Hayali fakr þalýna çekenler cism-i uryaný Anunla fahr ederler atlas ü dibayý bilmezler .................. HAYALÝ ............... On altýncý yüzyýl divan þairi. Kanuni Sultan Süleyman Han devrinde þöhrete eriþerek padiþahýn teveccüh ve iltifatýný kazanan þair. Asýl adý Mehmed’dir. Vardar Yenicesi’nde doðmuþtur. Þiir sanatýna çocuk denecek bir yaþta baþlamýþ ve daha, genç yaþtayken güzel þiirler söylemiþtir. Memleketinde Haydari Þeyhi Baba Ali Mest’in talebesi olmuþ, tasavvufu bu zattan öðrenmiþtir. Daha sonra hocasýyla birlikte Ýstanbul’a gelmiþtir. Hayali, Ýstanbul’da bazý tesadüflerle þiir ve sanat hamilerinin dikkatini çekmiþ, sýrasýyla Defterdar Ýskender Çelebiye, Sadrazam Ýbrahim Paþaya intisab etmiþ ve Ýbrahim Paþa vasýtasýyla da Kanuni Sultan Süleyman Han tarafýndan tanýnmýþtýr. Böylece þair padiþahýn kendisiyle görüþmekten zevk aldýðý, þiir ve sanat müsahipleri arasýna girmiþtir. 64 Ýskender Çelebi ile Ýbrahim Paþanýn idamlarýndan sonra yýldýzý sönmüþ ve bazý rakiplerinin saldýrýsýyla hayli sýkýntýlý zamanlar yaþamýþtýr. Vakur ve hakiki bir kalender olan þair, çok defa rakiplerine cevap vermeye tenezzül etmemiþtir. Hayatýnýn sonlarýnda kendisine Kanuni Sultan Süleyman Han tarafýndan bir Sancak ve Bey ünvaný verilen Hayali 1557 yýlýnda Edirne’de ölmüþtür. Hayali, hayalinin zengin, lirizminin gür ve kuvvetli oluþuyla divan þiirimizin üstün þahsiyetlerinden biridir. Tasavvufla beslenmiþ ince, zarif ve ahenkli gazelleri onu devrinin, Necati ile Baki arasýnda yetiþmiþ en büyük þairi mertebesine yükseltmiþti. Divan’ý vardýr. GAZEL Cihan-ara cihan içindedür arayý bilmezler O mahiler ki derya içredür deryayý bilmezler Harabat ehline duzah azabýn anma ey zahid Ki bunlar ibn-i vakt oldu gam-ý ferdayý bilmezler Þafak-gun kan içinde daðýný seyr eyler aþýklar Güneþde zerre görmezler felekde ayý bilmezler. Hamide kadlerine riþte-i eþki takub bunlar Atarlar tir-i maksudu nedendür yayý bilmezler Hayali fakr þalýna çekenler cism-i uryaný Anunla fahr ederler atlas ü dibayý bilmezler .............................................................................................. )(-)(-)(-BUÐULU CAMLARA YAZDIM ADINI-)(((-40-)(-)(-)(
Niye geldik bu Dünya’ya onlar bir ibret almazlar Fýtratýmýz kulluk üz/re erkân ve usul bilmezler
Beþ çok büyük günah vardýr niye bilmem kaçýnmazlar Cennet ister tüm gönüller cehennem nasýl bilmezler
Din üz/re bir sohbet olsa onlar hiç altta kalmazlar Müslüman’ýz derler amma abdest de gusül bilmezler