TAYYARECİ VECİHİ HÜRKUŞ

• 25 Temmuz 2013 Perşembe 16:02:44

Vecihi adında bir tayyarecimiz , bundan 83 yıl önce çalışıp tasarladığı şeyi o yılın Eylül ayının on altısında yaşama geçirir...

Havacılık tarihimizin yüz aklarından Tayyareci Vecihi Bey 1925 yılında İzmir Gaziemir’de
yaptığı ilk Türk tayyaresi Vecihi K-VI’dan sonra yeni bir yapıma girişir. Kadıköy Keresteciler Sokağı’nda, bir mağazanın üst katını kiralar, iki marangoz, bir hızarcı ve bir tesviyeci ile çalışmaya başlar.Böyle bir çalışma için en azından 5000 saat gerekmesine karşın görev yerinden izin alarak başladığı bu işi gece gündüz çalışarak üç ayda bitirir!

16 Eylül 1930’da hava pırıl pırıldır. Kızıltoprak arkasındaki Kuyubaşı’nda akıl almaz bir kalabalık vardır. İstanbul sanki orada toplanmıştır, bir tayyare vardır bu kalabalık arasında, işareti:

’ VECİHİ K- IV ’

Bu ilk sivil Türk tayyaresidir, motor hariç, tümü yerli malzemelerle yapılan. Alkışlar, davul zurna sesleri Kızıltoprak gökyüzünü kaplar. Uçuş başarılıdır. Vecihi Bey’in o mucizesi ’çift kanatlı’ iki kişilik eğitim tayyaresi 850 kiloluk kalkış ağırlığıyla saatte 155 kilometre hıza çıkar. O meşhur savaş kahramanı Vecihi Bey tayyaresiyle başarıyla havalanmıştır ama uçuş iznine şu yanıt gelmiştir:

’Tayyareci Vecihi Bey 14.10.1930
Türk Tayyare Cemiyeti
Ankara
Vecihi XIV tipi tayyare her ne kadar tecrübe uçuşlarında ve takiben İstanbul’dan kalkarak Ankara’ya kadar hava yoluyla yaptığı uçuşlarla uçuş kabilliyetinin yerinde olduğu anlaşılmış ise de, tayyarenin aerodinamik vasıflarını tesbit edecek hiç bir vasıta bulunmadığından fennen muayenesine imkan görülmemiş ve bu suretle icap eden seyrüsefer vesikası verilememiştir.

Milli Müdafaa Vekaleti
Hava Umuru Umum Müfettişi Y.
Miralay Macit’

Tayyareyi yapan onu neden sökmesin? Söker ve atar trene, havacılık sanayinin gelişmiş en yakın ülkesi Çekoslovakya Prag’a ulaşır...

Deneyimli mühendisler, sivil havacılık ileri gelenleri K-XIV için sıkı bir inceleme ve test yaparlar, sonuçta çok beğenilen tayyare hakkıyla izin belgesine kavuşur, hem de büyük törenlerle ve Vecihi Bey’ 25 Nisan 1931’de Çekoslovakya’dan uçarak 5 Mayıs 1931’de İstanbul’a konar!