MENÃœLER

Anasayfa

Åžiirler

Yazılar

Forum

Nedir?

Kitap

Bi Cümle

Ä°letiÅŸim

Tırtar / Köytopu
İbrahim Çelikli.

Tırtar / Köytopu



“-sen hiç top parasý topladýn mý”
……………..
“ben topladým”
………..
bi seneler gene böyle,
top-mop yok goca köyde
neydelim
Aþþa Melleye maça gedelim

köy genþlerini
bi moturun naylonuna doldurduk
motur parasýnýn üstüne top alýrýz
senin þöfer bizden atik çýkdý
yolcu paralarýnýný topladý
ver elini Aþþa Melle
þöfer sonura hesaplaþýrýz,
falan filan derkene
top parasýnýn üsdüne yatdý
öyleynen o arkadaþdan olduk”

“-bayramöðü bi ðünüdü gene
ertesi yýl
köye izine geldiydim
bakdým Semercinin Ismayýl
elinde bi kiyat
“-abey köytopu alacaz”
“-kaþ paranýz var”
“-yüz yirmi”
…………..
“-ver onnarý bana,
al sana ikiyüzelli”
“-top kaça”
“-en ucuzu yediyüz elli”
“-yedi sekiz yüz liralýk topunan
yedi sekiz kere oynanmaz
ver bakayýn lisdeni
bu iþ öyle olmaz”

aldým, baktým, ý-ýhý
liste de köydeki genþlerin hepiciðinin adý varýdý
kimi beþ, kimi on,
birininki dört
bi dene Hidatýn ký iki buçuk liraydý
altý-üsdü yüzyirmi
artýk para alýnacak genþ kalmamýþtý





yeni bi lisde yapdýk,
herkeþe elli-yüz
gayfadan içeriðirdik
Ismayýlýn elinde dürülü para
tabii en böyük para da desdenin dýþýnda
benim elimde de lisde
vardým
dýþardan gelen abeylere

“-abey
muhabbetizi bölecen emme
genþler bizim gibi topsuz böyümesin
gönlünüzden ne goparsa
bi abeylik edin”

“-ne demek”dedi Derviþin Iramazan
yüz lira çýkartdý cüzdandan
bu iþ dutdu dedik
uzakdan
herkeþe seslendik
para elimizde tomarýnan
herkeþ elli-yüz,

kimi cüzdanýný unutmuþ evde
ma(h)çýp, maçýp “-sonura” dedi
kimezi ben Ismayý’a veririn
kimezi “sen ver benim adýma
sana borcum olsun” dedi
onnarýn yerine de ödedim ar ceremesi
epey para irkdik;
(hiç dönen olmadý tabii)
unutmadýk unutanlarý ki!
biz de birilerini defterden sildik

“-en eyisinden bi top,
bi de valeybol topu, filesi”
tam da gapýdan çýkarýkan
Semercinin Erecep anacýmýzdan geldi
tabi fýrsat bu fýrsat ona da
uzatdýk þiþgin lisdeyi
“-hasdirin len” demez mi
ulen onun beþ gardaþý var
köy topuynan oynaycak
üsdelik hukukumuz n’olacak
onu da orada sildik; affetmedik
selam alýp vermedik,
ben de, o da..
bi daha da
gördüysek de görmezden geldik
oluyormuþ o olmasa da
anladýk ki çok þey kaybetmedik..

ertesi ðün bizim köytopu geldi gýcýr-gýcýr
donuz yaðýynan yaðladýk
okul bahçasýna iki ardýç direk
okumuþlar,
yarým okumuþlar
hiç mürekkep yalamamýþlar
elbirlik
esgi mekdep harýmýna giriþdik

düz-bayýr
beþ dakkanýn içinde
elimizde-belimizde galmadý hayýr
bir-kaç giþi uzakdan hayladý bizi
bir-kaç kiþi de hiç oralý olmadý
ne ðadar gazdýk kürelediysek de
valeybol sahasý hafif meyilli
olsun varsýn, nayeti
elden geldiði ðadar küreledik
göz kararý düzenledik

