Cabir bin Hayyan 2
rasay

Cabir bin Hayyan 2

T�rk-�slam �limleri serisi – 6

C�B�R B�N HAYY�N – 2
D.H. ? – �.H. 200/815
�sl�m kimyac�lar�n�n en �nl�s�
Tabiat filozofu ve �ok y�nl� �lim

Tan ad�; Eb� M�s� C�bir bin Hayy�n
Bin Abdullah el-K�fi diye ge�mektedir,
K�nyesi Eb� Abdullah diye bilinir,
Eb� M�s� C�bir bin Hayy�n da denilir.

Bulunmaz hayat� hakk�nda fazla bilgi,
Eserde yazar “Eb� M�s�” k�nyesi,
C�’fer-i Sad�k’�n, sad�k bir talebesi,
Batini ilminde bir �statt�r Cabir’im.

Ona “Efsanedir, ger�ek de�il” demi�ler,
Onun var oldu�unu kabul etmemi�ler,
�o�unluk ise, eserleri delildir der,
Aslen Yemen diyar�ndan denir Cabir’im.

Cabir’in babas� Hayy�n, Ezd soyundand�r,
Babas� ki, K�fe’de attarl�k yapm��t�r,
Hayy�n, Emevilerce idam edilmi�tir,
Horasan b�lgesinin nurudur Cabir’im.

�o�unlukla K�fe ilinde ya�am��t�r,
C�’fer-i Sad�k’tan hadis dersi alm��t�r,
K�fe, kimya ilmi i�in g�zel mek�nd�r,
C�’fer’i, hikmet kayna�� sayar Cabir’im.

Devrin y�neticilerini hi� sevmemi�,
Bundan dolay� da pek �ok memleket gezmi�,
�lim-hikmet sahipleriyle sohbet etmi�,
Birinci derecede kimyac�d�r Cabir’im.

Filozof ve astronomi bilgini denir,
Ayn� zamanda tabip oldu�u s�ylenir,
O, tabiatla da yak�ndan ilgilenir,
Modern kimyan�n kurucusudur Cabir’im.

Deneysel metotlar� ile �ne ��kar,
Bat�l� �limler ona �vg�ler yazar,
�lim i�in gecesini g�nd�ze katar,
Pek �ok �limi etkilemi�tir Cabir’im.

�nsan� k��k �lem olarak belirtir,
B�y�k �lem ise k�inat demi�tir,
Tabiat felsefesini �nemli bilmi�tir,
Hadiselere yorum verendir Cabir’im.

Belirtti�ine g�re madenler c�vad�r,
K�k�rt birle�iminde farkl� oran vard�r
Semavi kuvvet tesiriyle olmaktad�r,
Madeni, gezegen ni�an� sayar Cabir’im.

Madenlerde r�hi �zellikler ke�fetmi�,
“�ksir” kavram� ile de bunu belirtmi�,
Her element de�i�mez on yedi de demi�,
Yedi �arp� d�rt yirmi sekizdir Cabir’im.

Say�larla elementleri tarif eder,
“Bir-��-be�-sekiz elementte sabittir” der,
Arap alfabesiyle de bunu teyit eder,
Bunu kataloglarla destekler Cabir’im.

Allah’�n birli�ini her nesnede bulmu�,
Nesneler O’ndan gelip, O’na d�n�yormu�,
Allah dileyince her �ey hayat bulurmu�,
Allah’�n birli�ini savunur Cabir’im.

Ruh ile cesedi de bir b�t�n saym��t�r,
Der ki; “ Ruh ve ceset birlikte bir varl�kt�r,”
�nsan�, r�hani varl�ktan �st�n saym��t�r,
Kur’�n’a tam uyum i�indedir Cabir’im.

Der ki; “ Nefis, cisim olmay� arzu eder,
Kimya temelini “Miz�n ilmi” te�kil eder,
Miz�n teorisi “ �lm�’l-Hav�s”a gider,
Madde aras�nda benzerlik var” der Cabir’im.

