UĞRUNA ÖLMEK
Atatürk’ü uğruna ölecek kadar seven bu adam kimdi ?
Ne olmuştu ona ?...
Kurşunu kalbine sıktı ise o günü nasıl anlatabilmişti ?
(SALİH BOZOK (1881 - 1941)
"Salih Bozok 1881’de Selanik’te doğdu. Mustafa Kemal ile önce mahalle, daha sonra da okul arkadaşlığı daha başlangıçta kaderini çizmiş oldu. İkisi de aynı okullarda okuduktan
sonra aynı yıl Harp Okulunu bitirdiler. Salih Efendi jandarma sınıfına seçilmişti. Mustafa Kemal ise Akademiye devam edecek, kurmay olacaktı. Mustafa Kemal Milli Mücadeleyi
başlatmak üzere Anadolu’ya geçmeden önce ve Suriye Cephesi’nde bulunduğu sırada Salih Efendi’yi başyaver olarak yanına getirtti. Sürekli beraberlik böyle başladı ve Salih
Bey yarbaylıktan emekliye ayrıldıktan sonra bile Mustafa Kemal’in yakınında kaldı.
Yüzbaşı Salih, Mustafa Kemal’in yanında, Heyeti Temsiliye’de görevli olarak Ankara’ya gitti. Mustafa Kemal Meclis Başkanı iken o da Meclis Başkanı başyaveriydi. Mustafa Kemal
Cumhurbaşkanı seçilince yarbay Salih de Cumhurbaşkanlığı başyaveri oldu. Yarbay rütbesinde ordudan istifa ettiğinde önce, o zamanki adı Bozok olan Yozgat’tan milletvekili
seçildi; milletvekilliği 1939 seçimlerine kadar her dönemde yenilendi; bu arada Mustafa Kemal’in sofrasındaki yerini ve çevresindeki görevini de muhafaza ediyordu. Salih Bey
bu dönemde İş Bankası’nın kurucuları ve hissedarları arasında yer aldı. Mustafa Kemal’in ölümüyle Salih Bozok’un dünyası da yıkılmış oldu.
Milletvekilliği sürdüğü halde sağlık durumundan şikayet ederek Yalova’ya çekildi ve 1941 yılında öldü. "
*
*
*
Atatürk’ün yaveri Salih Bozok , şuursuzca sarayın merdivenlerinden aşağıya koştu.
Alt katta boş buldugu bir odaya dalıp kapıyı kapattı.
Az sonra içeriden tek el silah sesi duyuldu.
*
*
Meğer Salih Bozok, Atatürk’ün ardından seçebileceği en kolay ölüm yöntemini belirlemek için hekimlere danışmış. Atatürk’ü tedavi eden doktorlardan birine ;
- Doktor, insan kalbinin hangi tarafina kurşun yerse ölür, diye sormuş,
Doktor ;
- Aç göğsünü göstereyim, demiş.
Bozok, doktorun parmağıyla gösterdiği noktayi hemen tendürdiyotla işaretlemişti.
-Yanlış yere nişan alıp ona kavuşamamaktan korkuyordum.
*
*
Sesi duyup koşanlar içerde onu kanlar içinde buldular.
Tabancasından kalbine sıktığı bir kurşunla devrilmişti...
****
Salih Bozok’un hayatta kalan tek çocuğu 80 yaşındaki Muzaffer Bozok, zaman zaman yaşlanan gözleri ile o mesum 1938 yılını şöyle anlatmıştı ;
"Ben o yıl 17 yaşında , Galatasaray 10. sınıfta talebeydim. Babam ise Savarona’da idi. Bana haber yollamış ,"Bu hafta sonu araba göndereceğim, gelsin onunla konusacaklarım var" diye.
"Eyvah yine top oynadığımı duydu, haşlayacak" diye korktum.
Kızdığında cok sert olur,hatta döverdi. O gün bir makam arabası kapımıza dayandı...