üs(t) yanna çýkdýk mý
kütörlük golay emme
aþþa yanda seðirt bakalým
çakýlan topu yakala
adýmýz “maden”e çýkýnca da
Allah var ya
bir-kaç eyi arkadaþa gücendik

ertesiðün arife
yaddan-yabandan gelennerinen barabar
soluðu Aþþa Harmanyerinde aldýk
a dakýmýnda
Aþþa Melle maçýnda oynaycaklar
ötekinde elek altý dakýmýynan, musafirler
o zamannar hinciki ðibi sahanýn ortasýnda
tilafon dire(ði) de yok daha
antýraman etdik,
a dakýmýna alýnmayannar çabalamak yerine bana
ters ters bakdýlar suratýma
belli ki silindik..












ben döküntü dakýmýnýn sol bekiyin emme
bi yandan da a dakýmýndakýnnara
“-sen hurda dur”
………..
“-yerinden gýprama”
………..
“-pas ver”
………..
“-topu aya(ðý)nda çok dutuyon
býrak çalýmý”
……….
“-çalým atmayý marifet sayýyon
ben vurayýn da
nere ðederse ðetsin deyon”
……………

“-yau ters köþede adam
yapayalýnýz durup-duru
sen beþ giþinin arasýndaký adama atýyon
gapdýrtdýrýyon topu”
falan deye sanki
“köyün köpek döðeni” ðibi
etirafa zart-zort edip duruyon
“-top attýðýn yere bak”
birez gaz, birez fýrça-mýrça,
elden geldikçene
dilimizin döndüðü gadak, tarif etdik
genþlere,
gerçeði
Allah var ama kimse “hastir” demedi
birileri terslendi,
onarý da öyleynen gaybetdik..

“-topu o aldý, yaa..
onun uçu” deyollar sanki
valla eyingatlý anladýðýmýzdan filen deði
zati genþlerde boyunnarýný burkup duru
emme Allah var genþler mefrat
tabi arada bi gaz vermeden olmayoru
“-yarýn bu oyunu
böyle oynadýnýz mý
evel Allah” deyon;
“Aþþa Melleye kesin beþ çekdik”
bana öyle geliyoku
yemedi genþlik






topdan anladýðýmdan file(n) deði(l) de
doslar alýþ-veriþde görsün ha iþde
bayramlýk urbalarýmýnan
yeni isgarpiniminen
zahar aferim dedilerise
bana yeter de artar
bayramýmýþ-bayramlýðýmýþ kim dakar
urbalarý mahfetdik

epili bi köylü de akýþdý ðeldi
dýþardan gelen genþler de alay alay
top sahasýna geliyollar
kimezi saða-sola evziniyollar
kimezi çömemiþ (y)okarý yanna
m(uh)abbet ediyollar
akýllarýsýra maçý kretik

gözüm yeni ðelennere dakýldý
hepsinin gýçýnda ütülü elbiseler
öyle ya oyuna girmediler
biri en deðerli arkadaþýmýdý
koþdurtdum Ismayýlý
“-Memed’e selamýmý söyle”
valla geþmiþ gün
çocuk ne dediyse
arkadaþ lisdeyi eline aldý, sonura
eyicene bi bakdý
evirdi-çevirdi
didik-didik

sanýsýn hallaç pambýðý etdi
ýsmayýlýn elindeki parayý saydý
öteki lisdeyi de aldý
topladý böldü çýkardý çarpdý
olmadý ikiledi
bi ara sahanýn çapraz ucundan,
öteki çapraz ucuna
göz göze ðeldik
emme sevinemedik
sevmedik









