- 796 Okunma
- 1 Yorum
- 0 Beğeni
İYİ ADAMLAR ÖLMÜŞ:ERNEST HEMİNGWAY
Okuduğunuz yazı Günün Yazısı olarak seçilmiştir.
’ Hemingway’in gözünde hayata pahasını veren risktir; ancak ölüme meydan okuyarak kendi kendini soylu kılar insan...
Nitekim işte bundan dolayıdır ki nerede kan akıyorsa, Hemingway oradadır.’ Ünlü yazar için böyle diyordu Roland Dorceles.
Ernest Hemingway 1898’de İlinois’de doğdu. Amerikalı romancı oldukça varlıklı bir doktorun oğluydu, orta öğrenimini Oak Parks high scholl’unda yaptı, tatillerini Michigan gölü yakınlarında bir ormanda ailesiyle geçirdi: Elli Bin Dolar adıyla 1925 yılında Paris’te yayınlanan ilk öyküleri bu dekor içinde geçer.
Kuşağının bir çok yazarı gibi Hemingway’de üniversite öğrenimi yapmadı. 1917’de Kansas City Star’a muhabir oldu. Bir kaç ay sonra, İtalya cephesine gönüllü seyyar hastane görevlisi olarak gitti: Silahlara Veda’da bu savaş sırasında edindiği deneyimleri anlatır. Savaştan sonra Paris’e yerleşti ve ilk kitabı Three Stories and Ten Poem’i yayınladı, ilk romanı İlkbahar Selleri’ni yazdı.1927 yılında yazdığı Kadınsız Erkekler, öykü alanında ustalığını ortaya koyduğu yapıtıdır.
Boğa güreşleri üzerine yazdığı Death in the Afternoon’un konusu yazarın kişisel mitolojisinden ve yapıtın bütününde hayat deneyi ve ölümü tanıma aracı olarak önemli bir yer tutar. İyi bir avcı olan yazar, yaşanmış serüvenleri anlattığı Afrika’nın Yeşil Tepeleri
adlı yapıtında Afrika’da avlanışı anlatır. Hemingway daha sonra bu konuyu Kilimanjaro’nun Karları gibi öykülerinde de işledi. Hemingway, İspanya’daiç savaşa katıldıktan sonra Florida’da Keywest’e yerleşti. Morgan adında soylu bir kaçakçının öyküsünü anlatan Ya Hep Ya Hiç adlı romanı Keywest’ de geçer: yapıt, yazarda yeni bir sosyal bilincin oluştuğunu gösterir: o bu duyguyu İspanya İç Savaşı üzerine yazdığı Çanlar Kimin İçin Çalıyor adlı romanında daha romantik ve daha uzun olarak işledi.
Beşinci Kol adlı yapıtında da İspanya iç savaşından esinlendi. 1950’de, 50 yaşlarındaki bir Amerikan albayının 19 yaşındaki Venedikli bir genç kıza duyduğu aşkı anlatan Irmağın Ötesinde ve Ağaçların Ardında adlı romanını yayınladı. Bu yapıtı 1952’de İhtiyar Balıkçı izledi. Henüz tanınmamış, yoksul ama mutlu olduğu sırada Paris’e ilk geldiği dönemi anlatan Hareketli Ziyafet, ölümünden sonra yayınlandı. Hemingway basit, dolaysız, yalın ve tüm çağdaş Amerikan nesrini etkileyen, Amerika dışında da bir çok yazara örnek olan bir üslubun yaratıcısı olarak çağdaş edebiyatta önemli bir yer tutar. Naturalizmi yanında, her şeyin sembolleştiği, büyüleyici niteliklerle bezediği bir evren çİzer.
Hemingway kendi deyişiyle ’Artık yazacak bir şeyim kalmadı. Yaşamın anlamı yok.’ diyerek 1962 yılında İdaho şehrinde intihar etti. Bu güzel insani yazdığı bir kaç şiirden biri olan ’İyi Adamlar Ölmüş’ adlı şiiriyle selamlıyoruz:
onlar yuttu bizi içine;
kral ve yurt,
mesih tanrı
ve ölüm.
Vatanseverlik,
demokrasi,
onur-
sözcükleri ve deyimleri
onlar soktu ve öldürdü bizi-