" Moskof Ziya diye tanınan üniformalı bir soför beni evden aldı. Elini öptüm.
Birlikte Savarona’ya geçtik.
O ters, aksi , vurdu mu çınlatan babam gitmis, yerine müşfik, sevecen, cana yakın bir adam gelmişti. Beni karşına oturttu ;
- Bak evladim , dedi. Artık koca adam oldun, seninle acık konuşacağım. Hakikatleri bilmelisin ; Atatürk çok hasta , son günlerini yaşıyor. Onu ancak bir mucize kurtarır. Sağlığı için hep dua ediyoruz ama şayet ona bir sey olursa ben de yaşamamaya kararlıyım. Benim içinondan sonra hayat düşünülemez artık...
Bunlari o kadar ciddiyetle söylemisti ki, ben karşısında ağlamaya başladım.
- Ağlama oğlum,erkek adam ağlamaz, dedi.
İçeride uyuyan Atatürk’ün sesimi duyup rahatsız olabileceğini söyledi. Beni susturdu.
Konuştuklarımızın aramızda kalmasını istedi. Annemler o sıra Avrupa’da idi. Onlara telgraf cekip bir an once trenle dönmelerini istemiş. Sen kendine çeki düzen ver, annenler gecikirse senin yapacağın şeyler var. Ailenin erkegi sensin, annen, ablaların sana emanet. Oku memleketine faydalı bir adam ol dedi.
Babam bunları söylerken hıçkıra hıçkıra ağlıyordum.
Hiç bir şey söyleyemedim.
Beni öptü ve uğurladı.
Henuz 17 yaşında iken babasının ölüm kararını kendisinden dinleyen bir çocuk ne hisseder ?
Korku ?...
Endise ?...
Hüzün ?...
Ya da hepsi ?...
*
*
Sonra bir sabah Muzaffer Bozok Okula gitmek üzere kapıdan çıkarken, banyoda traş olan babası; "gel evladım, öpeyim seni" diye, onu yanına çağırmış.
Vedalaşırken babasının eliyle göğsünü kapattığını fark etmiş... Hiç küçük bir çocuğun aklına gelir miydi orada bir tendürdiyot izi olabileceği. Ya da diyelim ki oldu, ona kim " SEN
BENİM BABAMIN ÖLÜM İŞARETİSİN, GİT BURADAN" diye isim takabilir ve kovabilirdi ?...
*
*
Bozok, odaya girdikten sonra tam işaretlediği noktaya sıkmış kurşunu... Lâkin vücudu çok yağlı olduğu için kurşun kalbi bir, iki milimetrelik bir sapmayla sıyırmış, ciğerini boydanboya delip geçmiş, sırtına saplanıp kalmış...
Dostları kanlar içinde Şişli Sıhhat Yurdu Hastanesi’ne kaldırılmışlar.
Operator (Kara) Kamil beyin vücuttan çıkarttığı O kursunu Salih Bozok’un kızı ölene dek boynunda kolye olarak taşımış.
*
*
10 kasim 1938’i anlatirken ;
"O sabah ben herzamanki gibi mektebe gittim" diyor Muzaffer Bozok :
-saat 09.30 da muduriyete cagirdilar." Eve gitmen lazim " dediler. Sokağa çıkar çıkmaz olanları anladım. Çünkü bayraklar yarıya inmişti.
Evimiz Osmanbey’de idi "nerede babam" diye sordum. "Şişli Sıhhat Yurdun hastanesinde" dediler. Koşarak gittim. Olup biteni orada öğrendim. Ata’mı kaybetmiştim, babamı da kaybetmek üzere idim. Babam canı çok kıymetli bir insandı. Böyle bir şeyi yapabildigine inanamadım.
Ancak Atatürk sevgisi o kadar büyüktü ki, onsuz bir dünyayı anlamsız buluyordu"
Salih Bozok, intihar girisiminden sonra bir yıl ölü gibi yaşadı.
