dünürcüler gençtense yanlarýnda bir teke "-adam isteyosanýz biz geldik sakallý isteyosanýz teke getirdik"
çaydan-kahveden sonra söz ekabir takýmýnýn en yaþlýsýnda "-gonþu biz niye geldik sorsana" kýz evinin piri "-buyur bakalým hacý emmi"
"-destimiz var suya geldik, çuvalýmýz var saman istemeye Allah’ýn emrini ortaya koymaya geldik" “-buyurun “Allah’ýn emri” baþýmýzýn üstüne
"-Bismillahirrahmanirrahim Allah’ýn emri, Peygamberin kavliyle böyük gýzýnýzý hasan aðanýn oðluna istemeye geldik"
"Allah razi olsun" diye teþekkür eder kýzýn büyüðü "-amma kýzýmýz daha güççük" demiþlerse bu iþ olmayacak demektir. kýza sorulmuþ da, kýz "-Allah yazdýysa bozsun" demiþse katiyen olmaz demektir. “-epap siz nasibinizi baþka yerde arayýn” denilmiþse bir de "mümkünü yok olmaz" denildiðinden müs’ade istenilir
ýsrar olursa "-arkadaþ" der kýz tarafýndan büyükler "-bizim baþka bi(r) yere verilmiþ sözümüz var, biþmiþ aþa su katmayýn" derler bakarsýn belli olmaz, haber eder kýzýn anasý “bir daha gelsinner” “-olmadý bitaha gelsinner”
imine
“-dünürcü dedin de adamýn oðlu esgerden geleli haný vakýt olmuþ oðlan da ün yoook, ses yok adam garýsýna; “-yau haným ben o ðadar da “çalýya daþ attým” amma herifi ýrgalamayo bile hele þu o(ð)lanýn “öðünden gaþ” bi(r) bakalým ne deyyo ne goyyo el ne demez elin a(ð)zý kese de büzecez mi? hemi bi(r) de ardýndan gelenner var, üsdelik gonu-gonþuda gelinlik ðýz galmayýp batý(r) neytdiyo bu o(ð)lan akrannarý torun-torbaya garýþcak nerdeyse” deyincekleyin barabar..
anasý annacýna almýþ o(ð)lunu “-o(ð)lum ðözüyün dutdu(ðu) belliklediðin , biri yok mu” “………….” “-len o(ð)lum, boban “gonuþ o(ð)lununan neytdiyo, ne deyyo, yok muymuþ bi belikledi(ði) gönünün meyletdiði, havas olduðu bi(r) isdediði yok muymuþ bana cüvab (v)bersin” deyyo
hakkaten len yavrým eli beðenmediðiyin üþ paralýk elin dölleri adam yerine gomadýðýn mýymýntý öküz olmaz buzaðýlarýn tekleri esgerlikden önþe bu iþleri haline-yoluna goyyolar daa ö(y)le ondan sonura gediyo esgerciliðe sen neydip ne goyon Alla(hý)n aþgýna” deyye onca dil döküyoru amma sanýsýn samýt deði(l) de mevta, aðýz-dil.. ses seda yok, o(ð)landa.. ……….. “-evel Allah halý-vahtýmýz eyi geçi-goyun, inek dana eyi-kötü iþin kaydýn vaa çi(f)t çubuk öðünde gücün-guvatýn yerinde esgerciliði de iþledin-geldin.. az yaþa çok yaþa, ahiri gelcek baþa bizim de murazýmýz va(r)
el(ler)in geþdiði köprüden eller ðibi biz de geçelim el sýrasýna biz de girelim bi(r) de biz el(ler)e “huu gonþuu..” “sizin hamýr keseni bizim odun kesene isdeyoz” demeyelim mi ga(y)ri va!;
höyle elimiz aya(ðý)mýz dutarkana seni baþ göz edip de toruna torbaya gavýþmayalým mý eller gibi” deyoru, o(ð)lan sanýsýn manýt ….
“-ele-ðüne ðarþý va(h)! arkandan gelenner var sonura elinden sýrayý alý(r)llar da! bakar galý(r)sýn valla bobayýn oðlu bi(r) sen deðisin ben de(ye)ceðimi dedim iki ðün sonura
“ala geçim çit doðurdu bol etdik südü yoðurdu ana bana bi hal oldu ah ana beni eversen ya evermesen gebersen ya”
deye türkü söyleme
al sana bi cýzýk huruya “ana sen bana demedin” deme garýþman valla..
gulaný eyi aþ gözü dört bana bak.. gerisini sen bilisin, emme “dibek vahdýnda; demir tavýnda döðülü(r)” o gadak.. hazýr olmuþukana bobayýn göðnü ...............” desdini doldur sen de gurnadan su akýyokana.. yan gel yat keyfine bak..