ne demiþdi,
ýsmayýl karþý takýmýn santroforu
memet’den ayrýlýp, kapýnca topu
çalým üsdüne çalým, karþýma geldi
Ismayýl galdý, top gitti..
çocuk mahçupdu
“-kaþ para”
Ismayýl “-yüzotuzbir lira abi” dedi
Memet bu ya
aklýsýra beni geçmiþdi
gol oldu mu,
olmadýmý
ben bi hoþ oldum
bilmeyon valla
ya da maç kaç-kaç bitti
fehmetmedik

bakdým oyun bitmiþ, kendimi
ben de okarýda buldum
seyircilerin yanda
herkes sarmak-gürmek,
ben ertesi ðünkü maçýn ana kadrosunda,
kim hanký mevkide,
sahanýn neresinde
kim ilk onbirde, kim yedek
bellikledik

o’ndan her zamanký temenna yok tabi
benim ayaðýna gitmemi bekledi
içimden gelmedi
öylece defterime, bir çizgi daha çekildi
“memet” defterimde en galýn çizik

o aðþam
Sedet’in Gayfada toplandýk genþlerinen
kýyat üzerinde takýmý gurduk
gelcek sene de gelip oynaycak genþlerden
antýraman mayetinde olsun deye tabi
ne de olsa köy iþi,
lami cimi yok, bu iþ ciddi
skor bizden yanaysa
son on-onbeþ dakka
deðerlendirelim umutlandýralým isdedik
sýnamak da ilazým arkadan gelennerden
yedek çýkacaklara kadar
gençleri seþdik






o ara;
sever-sayardým kendisini
Alla(h)ý var , bana
çok aðabeylik etdi
üzerimde emeði olan; Akmehmetlerin Musduk
bir-kaþ giþiynen yanýmýza ðeldi
sarmak-gürmek olduk,
adam top parasýna
bonkörce yardým etdi
böyük memur abeyler gibi
üsdüne üslük, bizim iþdiðimiz
çaylarýn paralarýný da ödedi
“ee dezolu” dedi..
hasbihal etdik

“-müsaade” deyip,
yeni ðelenlere hoþ geldine ðetdi
bizim genþler
“-aman abi Musdafa Abey
takýma girmesin”
“-valla verdiðimiz paslarý
hep gapdýrýyo” dediler
takým zaten tamamdý üstelik
genþlerin hatýrýna
ona yer vermedik

Musduk abi gene “-ee deyzeolu” dedi
yanýma oturdu
hal-hatýr sordu,
tekrar-tekrar kucakladý
benimle de baya ilgiliydi
laf lafý aþdý
aldý takýma bakdý
heyvah dedik
“boku yedik”

o ara ben baþka bi-þiy mahanasýyna
baþka taraflara bakdým
salaðýna yatdým
ama o yemedi, adeta gürledi
“-kim yaptý dakým lisdesini”
goya bizim a dakýmý
beni iþaret etdiler tabi
biz masumane “-buyur abey” dedik








herif gözlerimin içine içine bakdý
“-ben neye yoðun?”
……….
“-deyzeoðlu hý?”
“..eee ….ü ………ý” geveledim
yutkundum,
“-abi”
……
“-biz lisdeyi dün belirlediydik”

……….
“-takýmý dün kurduyduk
bu günde diðerlerine garþý oynatdýk
bana galý(r)sa takým oturdu
hemi de gelcek yýla hazýrlýk oldu
onun için gençlerden kurulu”
dedim amma
kelimeler kesik-kesik,

yüzüm mosmor oldu
sesim-soluðum dutuldu
“-yani sence ben
bunarýn hepiciðinden kötü müyün
“-……..
deyzeoðlu dün sen yoðudun
mevcut gençlerinen de bu oldu”
dedik, dedik amma
yediremedik

-benim de oynamam ilazým”
……….
gosgoca yügsek okul dakýmýnda varýn da
köy dakýmýnda yoðun öyle mi
helal valla
“-peki þindi kimi çýkaralým”
aldý eline listeyi
inceledi didik didik

