- 1959 Okunma
- 13 Yorum
- 0 Beğeni
Ateş pahası
Dilden dile söylene gelmiş bazı deyimlerimiz vardır; aslını merak etsek de ya pek araştırmaz ya da araştırsak bile gerçeğe dayalı bilgiye çoğu kez ulaşamayız. Ben, bugün, Ateş Pahası deyiminin nasıl ortaya çıktığını, sanat dostu grubumuzdaki bir arkadaşımızdan öğrendim ve benim gibi bu deyimin aslını daha önce duymamış kişilerin de öğrenmesi için yazmaya karar verdim.
Efendim; zamanın padişahı vezirleriyle birlikte ava çıkmış. Tabii şimdiki gibi ciplerle değil, atlarla elbette. O dağ senin bu dağ benim derken gece bastırmış. Sadece gece bastırsa iyi; geceyle birlikte gecenin ayazı ve fırtınası da bastırmış. Padişah ve vezirleri, donmak üzereyken karşılarına bir kulübe çıkmış. Çalmışlar kulübenin kapısını.
Kulübede yaşayan vatandaş, giyim kuşamlarından ve atların ihtişamından, gelen kişilerin padişah erkânından olduğunu hemen anlamış ve içeriye buyur etmiş. Atları da ahıra bağlamış ev sahibesi. Soğuktan donmak üzere olan padişah; ocakta yanmakta olan ateşin karşısına geçip ellerini uzatmış. Bir süre sonra ısınmaya başlamış.
İşte o esnada; “bu ateş bin akçe eder” demiş.
Ev sahibesi, kıymetli misafirlerini ağırlamakta kusur etmemiş. Evinde ne varsa en güzelini sunmuş. Sabah gitme vakti geldiğinde padişah;
“Bizleri yedirdin içirdin, dahası donmaktan kurtardın, borcumuz nedir, söyle de bilelim?”
demiş.
Ev sahibesi, önce, “siz benim misafirimsiniz, misafire hizmetten para alamam” dediyse de, padişahın ısrarına daha fazla dayanamamış ve “bin on beş akçe efendim” demiş. Padişah, çok şaşırmış. “O da ne demek!” diye bağırmış.
Ev sahibesi; “Sekiz akçe atlar için, yedi akçe de, siz ve vezirleriniz için” demiş.
Padişah” peki, o, bin akçe neyin nesi?” diye sorunca ev sahibesi.
“Dün, demiştiniz ya padişahım, bu ateş bin akçe eder diye, işte o, bin akçe de ateş için.
18.03.2012 Emine UYSAL
YORUMLAR
Emine UYSAL (EMİNE45)
Selam ve sevgilerimle.
Güzeldi sayenizde öğrendik ateş pahası nasıl oluyomuş....
......................saygımla
Emine UYSAL (EMİNE45)
selam ve saygılarımla
Halk arasında bazı hazır cevaplar vardır.taşı gediğine koyarlar.Tebrik ederim saygılarımla.
Emine UYSAL (EMİNE45)
selam ve saygılar
bu sitenin bir güzelliği daha deyimlerin nasıl çıktığı.... çok kullansakta aslını çoğumuz bilmiyordu.... sağol can sayende öğrendik.... sevgiler
Emine UYSAL (EMİNE45)
Burası bir paylaşım sitesi, kim ne biliyorsa paylaşmalı ki bilmeyen, duymayan da duyar böylelikle merakı gitmiş olur değil mi komutanım.
selam ve saygılarımla
Çok beğendim Emine Hanım...Ben şimdi hatırlayamayacağım bir kitapta o padişahın kanuni Sultan Süleyman olduğunu okumuştum.
Bu arada ben de size bir tane anlatayım mümkün olduğu kadar kısa olarak.
PAPUCU DAMA ATILMAK...
Osmanlı ve ondan önceki dönemlerde esnafın ürettiği malın kaliteli olup olmadığı Lonca teşkilatı tarafından tespit edilirmiş...Aynı zamanda Ahi teşkilatı da denilen bu esnaf teşkilatında oldukça sıkı bir disiplin ve ahlak anlayışı varmış...Halkı kandıranlar da mutlaka teşhir edilirlermiş.
İşte böyle bir teşkilata rağmen kalitesiz ayakkabı üreten bir ayakkabıcının ürettiği ayakkabılar Lonca Piri tafafından dama atılmış ve Loncanın piri tellellarla duyurmuş '' Bu papuçları bu damda gördüğünüz müdetçe bu adamdan alışveriş yapmayın '' diye. Pabucu dama atılmak deyimi de buradan çıkmış.
Selam ve saygılarımla.
NOT: Arzu ederseniz size ''Püf Noktası''nı da anlatabilirim.
Emine UYSAL (EMİNE45)
Hadi hep birlikte şu Çin pabuçlarını da atalım dama:))
Güzel yorumunuz için çok teşekkür ederim. öğretici olmak çok başka bir şey; yorumlarla bile öğretmeye devam ediyorsunuz.
Selam ve saygılar hocam.
sami biberoğulları
Ben bir çift Türk malı papuç aldıydım 2008 sonlarına doğru..Hâla onları giyiyyorum..Dört sene omuş demek ki...Sanırım Çin papuçlarını çoktan dama atmışım ben..
Selam ve saygılarımla.
Emine UYSAL (EMİNE45)
sevgilerimle
Bu sözü daha unutmam değerli arkadaşım.
Paylaştığınız için teşekkür ederim.
Sağlıcakla kalınız...
Emine UYSAL (EMİNE45)
selam ve saygılarımla Mehmet Hocam.
Özlü sözlerin mutlaka bir sebebi var ve her duyduğunda hikayesini bilenlere bir iz oluyor, filmi oynuyor hayalinde. Dikkat çekici anlatımıyla çok güzel bir paylaşımdı. Tebrik ederim hemşehrim. Gönül dolusu selam ve sevgilerimi sunuyorum...
Emine UYSAL (EMİNE45)
Teşekkürler arkadaşım, sevgilerimle.
yaban böceği
ne güzel bir bilgilendirme yazısıydı..
sevgili arkadaşım..
emeğine sağlık...
selamlarımla..
Emine UYSAL (EMİNE45)
Sevgilerimle Sevilay.
SIK KULLANILAN BİR DEYİMİN ÇIKIŞ ÖYKÜSÜ... ÇOK GÜZEL... ÖZELLİKLE DE BENİM İLGİ ALANIM, DEYİMLERİN VE ATASÖZLERİNİN ÇIKIŞ ŞEKİLLERİNİ HEP MERAK EDEREK ARAŞTIRIRIM VE BU KONDA 5,6 TANE DE YAZI YAZMIŞTIM BU SİTEDE... YAZINIZI KEYİFLE OKUDUM VE ÇOK BAŞARILI BULDUM. SAYGILAR
Emine UYSAL (EMİNE45)
Saygılar efendim.
Emine UYSAL (EMİNE45)
Sevgilerimle.
Çok sık kullandığımız bir deyimin nereden geldiğini öğrenmek çok mutlu etti, teşekkürler Emine'ciğim.
Selâm ve sevgiler.
Emine UYSAL (EMİNE45)
Ateşin pahalı olma hikayesi buymuş. Sevgilerimle Handan'cığım.