Zaten rahatsız olan kalbi,bir de sıyırıp gecen kurşunun etkisi ile hepten yorgun düşmüştü. O sert, otoriter adam, sakin, suskun bir kisiliğe bürünmüştü. Bütün gün odasına kapanıyor, hiç bir şeyden zevk almıyordu.
Biraz iyileşir gibi olunca , Ismet Paşa kendisini Ankara’ya çağırttı ;
-Sen bana Atatürk’ten yadigârsın. Seni mebus yapmak istiyorum, dedi...
Ve Bozok ömrünün son 1.5 senesini Ankara’da Bilecik milletvekili olarak yaşadı...
*
*
Smith Wesson marka, sedef kabzalı, 228411 seri numaralı... Yapı Kredi Bankası tarih arşivlerindedir.
*
*
Okumamız ve unutmamamız gerekir diye düşündüm, bazı yerler alıntıdır. (ÜLKEMİZİN RAHMETLERİ ÜSTLERİNE OLSUN.)
10.11.2011
öyküsatıcısı2011Davidoff
YORUMLAR
Değerli dostum. Salih Bozok'un Atatürk'e olan bağlılığı ve sevgisi sebebiyle 10 Kasım 1938 de kendini öldürmeye kalkması bence '' Uğruna ölmek '' olarak değerlendirililecek bir durum olamaz. Çok sevdiğiniz bir insan uğruna ölmek o öldü diye kendini öldürmek değildir. Önemli olan O öldükten sonra onu yaşatabilmektir. Bir an için şöyle düşünün: 10 Kasım 1938 de Atatürk'ü seven her insan ona bağlılılığını ve svgisini ifade etmek için aynen Salih Bozok'un yaptığını yapsaydı Türkiye'de canlı kaç tane insan kalırdı? Bu olaya Atatürk uğruna ölmek diyemeyiz.
Selam ve saygılarımla.
Çocuklarına bu acıyı nasıl yaşatmış. Tamam bağlılığına saygımız var da, insan evladına böyle derin bir acıyı yaşatmamalı...
Tarihi olayları okumayı çok severim. Bütün çalışmaların gibi bu çalışmanı da ilgiyle okudum. Diğerlerinden farklıydı fakat dokusunda Davidoff nakışları vardı yine. Herkesin adet olduğu üzre Mustafa Kemal'i anlattığı bu günde, sen Salih BOZOK'un emsalsiz ve derin sevgisinden bahsederek farkını gösterdin.
Kutluyorum sevgili Davidoff.
Segilerimle.
Davidoff
Aslına bakarsanız; güç de burada.
Hangi baba evine, evladına, eşine arkasını dönecek kadar vatanını, cumhuriyetini, cumhurbaşkanını (dostunu) sever ve ömrünü verebilir.
Demek Atatürk ve Salih Bozok Cumhuriyet kurulana dek neler yaşadılar, neler gördüler ki... Atasız bir ülkede yaşamak ona ölümden bile zor geldi.
ve hayatta herkes karşısındaki insanı kendisi gibi sanır,
"- Ailenin erkegi sensin, annen, ablaların sana emanet. Oku memleketine faydalı bir adam ol."
Aynur Engindeniz
Tekrar kutluyorum. Sevgilerimle usta.
Uğruna ölünebilecek bir duyguyu barındırmak yüreğinde!
Anlamlıydı paylaşımın ...
Sevgiyle...
Davidoff
Barındırmak ve kaybetmemek.
SEVGİLERİMLE.
İnsanın hayatında uğruna ölebileceği birilerinin olması ne güzel sanırım ozaman insının
yaşam kalitesi yaşam şekli farklı oluyor dünyaya farklı pencereden daha olumlu bakıyor.,
Farklı bir pencereden farklı bir yazı yazmışsınız sizi kutluyorum.
SEVGİYLE KALIN..................