Sezar

• 9 Haziran 2013 Pazar 18:19:57

Sezar

Sezar konusuna girilince her alandan çıkılır; tıp alanından “Sezeryan”, siyaset alanından “Sezarizm”, Din alanında “Sezarın hakkı Sezar’a”, tarih alanında hükümdarların kendine “Sezar, kayzer, çar” (aynı köken) demeleri manidardır.

Fransa’yı feth eden Sezar, halkı köle edip yağmacılık yapar!

Sezar’dan sonra Roma imparatorları “Sezar” olarak anıldı. Alman imparatorları da kendilerini Sezar’ın varisi olarak gördüklerinden dolayı Sezar’ın Almanca ifadesi olan “ Kayzer” olarak anmışlardır! Bizdeki “Kayseri” şehrinin de isim kökeni aynıdır! İmparatorun şehri manasına gelir… Fatih Sultan Mehmet’e,“Rum kayzer’i (Rum Sezarı), Anadolu’ya da “Diyar-ı Rum” denirmiş!

İsa’nın “Sezar’ın hakkı Sezar’a…” söylemi de “Devletin hakkı, devlete” manasında aslında…

Sezaryen; Sezar’ın doğumu ile alakalı, günümüze gelen bir uygulamanın adı! Sezar, annesinin karnından cerrahi müdahale ile alınıyor ve annesi ölüyor!

Halkın o kadar çok sevgisini kazanır ki, bunun sebebi; Roma halkına, yağmacılık ve kölelikten elde ettiği serveti dağıtır! Romalı senatörler o kadar endişeleniyor ki bu durumdan Sezar’dan bir şekilde kurtulmak istiyorlar! Ve Sezar’ı vatan haini ilan ediyorlar! Bunun üzerine yıllarca sürecek bir iç savaş başlıyor! Savaş sonunda Sezar kazanır! Kendine muhalif olanları (af dilerlerse) bağışlıyor! Ve kendisini hayat boyunca Roma’nın diktatörü olarak ilan ediyor! Tüm bunların sonucunda iç savaşı kaybeden , halkın desteğinden yoksun kalan senatörler bir plan yapar! Sezar’ı senatoda (senatoya silahsız girilir) öldürmeyi planlarlar! Sezar’a bıçak saplamak, tiranlığa karşı bir duruş ifade etmeye başlıyor! Bu nedenle, Sezar’ın en güvendiği adamı (Bazılarına göre , gayri meşru çocuğu) da son bıçağı saplar! Bunun üzerine Sezar’ın meşhur “Sen de mi Brutus!” sözü tarihe geçer! Sezar’ın en son şüpheleneceği kişi olarak gördüğü Burutus’da ihanet etmiştir! Daha sonra, Sezar’ın yeğeni Agustus ve Antonyus, Sezar’ın katillerine karşı iç savaş çıkarır! Ve galip gelirler! Roma’yı ikisi paylaşır! Daha sonra Agustus eski müttefiki olan Antonyus’u mağlup edip tek adam oluyor! Sezarın misyonunu devam ettiriyor! Bundan sonraki imparatorlar kendilerini Sezar (Kayzer, çar) Alman, Rus, Roma ve Hatta Fatih Sultan Mehmet öyle anılmış! Sezar güç ve imparatorluğu temsil eden bir makam olmuş.

Fatih Sultan Mehmet’in Bizans’ı alması konusu şöyle; aslında İstanbul Roma imparatorluğunun son başkenti idi! Roma yıkıldıktan yaklaşık 200 yıl sonra Türklerin Roma imparatorluğunun varisi bir imparatorluk kurduğu iddiasını çürütmek için Alman alimler; Türklerin yıktığı imparatorluğa “Bizans” adını verdiler, böylece kendi imparatorları Roma’nın varisi olarak (Kayzer yani Sezar) olarak taç takabilsin! “Bizans” tabiri böylece literatüre giriyor!

Kendisine “Rum Kayzeri (Sezarı)” diyen, Fatih Sultan Mehmet, Roma’nın eski topraklarını zaptetmek için birbiri ardına seferlere çıkar! Fakat böylesine bir savaş süreci ülke ekonomisini ve insan kaynaklarını eşi görülmemiş bir boyutta zorlamakta idi. Öyle ki daha önce örneği olmamış bir şekilde (İslam Hukukuna aykırı olarak) vakıf mallarına el koydu! Gerek ordu, gerekse halk bitmek tükenmek bilmeyen bu seferlerden yıldı! Nihayetinde 51 yaşındayken Mısır Seferi sırasında başhekimi tarafından zehirlenerek öldürüldü iddiasıyla baş hekim Jakob (Yakop, Yakup) efendi, sorgusuz sualsiz, alel acele idam edilmiş! Takip eden sultan, oğlu 2.Beyazıt’ın babasının el koyduğu vakıf mallarını geri iade etmesi ve ülkeyi yaklaşık 30 yıllık bir barış sürecine sokması; Sultan Mehmet’in şahsının olmasa da onun politikalarının ölmesinin hoş karşılandığını gösteriyor! O sürecin bitmesi hoş karşılanmış! Bunun delili vakıf mallarının iadesi ve 30 yıllık barış sürecidir!

Son tahlilde; Sezar etkisi; modern zamanlarda (Fransız ihtilalinden sonra) halk yığınlarının desteği ile tek adam iktidarı kurmak isteyenler için “Sezarizm” tabiri kullanılmıştır! Napolyon’dan Musolini’ye, Hitler’e, General Franko’ya; halk destekli diktatörlüklere, uyguladıkları yöntem nedeniyle “Sezarizm” yakıştırması yapılmıştır! Sezarizm’in en önemli faktörü halk desteğidir! Sezar’ın pek çok şeye isim babalığı yapması ilginç. İsa’nın “Sezar’ın hakkını Sezar’a verin….” şeklindeki söylemine dahi isim babalığı etmiş!

Sezar ve benzerlerinden en fazla yakınları, meslektaşları kurtulmak istemiş! Bu dikkate değer!

Ahmet Bektaş