr tuz dökülüyor.Bir kadar kaynatıldıktan sonra pirinçten kefkire götürüp iki parmağın arasında ezilir, eger pirinçin iki azacık ezilirse pirinç süzgecten süzülür.Süzme plavlar bir kaide olarak kazmakla hazırlanıyor.Kazmaklar farklı oluyor.Ailenin zevkine uygun ya yumurta kazmağı, ya pirinç kazmağı yahud da yufka kazmağı hazırlanıyor.Yumurta kazmağı hazırlamak için bir-kaç yumurtanı kırarak tabağa bir kaşık yoğurt ve süzülmüş pirinç dökerek karışdırılır. Kazanda tere yağı kızdırılır ve hemin karışık oraya dökülerek kazanın dibine 1sm kalınlığında yayılır .Kazmak kendini tuttuktan sonra süzülmüş pirinç yavaş-yavaş kazana dökülür, şafran demlenir(1 gr şafran 100 gr suya dökülüp 60-70 derece sıcak suda demlenir) pirinçin yüzerine serpilir ve plav deme koyulur.Bu zaman ocaağın altını yukarı etmek olmaz plav aşağı sıcaklıkta deme koyulur ki kazmak yanmasın..Buhar kazana dökülmesin diye kazanın kapağına bez sarıyorsunuz.
Çoğu zaman plav için yufka kazmak hazırlanıyor. Bunun için bir kadar un, bir az yağ, su ve tuz ile hamur yoğruluyor. 1-2 sm kalınlığında yayılır ve kazanın dibindeki kızdırılmış yağın içine salınır.Yufka kendini tuttuktan sonra dediğimiz gini plav deme konulur.
Pirinç yarım dem aldıkta kazanın kapağı açılıp pirinçin yüzerine bir kadar yağ dökülüyor yeniden deme konulur.Dem aldıktan sonra plav osaktan götürülüyor,( dem alma müddeti 2 saata yakın sürüyor)Sofraya verildikte plavın yüzerine eritilmiş tere yağı dökülüyor, kazmağı çıkartılarak ayrıca tabağa konulur.
(kazmağı kolay çıkartmak için kazanı nem bezin yüzerine koymak lazımdır) 3 kişiye 1 bardak pirinç götürülüyor.


Kıymalanmış cüce plavı

Tüyleri ve içalatı temizlenip ütülmüş cüce bütün halinde pişiriliyor, bulyondan çıkartılarak tuz ve acı sürülür.Baş soğan bir kadar iri halka halka doğranılır,yağda kızarılıyor, içerisine üzüm kurusu, nar taneleri yahud sıcak suda ıslatılmış kızılca ve yahud erik kurusu ve pişirilmiş kestane ilave ediliyor.Aynı zamanda tavuk bulyonu, tarçın, acı biber ve tuz ilave edilip az ateşte 5-10 dakika pişiriliyor.Hazır olduktan sonra bir hissesi tavukun içerisinde kazanda pirinçin altına konulur.
Yukarida dediğimiz kaide ile pirinç pişirilir süzgecten süzülür kazana önce tavuk, sonra pirinç dökülerek demlenmeye konulur.
Sofraya verirken tavuk ve soğança başka tabağa konulur, plav ise buluta dökülüyor.
ERZAK:- kişibaşına 300 gr.cüce, 100 gr pirinç, 40 gr erinmiş tere yağı, 30 gr üzüm kurusu, 20 gr.kızılca kurusu( çeğirdeksiz) 1 baş soğan, nar taneleri, erik kurusu, kestane, tuz ve acı biber götürülüyor.

Afiyet olsun! Merak ettiğiniz azeri ve yahud kardeş ülkelerin yemekleri varsa bir sonrakı yazımda sizlerle paylaşacağım. Sofranız bol ve bereketli, eviniz misafirli olsun.

Azerbaycan- Şeki