Açıklayıcı bilgi:

Talent: Antik Yunan’da ağırlık ölçüsü birimi.
Yaklaşık 26 Kg. ağırlığa denktir.

Talent (ağırlık)
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Talent (Latince: talentum, Antik Yunancadan: τάλαντον "ölçek, tartmak" ) Antik bir Ölçü birimi. Genellikle bir anfora ya da bir ayak küp hacminde su miktarını ifade eder. Bir ayak-küp suyun görece değişkenliği nedeniyle genellikle 27 kg ya da 60 İngliz pound’una karşılık gelir.

Babilliler ve Sümerler tarafından kullanılan bir sisteme göre 60 şekel bir mina’ya ve 60 mina ise bir talent’e eşitti. Talent’in mina’ya olan 1:60’lık oranı Antik Yunanistanda, bir Attik talent yaklaşık 26 kg olcak şekilde mevcuttu. Bir Yunan mina’sı değişkenlik göstermekle birlikte yaklaşık 434 ± 3 gram’dı. Yine Romalılar da 100 libra’ya bir talent adını vermişlerdir. Bir Roma libra’sı Yunan minasının dörtte üçüne tekabül ettiği için bir Roma talent’i 1.25 Yunan talent’inen eşittir.
Parasal talent

Bir para ölçüsü olarak talent, bir talent ağırlığında altın ve bir talent ağırlığında gümüşü ifade eder. Altın talent’in ağırlığı aşağı yukarı 60 kg ile 20 kg arasından değişkenlik gösterebilir.

Mukayese için, modern bir "teslim edilebilir" gümüş külçesinin emtia borsalarındaki ticareti 1000 troy ons üzerinden yapılır ve bu ölçü 68.57 lb ya da 31.10 kg’a yani aşağı yukarı bir talent ağırlığa eşittir. Modern bir "teslim edilebilir" altın külçesinin ağırlığı 400 troy ons’una yani 27.43 lb ya da 12.44 kg’a eşittir.

Antik bir talentin günümüzdeki parasal karşılığını bulmak zor olmakla beraber 26 kg gümüş talent 11,500 Amerikan Doları ve bir altın talent yaklaşık 800,000 Amerikan Doları civarındadır. Ücretler bir başka ölçüttür; Antik Yunanistan’daki Peloponez savaşı sırasında gümüş talent bir trireme mürettebatının aylık ücretine karşılık gelmektedir. Helenistik dönemde paralı askerler için günlük ücret - İskender sonrası dönem için iyi bir ücret olrak - bir Drahmi olarak belirlenmişti. 6,000 Drahmi bir talent’e karşılık gelirdi. Mısır Kralı Auletes, Romalıların dostu ve müttefiki statüsü için Jül Sezar’a toplam 6,000 altın talent ödemiştir ve günümüzde bu miktarın yaklaşık karşılığı 18 Milyar dolardır.

Söylenelere göre Bizans imparatoru II. Basileios’un hazinesinde yaklaşık 200,000 altın talent vardı ve günüz parasıyla bu miktar yaklaşık olarak 200 milyar dolara eşdeğerdi.

Prof. Dr. Jale İnan anısına saygı ve şükranla...

-I-

Köyümüzün adı Murtuna (Perge)
Pergeliyim;
böyle yazar kimliğim de
Apollonios’un pergeliyim!
...
Kaç parabol, kaç hiperbol çizdim
Kaç teoremi kanıtladım
Kaç problem çözdüm; kim bilir?!

-II-

Kestros ırmağı algın akar
Dalgaları ağıt yakar,
Perge’de hangi taşı kaldırsan; altından
Üç bin yıllık tarih kokar...

Gizemli tarihin akışı
Gemicilerin sularında,
Kürek çeken forsalar
Kestros’tan Akdenize
Akdenizden Hint okyanusuna
Egeden Adriyatike
Akha’lardan Bakha’lara
Frizlerinde saklı mermerin
Silenos’un bilge bakışı,
’Diya diya!’ diye diye
Haykıran Diyanissos alayları
Arenada ah; görebilsen
Ne kanlı kavgalar kopar!


Hâlâ zeybekler
Ellerinde mavzer
Bu dağları ovaları bekler
Çatılınca tüfekler
Lirik sazlar eşliğinde ,
Türkü türküleyen
Şarap içen
Kendinden geçen,
Naralarla haykırıp
Yere dağ gibi diz çökenler
Omuz omuza çekerler halayları....


Ok, mızrak, kılıç, kalkan
Mancınıklar
’Ateş Kuşları’ fırlatan
Şakırdayan nal sesleri
Yağar gökten, Truva’da şaha kalkan;
Tökezleyen atlar,
Dövüşenlerin,
Apansız devrilip düşenlerin
Kesilen nefesleri...


Taşında toprağında Perge’nin
Tarih şimdi tur atıyor
İğnesinde pergelin;
Grek, Roma, Bizans
Ne dans idi o dans;
Gözlerimde smilasyon
Anadolu’da asimilasyon!


Büyük İskender gelmiş
’Yılda 50 Talent altın*
Vergi ödeyeceksin!’ demiş
Zalimin zulmüne
Ninelerim, dedelerim bedel ödemiş!


Yerli halklar yitirmiş dilini
Güçlü, güçsüzün bitirmiş pilini!


Tarih, Perge’yi;
Heykel tümleyen bir ananın,
Kybele gibi doğurgan
Ellerinde Prof. Dr. Jale İnan’ın
Bir daha dünyaya getirmiş!

-III-

Hey Roma,
Elinden geleni ardına koma
Bu köy hâlâ benim;
Murtuna değil fırtına
Düşman başına bela benim!


Sütünlarım ayakta
Duvarlarım hayatta
Delip geçmişim çağları
Çınlar sesim kulakta!


Nice nice
Zincirlere vurulmuş köleler
Ellerinde çekiç, alınlarında ter,
Taş üstünde yazı
O günden bugüne kalan izi;
Sütünlu yolda bir akroter
’Halkın mutluluğu için birleşin!’ der


Haydi Perge’ye sen de gel
Sütunlu yolda
Kaldırım taşlarında dönemi
Dönen kağnı tekerleklerini
’Taşların Dili’ ile izle;
Nereden nereye gelmişiz
Köyümüz, kentimiz, tarihimizle!


Şaban AKTAŞ
20.01.2015

*Talent: Antik Yunan’da ağırlık ölçüsü birimi.
Yaklaşık 26 Kg. ağırlığa denktir.




Fotoğraf:
"Perge city overview" by Saffron Blaze - Yükleyenin kendi çalışması. Licensed under CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons - commons.wikimedia.org/wiki/File:Perge_city_overview.jpg#mediaviewer/File:Perge_city_overview.jpg