“-ana” demiþ o(ð)lan “-anaa ben neye eftiklediðinizi biliyon, bobamýn, senin “-her þeyin yeri yurdu bi(r) vahtý zamaný vaa(r)” … “-iþinen-kaydýnan olsa iþ esgerliðinen bitse bende biliyon durumu vahtý zamaný geldiðinde ben size bi cövab b(v)erin”
gün geþmiþ, ay geþmiþ aradan yýl geþmiþ dedikleyin bu sefte de bobasý almýþ o(ð)laný annacýna, … “-ülen eþþolueþþek … “bi o(ð)laný everemedin mi” deyo(r) el bana isdeyelim ga(y)ri, kimi isdeyceðsek” o(ð)lan üþ gün taha mühlet isdemiþ üçüncü ðün bobasýnýn eline bi(r) isdida vermiþ
“anasýnýn asaleti” olacak “bobasýnýn dini bütün” olacak ve de “malý-maþatý” bu ðadar “geçisi-goyunu tarlasý takgasý” iþde hu ðadar “oðlu, hu ðadar gýzý” olacak ðýza gelinceee; “on yedi yaþýnda aklý baþýnda” olacak
“suna boylu”, “ince belli” “ak-buyday tenli” “kýnalý-sarý saþlý” “galem gibi yay gaþlý”, “ok kiprikli” “ay yüzlü” “üzüm garasý ðözlü” “parýl parýl gülüþlü” “el-gün görmemiþ gönnü” olacak
“yörürken yer sallanacak” “o iþden deði, iþ ondan gorkacak” “erinden sonura yatacak” “horuzlardan er galkacak” “dikdi(ð)i keyilecek” “biþirdiði yeyil(e)cek” “duttuðu (iþ) benin” deyecek
“ceylan salýnýþlý”, “canlý simalý”, “kirez dudaklý” “buyday yanaklý” “inci diþli” “güçcük çeneli” “galýn dudaklý” “hoþ nefesli” “diþi mi diþi” “güleþ-neþeli” “iþveli mi iþveli” nazlý mý nazlý olacak
“gönnüne biri düþmemiþ” “gerdaný öpülmemiþ” olacak “guduretden sürme çekilmiþ olacak gözüne” “goþ gibi eti-butu yerinde”, “guþ gibi gönnü erinde” “eline el, saþýna barnak döþüne gün deðmemiþ” “sýrma saþlý”, “dudaklarý pembe” emme ille adý “imine” olacak..
“-adý neye imine filen deye sormaycan o imine derdi ne zamandýr beni de yakar len bu zamanda böyle bi(r) gýz mý var deye olanýn lafýný kesmiþ “zatinden o imineyi bulsam valla yaþýma-baþýma bakmacan ananý boþacan kendime alcan demiþ.. ..........
dünürcüler kýzýn gönlü olduðunu biliyorlarsa "-güççük mü caným…, ondan güççük falan evlendi", "-biz evlendiðimizde, benim haným bu yaþda yoðudu valla" "-akranlarý evlendi, çoluk-çocuða garýþtý" gibi
sebebler ileri sürerek bitirmek istemezler gelip-gitmeyi “-biz hele bi düþünelim” cevabý almýþlarsa, "bu iþ olacak gibi" bir-kaç gün içinde tekrar gidilir bu defa da "-hýsým akrabaya soralým" "-askerdeki abeysine mektup yazdýk" "filan yerdeki emmisinin cüvabýný bekleyoz" “- “olmaz” deyen, “gönlü olmayan var" "-ee tabi, kýz evi naz evi"
en son da “-ðýza bi da(h)a soralým” “-soralým epap, barabar soralým” sordurulur bir yengeye “-bobam bili” ……….. “-bobam ne yana keserse ganým o yana akar” ………… anlaþýlýr ki; kýzýn gönlü var "Allah böyle münasip görmüþ" "-i(n)þa(a)llah hayýrlý olur" denilir, büyüklerin elleri öpülür “geçim-dirlik” dilenir el öptürülür..
“-Kara Bayram uzattýkça uzatmýþ, bugün, yarýn, yarýndan sonra ee bi düþünelim, ona soralým, buna soralým þuna soralým böyükdür gönnünü alalaým aðasýna, emmisine, halasýna de(y)zesine.. uzakdan yakýndan aklýna kim geldiyse
yorgunu yokuþa sürmüþ bin kere dünürçüler gene de adamýn köpeðini uyutmamýþlar býkmamýþ, usanmamýþlar ne yapacak iþleri ne çalacak gapý var baþka evde her gece onlardaymýþlar,
etmiþ-edememiþ Gara Aþa “-boba verceðsen ver, gayrý vermeceðsen de bitir hu iþi” demiþ “-valla evde ne çay ne þeker galdý” Gara Bayram da düþünmeden bile, madem öyleyse “-hayýrlýsý osun” demiþ Gara Aþayý Gaþaralýnýn Gara Hamide verivimiþ”
Kaþýkaralýlar gelmiþ niþana-düðüne Kaþýkaralý öðüne öðüne Kara Hamit’i evermiþ hayr’ola, beri gele
DÝPNOT ýrgalamak / ýrlamak : sallamak, sarmak, ilgilendirmek, etkilemek, dikkatini çekmek önünden kaçmak : birinin bir yerlere gelmesini saðlamak için gaza getirmek, doldurmak ya da aðzýndan laf almak, düþüncesini anlamak ortaya çýkarmak gözü tutmak: beðenmek, tercih etmek, tasvip etmek belliklemek : belirlemek, adýný koymak, göz koymak, kararýný vermek el sýrasýna girmek : baþkalarý ile ayný statüye gelmek ele güne karþý : baþkalarýnýn gözü önünde ayýp olmasýn, eftiklenme: telaþlanma, endiþelenme mühlet: müddet, vade isdida / istida :dilekçe köðeðini uyutmamak : devamlý gidilerek rahatsýzlýk vermek
Resim Gökçe
Sosyal Medyada Paylaşın:
İbrahim Çelikli. Åžiirleri
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.