ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER(44): HAYLÎ

• 4 Eylül 2013 Çarşamba 01:39:33

Mustafa CEYLAN
*************************

Asıl adı Ahmet. Bursa’da doğmuş. XVII. Yüzyıl şairlerimizden...Bağdat seferi sırasında şakağına isabet eden bir kurşun sebebiyle şehid olmuştur.(1631/32)

*

“Dildârımı n’ettin deyu ağyâre yapışdım
Gördüm ki güle irmez elim hâre yapışdım.

Onar mey-i aşkın ile sâye-veş eyle ey dil
Geh yollara düşdüm gehi divâre yapışdım.

Ey kâkülli sünbül bir işim çıkmadı başa
Gerçi gam-ı giysûn ile çok kâre yapışdım.

La’lin taleb eylerken elim zülfüne değdi
Bir küne-i nihân ister iken mâre yapışdım.

Dâğım çoğalup kâr-ı gam-ı aşk ile Haylî
Bir müflis iken dirhem ü dinâre yapışdım.”

Haylî

*

Babası sipahi olduğundan o da babasının yolundan gider ve sipahiler arasına katılır. Bazı devlet adamlarına yakınlığı sebebiyle de sipahi kâtipliği görevine getirilir. Aynı zamanda şair olan Bursalı Âsımî Mehmed Çelebi’ nin talebesidir. Şiirde kat ettiği yol, ustasının eseridir denebilir.

Bir gözünde problem olan şairimiz Razî Efendi’nin Bursa kadılığı yaptığı bir dönemde, meddahların anlatılarda bulunduğu bir kahveye gitmiş, orada tuttuğu tarafı alkışlayınca, meddah ona “hangi gözüyle gördüğünü” sorar. Bu söz üzerine hikâyeciyi bıçaklayarak öldürür. Yakalanır ve hapise atılır. Hapiste iken Ahmed Paşanın “Kerem redifli” kasidesini değiştirerek, kadı Razî’den medet umar. Razî Efendi de bunun üzerine Onun ağır şekilde cezalandırılmasını önler..

*

“Şâirem nâdire-gûyem ne desem lâf değil
Ömrümü mehdine sarf eylesem isrâf değil.

Nice medheylemesün rûy u lebün tûti-i dil
Sözü sükker mi ya âyînesi mi sâf değil.

Âteş-i hicr ile kaldım zer-i rûyim hâlisâ
Kime arzeyleyeyim yâr ise sarrâf değil.

Merhabâ eyledi bizimle sekân-ı kûyun
Biz kapı kullarıyız itmemek insâf değil.

Kamer-i burc-ı suhandır dil-i Haylî cânâ
Tab’-ı yârân-sıfat encüm-i şeffâf değil.”

Haylî