KASİDE
KASİDE
Kaside, “belli bir amaç için yazılmış şiir” demektir. Divan edebiyatında din ve devlet büyüklerini övmek, yüceltmek amacıyla yazılan uzun şiirlere “kaside” denir. Kaside Arap edebiyatında ilk dönemlerden beri kullanılan bir nazım biçimidir. Eski dönemlerde şairler, her yıl Kâbe’de toplanıp kasidelerini okurlarmış. Kasidelerin en güzeli Kâbe’nin duvarına asılırmış. Kaside, beyitler halinde yazılır. Kasidenin kafiye örgüsü, gazelle aynıdır: “aa xa xa xa…” Kasideler, gazellere göre daha uzun şiirlerdir. 100 beyite kadar çıkan kasideler vardır. Kasideler en az 15, en fazla 99 beyitten oluşur. Matla: Kasidenin ilk beytidir. Makta: Kasidenin son beytidir. Taç Beyit: Kasidede şairin mahlasının (takma adının) geçtiği beyittir. Beytü’l-kasid: Kasidenin en güzel beytidir. KASİDE Gelen sultan gider olmuş şakır aşktan sabah akşam Oruç tuttuk, niyaz ettik, güzellikler, ne ihtişam O bir sultan, o bir aydır, özelliktir, güzelliktir O mahyalar, ışıldarken, camim şıktır, yanarken şem Zekat verdin, garip kullar, sevindirdin, ne hoş gönlüm Yetim sordun, fakir gördün, bu yardımlar ne muhteşem Uyan gönlüm, bulunmazmış, bu günlerin, değerlendir Güzellikler, bulsun gönlüm, Sevinçlerden, dolup taşam Ümit vardır, şükür bizden, neler haktır, bilir nefsim Ayır haktan, haram şerden, helal olsun, ışık gürşem Ya Rab lütfun, ne çok gördük, açık seçik, ayan belli İhlas taşsın, yüreklerden, gönül yanmış, alev korşem Güzel baksın, güzel görsün, gülen gözler, ne hoş bilsen Ayaz gördük, karanlıktan, ışık vermez, cılız körşem Gülen yüzler, selamlaşsın, kucaklasın, sevinç gelsin Divanından, yarın H’ak’ın, huzur bulmuş, doyan erşem Bilir misin, zaman rüzgâr, esip gitmiş, göremezsin Donan olsun, yürek aşktan, bilemezsin, yakar narşem Lüzumsuz’um, uğurlarsın, giden çok hoş, şu sultanı Doyulmaz bir, güzelliksin, yüreklerden, taşan nurşem Sadık Dağdeviren Aşık Lüzumsuz KAFİYE ÖRGÜSÜ: aa_xa_xa_xa_xa…..dır Gazele benzer, Ancak gazeller 5 ila 15 beyit arasında yazılırken Kasideler 100 beyite kadar çıkar. Örnekleri çoktur Mefailün Mefailün Mefailün Mefailün (. _ _ _), (. _ _ _), (. _ _ _),(. _ _ _) AKKK ….AKKK…AKKK….AKKK K: (k) = kapalı A: (a) = Açık Aruz vezni kalıbı ile yazılmıştır |