“-bu adam defans adamý,
ileriye eyi pas atar
ortaya alalým bu adamý”
………
“-bu geride daha eyi oynar
saða-sola at gibi goþar”dedi
onu orta sahadan geriye aldý,
gerideki birini de
“-bu daha çocuk, ezilir-mezilir
baþýmýza iþ çýkarý(r)” dedi, dakýmdan çýkardý
kendinede en ileride bir yer aþmýþ oldu
ee tabi
bizim liste de bozuldu
parça-pinçik
gençler hepsi “imdat” diye yüzüme bakdýlar
ileriye atýldým, listeyi gaptým naçar
“-abey o listeyi ben yapdýydým
gençlerin þevkini kýrmayalým
hem zaten ben de oynamýyorum ki”
deye kem-küm etdim
uyladý
senikinde ýsrar üsdüne ýsrar
“-toptan anlaman, dakým dutman,
ömründe maç seyretmemiþsin
genþleri tanýman, köyde durman
sen dakýmdan ne anlan”
madem (ki) öyle
aðzýmdan baklayý çýkartdým ben de
halt etdik

doðruyu ahretde mi söylecez, eli mahkým
doðrucu davýt kesildik, sankým
“-musdafa abi..deyzolu..
gençler seni takýma istemiyorlar” dedim, susdum
tabi öyle deyince de..
çok fena bozuldu emme
irenk vermedi
………….
“-beni kim isdemeyo,
sen mi” ………..
“-sen mi” ……..
“-sen”
“-yoð ebey ben neye isdemeyen”
“-sen mi isdemeyon”
“-bana ne abey ben ce hava hoþ”
“-peki sen mi isdemeyon”
“-ben neye isdemeyen abi
kim oynarsa-oynasýn”
beni yaya býraktý genþlik

sonra döndü bana
“-beni asýl istemeyen kim, ben biliyon”
..
“-beni asýl isdemeyen sensin” dedi
hýþýmla, hopbalaa..
“-niye dýþladýðýný da biliyon
ama baþaramayacaksýn”
“-neymiþ” dedim
“-sen bilisin hemi de gayet iyi bilisin”
al baþýna püsküllü bela
“-yarýn ben oynacan
engelleyebilen erkeðse
sýkýyosa engellesin”
valla bi þiy deyemedik

bizim genþler hemen araya girdiler
beni itelediler
“-abey herkeþ onu da biliyo, senide”
(ne demekse)
adam bana havasýný atdý
“-neyimiþ” dedim
benden baþka herkes biliyordu sanki
teyzeoðlu beni sildi,
ben bizim gençleri
siliþtik

arýn boku ertesi ðün Aþþa Melle maçýna gitdik
tabi Musdafa Abi de geldi
hiç kimseye danýþmadan
daha doðrusu eyvallah etmeden
benden yana bakmadan
soyundu-dökündü maça girdi,
bizimkiler onun talimatýynan yerlerini aldý
sahaya yerleþtik..

bu arada Hidat da soyunmaya baþladý
kendince bi mevkiye pusuya yatdý
genþler “-abi”,
“-kaptanýz Musduk ona desenize”
çocuklarýn morali bozulmasýn diye
müda(ha)le bana düþdü tabi
Hidat üsderledi
arkadaþ takým tamam, sen dakýmda deðisin
Hidat “-bundan sonura köy namýna
para veren Hidat’ýn”
aðzýna geleni hafkýrdý , yönü geri küfrü etdi,
iþin aslý küfür bana edildi
neydelim cahilliðin lüzumu yok dedik
aldýk-kabul etdik

hoþ görüyü elden býrakmamalýydým
aklýma geldi
“-Hidat iki buçuk lira veren oynaycaðýsa
benim yalýnýz baþýma oynamam ilazým”
“-biz baþka köyün adamýyýz da”
…………
“-gardaþýn oynayo len ya”
yönü öte uzaklaþdý,
söylenme, küfür gýrla
“-dýþardan geliyollar,
goya köyün namýna, köylüyü dalayollar”
bize kaldý “köpeklik”
zaten lisdemde hiç iþi olmadý ama
Gara Ýrbam’in Hidatý’da öyleynen garaladým
emme hýrlaþmadýk
eyvallah dedik