“Kit�b�’l-H�vas’ta �ok �eyi ele�tirir,
“Tabiat taklit edilebilir” demi�tir.
Teziyle Eflatun’dan da ileri gitmi�tir,
“Madde, matemati�e dayan�r” der Cabir’im.

Gramerle, fizik aras�nda uyum bulmu�,
Dil ile tabiat benzer kanunlara uymu�,
Harflerin uyumu dili olu�turuyormu�,
Yeni diller olu�turulur” der Cabir’im.

Aristo’yu batini bir dille yorumlar,
“Zaman� da hareketin say�s�” sayar,
Halden hale ge�i�e yeni yorum yapar,
Olu� ve bozulu�u anlat�r Cabir’im.

Latin d�nyas�nda “Geber” diye tan�n�r,
Bat�da onun ad�na k�lliyat vard�r,
Araplarda “Kit�b�’s-Seb’in’le an�l�r,
“El-Fihrist”in yazar� bilinir Cabir’im.

�� y�z risaleyle felsefeyi anlatm��,
�� y�z risaleyi mekanik i�in yazm��,
Be� y�z risaleyle t�p ilmini anlatm��,
Bin �� y�z risale, harp aletidir Cabir’im.

“K�t�b�’l-Mev�zin” kimya ilmi i�indir,
K�lliyat paha bi�ilmez kaynak denilir,
Onun ki�ili�i tez konusu edilir,
�lim d�nyas�n�n lideridir Cabir’im.

�lmin temelinde iman ate�i yanar,
Hakk a�k�yla nice kalemler ilim yazar,
�lim, bal pete�idir, tadan a�ka doyar,
�limler kaleminden n�r damlar yi�idim.

Attar: Baharat��, g�zel kokular satan ki�i.
Miz�n �lmi: Niteliklerin, nicelik diliyle ifadesi.
Arsenik: zehirlilerin en zehirlisi!

�air, Ara�t�rmac�, Yazar: Abdullah Ya�ar Erdo�an

Cabir Bin Hayyan der ki: "Allah bize fizik� kanunlar vermi�tir. Bunlarla bitki, hayvan hatta insan�n benzerini yapabiliriz. Allah be�ere �yle kabiliyetler bah�etmi�tir ki, be�er, k�inattaki b�t�n s�r perdelerini bununla ��zmeye muktedirdir."
Cabir Bin Hayyan der ki: "Madde yo�un enerjidir. Bu y�zden Yunan fizik�ilerinin maddenin b�l�ne b�l�ne par�alanamaz en k��k bir par�ayla son buldu�una ve maddenin bu say�s�z par�alanamayan k�s�mlardan meydana geldi�ine dair iddialar� yanl��t�r. Onlar�n par�alanamaz en k��k par�a, yani atom olarak tabir ettikleri bu nesne par�alanabilir ve bu par�alanma neticesi b�y�k bir enerji h�s�l olur. Bu �yle bir enerjidir ki, bir habbeci�in (taneci�in) bir �ekilde par�alanmas�, Allah saklas�n, Ba�dat gibi b�y�k bir �ehri yok edebilir." Bu da g�steriyor ki Cabir bin Hayyan ba�ta Niels Bohr, Albert Einstein ve John Dalton olmak �zere Bat�l� bilim adamlar�ndan 1.000 y�l �nce atomla ilgilenmi� ve bu konuda fikirler ileri s�rm��t�r.

Sosyal Medyada Paylaşın:

rasay Şiirleri

En Çok Okunan Şiirleri

Komşu-Komşuluk HOŞGÖRÜ Farabi ACBü'Z - ZENEB İbni Sina - 1 Kul Hakkı Muhammed Bin İsmail Buhari Hoşgörü (Musamaha) Kibir Hz. Hamza

Anasayfa

Şiirler

Yazılar

Forum

Nedir?

Kitap

Bi Cümle

İletişim

Cabir bin Hayyan 2