DADALOĞLU HAYATI

19’uncu yüzyılda yaşadı. Asıl adı Veli. Türkmen aşıklarının önde gelenlerinden. Kul Mustafa mahlasını kullanan Aşık Musa’nın oğlu. Az da olsa eğitim aldı. Avşar beylerinden Küçük Ali oğlu ile Kozanoğlu’nun yanında imamlık, katiplik yaptı. Şiirlerinde göçerlik koşullarını, döneminde orta Anadolu’da hüküm süren aşiret kavgaları ve aşiretlerin Osmanlı ile savaşlarını yansıtır. Dili Anadolu Türkmen boylarının kullandığı halk Türkçesidir. Asıl ününü kavga türküleri ile yaptı. Yüz kadar şiiri sözlü kaynaklardan derlenerek günümüze kadar ulaştı.

Dadaloğlunun doğum ve ölüm tarihleri hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber eldeki kaynaklardan 1785-1868 olarak belirlenmiştir.Yani Dadaloğlu’nun 18.yy’ın son çeyreğinde doğup 19.yy’ın ortalarında öldüğü bilinmektedir. Güney illerinde dolaşan Türkmen topluluklarının Avşar boyundandır.Yaşamı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığımız Dadaloğlu’nun şiirleri yazılı kaynaklar aracılığıyla değil sözlü gelenek sayesinde bugüne
ulaşmıştır.

Güney’deki Türkmenlerin Avşar boyundadır. Dadaloğlu, bir köylü ozan olduğu için Divan şiirinden hiç etkilen­memiştir. Şiirlerinin büyük bir bölümü tarihsel ve toplumsal olaylardan kaynaklanmıştır. Osmanlı Devleti Toroslardaki Türkmen göçerlerini zorla köylere yerleştirmeye kalkınca, buna karşı ayaklanan Türk­menleri destekleyen şiirler yazmıştır. koşma, destan, semai ve varsağı söylemekle bir­likte asıl kişiliğini, sanatını türkülerinde göstermiştir. Koçaklamaları Köroğlu‘nu, sevgi ve doğa şiirleri Karacaoğlan‘ı andırır. Söyleyişi çağdaşı diğer ozanlara göre daha da yalındır.

DADALOĞLU



Türkmen âşıkların gönül şahısın

Tellerin mızrabı hey Dadaloğlu

Yiğitlik, mertliğin, aşkın bağısın

Yellerin savrulur hey Dadaloğlu



Osmanlı’da yapılan kavgaları

Türkmen boylarındaki davaları

Aşka dair yazılan havaları

Ellerin cevaplar bey Dadaloğlu



Kul Mustafa imiş asıl mahlasın

Kuran’da besmele çeker ihlâsın

Bu dünyada bize kalan mirasın

Tellerin ve sazın pay Dadaloğlu



Bilirim meskenin hep olmuş dağlar

Hevesin de Arap atları bağlar

Münevver gönlünde yerin hep çağlar

Sellerin akıyor vay Dadaloğlu



Söz: Münevver Düver
Yorum: Nezir Kaya