“-gel len buruya,
al sana ikibuçuk lira
gardaþýyýn oynamasýný da seyretme hadi!”
almadý tabi
fýcýdalak atýverdim üsdüne, yerden deþirdi
motursikledine atladýðý gibi ðetdi
bakýn hinci;
yýllar-yýllar sonra,
hinci aklýma ðeldi
baþkalarýnýn yerine verdiðim bi(r) yanna
Hidat o ikibuçuk liraynan bana
o arkadaþý geçirtdi
kötünün eyinliði
þükrettik
sayasýnda kimseye geçilmedik

o ara maçý unutdum sanki,
Sülü Mullalarýn Sülemen’in•
start düdüðüynen maþ baþladý
bizikinner çokdan
garþý galeyi bir-iki yoklamýþlar
bakdým genþler
benim yerleþdirdiðim düzende
oynayollar
sevindik

o izbandut gibi balýkcý heriflere
bi çalým atýyollarýkine yahay
nerdeyse adamlarýn
izzet-i nefisiynen oynayollar
topu ho tarafa atçaðmýþ gibi ediyollar
adam atlayo o yanna
bizim týfýllar olmadýk yandan
pýrýkýp gediyollar
gülmekten kýrýldýk geþtik

top gadak boylarýynan
fýrt oraya, fýrt buraya
seðidiyollar
paslaþýyollar,
çalým atýyollar
bi de bizim seyirci dakýmý gülüþünce
adamlar valla mosmor galýyollar
gazara adamlarýn eline bi top geþdiyse
can havliynen
kendi adamlarýna filen giriyollar
harifleri panikletdik


tabi o zamannar hinciki ðibi
forma bile nanay
Allah hak getire
akdoncak, rezalet
birinci devrenin yarýsýna varmadan
bu senin Musduk koþalak bizim dürbüne geldi
bi çalým.. bi azamet
“-fitnecilik yapýyon
bana verdirtmeyon” dedi
keyfimin içine etdi
“-hey Allahým sabýr ver Ya Rabbi(m)
hinci buna neytdik
kime ne dedik

ben onnara bu konuda biþiy demiþmiyin
emme bi yandan da köfte oluyon
“-verin len
Musduk abeye verin elinize gelen her topu”
“neydiviceðimiþ görelim Kürt Musduðu”
dedik,
zornan verdirtdik

bizim genþler Aþþa Melle galesini deðil de sanki
senin Musduðu topa dutdu
valla billa ona verilen paslarýn hepiciði heder oldu
amma bizim beg saðlam, kale duvarý ðibi
bizim yeni yetmeler cansiperane galeyi savundu
rakibin hiþ bir topu,
bizim müdafayý geçemedi
emme onnar da kudurdular,
hazmedemediler
bizim ufaklýklarý geçememeyi,
keyiflendik ki
ne keyflendik..

en sonunda bu senin Memonun Ýbo
yapacaðýný yapdý
topu deði de,
bizim genþleri hedef aldý
bizim gençleri bir-bir eðþedi
genþler yanýmda soluðu aldýlar,
“foyil..”
“-abey sakatlandým”
“abey sürçüldüm getdim valla”
o anda.. gatil olmak iþden deði(l) vallahi-billahi
itirazlara bi de küfretmeye baþladý
derken bizim seyirciler,
yedekler
tabi sahaya girmek zorunda kaldým,
rakip takýmdaký arkadaþlar araya girdiler
iteleþtik


kavga-gürültü Gývýrcýk Ýboyu maçtan attýrdým
Dýrýcýnýn Melid’inen res(t)leþdim
gürültü patýrtý derken, beni de
sakatlanannarýn yerine maça dahil etdiler
dýþarýda olsan Ýbo’yla kesin papazý bulcaz
soyunduk-dökündük oyuna girdik
amma Kelek Melit’i hesabedemedik
birkaç çelme yedik

