BU ŞİİRİMİ NASIL YAZAYIM - 2
Sevgili Gönül dostlarım
Bundan önceki yazımda,şiire yapılan tariflerle birkaç öneride bulunmuş MANİ-DESTAN-KOŞMA-SONE-TERZARİMA hakkında çok kısa bir bilgi notu yazmıştım.Bugün şiir hakkındaki sohbetimize devam edeceğiz.Ebette arkadaşlarımız her okunan yazı veya şiirde olduğu gibi,bu yazılan hakkında da düşüncelerini yazacaklardır.Olumlu veya olumsuz hiç fark etmez ben iyi niyetle yapılan her eleştiriye daima açık olmuş bir insanımdır.Elbette arkadaşlarımız zihinlerine takılan,benim iyi izah edemediğim hususlar olursa onları da sormalarından mutluluk duyarım.Sitemizde gerçekten şiiri şiir gibi yazan arkadaşlarımızın sayısı az değil.bazı arkadaşlarımız aruz kullanıyorlar.Elbette benim bu arkadaşlarıma vereceğim bir şey olacağını sanmıyorum.Benim maksadım şiire gönül vermiş şairlerimizin ,şiir yazarken,bazı konularda bir bilgi noksanlığı varsa onları tamamlamak ,bazı arkadaşlarımıza da bilgilerini tazeleme imkanı vermek.Serbest şiir yazanlar yahu ben kuralı falan ne yapayım diye düşünebilirler.Şiir iki kısımdan meydana gelir 1-Şiirin şekil kısmı(kafiye, redif, ana kafiye,nakarat v.s.) 2-Şiirin muhteva yani içerik kısmı (Şiire ruh,canlılık veren ana damarı şiirin olmazsa olmazı)İşte bu ikinci kısım ister serbest,ister hece ile yazsın herkese lazım.Zaten yazılan şiirde bu ruh olmazsa o şiir de olmaz düz yazı olur.Her zaman söylüyorum, yazıyorum şiir kuralsız olmaz.Bir kompozisyon yazacağınız zaman bile bir kompozisyonun yazım sırasına uymak zorundasınız.Ben arkadaşlarıma sık,sık uzun şiir yazmayın önerisinde bulunurum.Hece ile yazanlar kafiye endişesi ile yazdıkları şiire yabancı kalan kelimeleri koymaktadırlar.Sitede buna örnek sayısız şiir vardır.Böyle uzun şiirler yazanların normal olarak düz kafiye (mesnevi) tarzında yazmaları gerekir.(Bu konuyu daha sonra açıklayacağız).Serbest şiir yazanlar da şiirin konusundan uzaklaşıyorlar.Oysa her şiirin bir konusu bir de tema’sı vardır.( Aşk bir konudur;ama vatan aşkı, resim aşkı,tabiat aşkı,)bunlarda ayrı ayrı aşkın temalarıdır.Hani dilimizde uygun olmayan münasebetsiz bir olayda (Dam üstünde saksağan, vur beline kazmayı) deriz alakasız iki dize.Hiç olmazsa ikinci dizeyi (Ötüyor zaman zaman)diye yazarsak iki dize arasında bir münasebet olur ve ikinci dize şiire yabancı kalmaz.Ben yine arkadaşlarıma yorum yaparken şu öneride bulunuyorum.Diyelim ki dörtlükler halinde bir şiir yazıyorsunuz ana kafiye veya nakarat kullanacaksınız.Böyle bir zamanda yapılması gereken iş üçüncü ve dördüncü dizeleri peşpeşe okuyarak birbirleriyle bağdaşıp bağdaşmadığını görmek gerekir.Bazen bakıyorum bir arkadaşımız şiirine çeşitli geometrik şekiller vererek yazıyor.Şiir resim sanatı değildir bunu neden böyle yapar.Arkasından diğerleri takip eder.O kişi belki o anda şiire büyük bir anlam katacak kelime bulmuştur,ama şekli bozacağı için o kelimeyi kullanmayacaktır.Sanırım bu doğru bir davranış olamaz.Çeşitli zamanlarda belirttiğim gibi şiir bir duygu bir algılama işidir.Güzelde böyle yazanlar hiç olmamış mıdır?Olmaz olur mu ? xx.yüzyılda şiir dünyası değişik akımların etkisiyle yeni biçimler,düzenlemeler arayışına girmiştir.Şiire yazılan şiirle uyumlu şekiller verilmiş hatta o şiire uyan resimle bile şiiri ifade etme yolları aranmıştır.Mesela Fransız şair APOLLİNAİRE (1880-1918) (il PLEUT) “Yağmur yağıyor” isimli şiirinde, kelimelerin harflerini alt alta gayrı muntazam bir şekilde sicim şekli vererek yağmurun sicim gibi yağdığını belirtmek istemiştir.Yine aynı şair CALLİGRAMME isimli kitabında (LA COLOMBE POİGNARDEE ET LE JET D’EAU) “Hançerlenmiş güvercin ve fıskiye” isimli şirininin sözlerinin harflerini şiirini resimle anlatacak tarzda düzenlemiştir.Bana göre bunlar bir fanteziden ibarettir.Fantazi diyorum yani sonsuz sınırsız hayalden öteye gidemez.EH onlar yaparda biz yapamaz mıyız? Yani. Bakın şairimiz HİLMİ YAVUZ