Gýcýk Melid ha bire gavzanýyo peþim sýra
aklý sýra bi fýrsantýný bulsa da
bi çelme daksa
ben de avcýmýn içine bi daþ aldým
baþýmýnan iþaret etdim “gel” gibilerinden
o da “sana soracan” deye baþýný salladý
durduk yerde bela
bokisi yerleþdirecen valla
illallah dedim yaka silktim serseriden
so(nu)ratdan epap olduk emme ne fayda
cahillik

sanki harbe getmiþiyiz yaa!
neyise bizim o moral bozukluðumuz arasýnda
onnar Lelek Halili’in Sülemen’in golüynen
1-0 galip geldiler
sandýlar ki kendi gayretleriynen yendiler
acý amma gerçek þu ki
yenildik

bizden önce köye varmadý mý Musduk
öðümüze ðelen
“-senin gaçýrdýðýn topunan mý” malip olduk
ömrü hayatýnda futbolunan ilgilenmeyen
topun t’sini bilmeyenlerin aðzýna sakýz olduk
“-senin yüzünden mi yenildi bizim köy”
“-senin yüzünden genþler sakatlanmýþ öylemi”
“-hý” dedik
boyun eðdik..

önüme gelene erezil oldum,
kimselere cevap veremedim
bizim genþlerden hiç biri de
þöyle oldu, böyle oldu demedi
bobam akþam sofrasýnda öðüme ðodu
gayfada, sokakta konuþýlan konuyu
“senin yüzünden yenilmiþler öyle mi”
gakdým .ikdiroldum getdim
durduk yerde
evde de
havayý gerdik
gerildik

hinci gayfaya ðetcen, gene ayný gonu
en eyisi yes etdim
garþýbaða
gecenin leylisinde
iþtahým kaçýk,
caným sýkýk
kahretdik

caným bi cýðara isdediy ki
demek bulsam içeçen,
hemi dee zabbaha gadar
demek ki böyle böyle
ti(y)reki oluyollarýmýþ adamlar
ondan sonura da almadým elime
iþmedim getdim meredi
çok þükür alýþmadýk
alýþmadýk getdik

aklýma geldi ki;
herkes bir þekilde verdiði
paranýn acýsýný çýkartdý
sen hiç köytopu parasý topladýn mý
………
ben topladým
………
köyünüzün de,
………….
………….
topunuzun da
……..
sen hiç köytopu parasý topladýn mý
………
ben topladým
akrenneri
epaplarý
arkadaþlarý
gaybettik

top parasý topladýk
köy namýna
cepten de verdik
bok yedik
….









DÝPNOT
olmalý
eyingatlý: azýcýk, biraz, eyatlý
alay: birlikte hareket eden grup, sürü, kuþ sürüsü, ayný yönde giden topluluk
alayý : hepsi, tamamý
evzinmek: amaçsýzca ve aceleyle saða sola gidip-gelmek, eli boþluktan vakit geçirmeye çalýþmak,oyalanmak
uylamak: þirretleþmek, iþi gücü býrakýp birine özellikle belli bir konuda yüklenmek
hafkýrmak / pafkýrmak : birinin yüzüne karþý edepsizce söylenmek
• Süleyman Biner
fýrtmak: olaðan, bilinen düzenli durumdan ani beklenmedik çýkýþ
tiryaki: içki ve sigaraya düþkün oanlar için kullanýlýrdý

Sosyal Medyada Paylaşın:



(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.