Ve aşkların usulca geçtiği
Bir vadi miyim?......Belki
Şimdi bir çığ koptu
k
o
p
a
c
a
k
Madem ki Hilmi Yavuz yaptı Cemal Süreyya neden yapmasın
Usul usul giyinir
Sabahları evinde
İşte do,sonra sırasıyla
Re
mi
fa
sol
la
Değerli gönül dostlarım! Bu ikinci yazıyla şiir dağarcığınızda bulunsun diye sizlere bazı önerilerde de bulundum.Söylediklerimi lutfen dikkate alınız.Bundan sonraki yazımız sanırım sizin düşünce ve isteklerinizi karşılayacaktır.Şiire dair ne varsa üzerinde duracağım. Anlattıklarımızı misallerle daha kolay anlayabileceğiniz bir şekle sokmaya çalışacağız. Sevgilerimle
YORUMLAR
zorel
Yazılanları okuyorum;yemin ederim ki bir tuhaf oluyorum.Şiirle uzaktan veya yakından hiç mi hiç alakası yok.Gel de bunu bu arkadaşlarımıza anlat.Ülkü hanım sanırım edebiyat öğretmeni biz onunla çok güzel işbirliği yaptık geçenlerde bir şiiri Türk MÜziği olarak bestelendi.Önerilerime hiç itirazı olmadı hep dinlemesini bildi.Bir diğeri Belkız yazdıklarının şiirle alakası yoktu bugün çok iyi bir yolda.Benim bir bayan arkadaşım felaketti şimdi şarkılara güfte yazıyor.Bütün bunları yazmamın nedeni bu kişiler önce bilmediklerini kabul ettiler,sonra o yolda azimle ilerlediler ve başardılar.Siz de çok iyi bir yoldasınız,biraz daha dişinizi sıkacaksınız.Ben daima yanınızda olacağım.Çekinmeden utanmadan her zaman soru sorabilirsiniz herşeyi size açıklarım.Yeter ki siz o azmi gösterin.Sevgilerimle
GÜLDESTE
ÇOK DEĞERL İUSTAM, ÜSTADIM MERHABALAR;
FEYZ ALARAK OKUDUM BU GÜZEL VEDE ANLAMLI YAZINIZI..SİZİN GİBİ USTALARI GÖRÜP OKUDUKÇA ŞAİRLİĞİMDEN UTANIYORUM..AMA ŞİİRİN "Ş" SİNİ BİLMEYENLERİ OKUDUKÇA DA KENDİME GÜVEN GELİYOR DOĞRUSU..YİNE HARİKA BİR BİLGİ AKTARIMIYDI ..
YÜREĞİNİZ DERT GÖRMESİN DİYOR,KUTLUYORUM EMEĞİNİZİ VEDE KALEMİNİZİ.
SELAM VE SAYGIMLA.
zorel
Sevgili Kaşif! Olgunlaşmayı bekleyeceksin.Bunu çabuklaştırmak için de bu önerilerimi dikkate al.Her şey düzelecek.Gözlerinden öperim
KNİSK
TAVSİYELERİNİZ BENİM İÇİN REHBER OLACAK BİLESİNİZ..AMA BU CÜMLEYE TAKILMADIM DERSEM YALAN OLUR ;" benimle kendini mukayese etme.." DEMİŞİN..NE MÜMKÜN..ÖYLE BİR DENSİZLİK OLUR MU?.BEN HADDİMİ ÇOK İYİ BİLİRİM..KALDIKİ KİMSEYLE NE YARIŞA ,NEDE KIYASA İHTİYAÇ DUYMADIM..ZAMAN İÇİNDEKİ YİTİK BİR YAŞANMIŞLIĞIN ,KEKREMSİ TADINI MÜMKÜN OLDUĞUNCA MUHATABIYLA MÜMKÜN OLDUKÇA DA EİŞ VE DOSTLARLA PAYLAŞMA HAZZINI YAŞAMAYA ÇALIŞTIM..AMACIM SALT DUYGULARIMI DOST VE SEVENLERLE PAYLAŞMAK OLDUĞU İÇİN ,ŞAİRLİK İDDİA VE BEKLENTİSİNDE DE OLMADIM ZATEN..
DEĞERLİ AĞABEYİM; VERDİĞİNİZ KİTAPLARDAN BİR ÇOĞU ŞİİR YAZMAYA HEVESLİ GÖNÜLLERDE REHBER ŞİMDİ..TIPKI BENDE OLDUĞU GİBİ..HALA ZAMAN ZAMAN OKUDUĞUM VE HECE ÇALIŞMALARINDA İLERİKİ ZAMANDA MEYESİNİ ALACAIĞMI SANDIĞIM ÇALIŞMALARIM VAR..İŞ YOĞUNLUĞUNDAN ZAMAN BULAMIYORUM HENÜZ..AMA EMEKLİ OLDUĞUMDA SALT BU İŞE YÖNELECEĞİM..
SADECE TEŞEKKÜR SELAMI YAZACAKTIM BAK NERELERE GELDİK..HER ŞEY İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM..SELAM VE SAYGIM SONSUZ..