İnançların Tarihsel Rolü 3

• 8 Ekim 2011 Cumartesi 13:17:17

Bu bir birim oluşun kavranması, tarımla iştigali bilmeden, tarımın ne olduğunu; bir cümlelik bilmenin haberdarlığıdır. Sümer’i detayları ile değil de, Sümer dendiğinde yaklaşık çağrışıcılar oluşması gibi yüzeysel alırlığın kanal açıklığı, bir birimlik bilme oluşun durumlarıdırlar. Güncel topluma dair çok konuda detayları olmadan, kontur seçimlemesi; felsefe, mantık, duyum algı açıklığı, algıda seçicilik gibi her bir yönelimler sentezi bir birimlik olumdurlar.

Tüm bunlara rağmen pek çok akıl almaz denli çok bilmezliğimize rağmen, duruma göre olacakla algı açıklığıdır. Bunların öğrenim süresi, nitelik ve niceliği aynı olmamakla beraber, düzey olacakla; eğitim sağlayacaktır. Kendi eğilim ve karşılaşmalarınızla gelişen, irtibat kuran, haberdar olabilen bir katılımı o durumla ortaya koyabilmektir.

Bu durum kuşkusuz ki en az bilmelerle, en büyük ve sınırsız bilmemeyi içeren durumdur. Bir birine eklenen, biri birini çeken ve birbirine eklendikçe organize olan, girişen bir devinimdir. Burada, sosyal birlikti düzen içinde oluş gibi; halk içinde oluş gibi; toplumun yurttaşı olmak gibi; kesin bir tanımlama çıkamaz. İşte inançların tarihsel rolü de bu bağlamda genel kültür işlevdir. Özelde de iman ve dindir.

Bu nedenle sosyal birliğin üreten gücü, tekil birey gücünün, hiç ulaşamayacağı denli büyüktür. Yine bu nedenledir ki hem fiziki güç bağlamında, hem otoriter yönetendi sosyal birlik gücü; o, olay ve olguyu çevrimler. Etkin zihni sosyal soyutlamaları ve sosyal zihni yeterlilikler bağlamında işlev eşmektir. Avını avladığı yerde yemeyip te, sosyal birliğin içine getiren insan tutumu; sosyal soyutlamalı, sosyal zihinli bir yeterliliktir.

İnsanlar kendi bedeni olan organizmasıyla- diğer organizmalar (insanlar) arası olan dıştan ilişki bağları birliği, bağ yapısını kurmayı başarmış bir sosyal oluştur. Bu yapı, ittifaklar döneminden itibaren de hep dağılan-birleşen; yeniden anlaşır yapıların süreçse birliğini oluşturmuşturlar.

Toplumsal ve sosyal güç; siz uyurken üreten, siz eğlenirken, enerjinizi akıtan, siz haberdar değilken olası kanser hastalığınızı tedavi eden; yani haldeki ve gelecek haldeki sürekliliği sağlayan bir akışın elde edilmesidir. Siz bu iki gücünde hem içindesiniz, hem de bu iki güç sizin dışınızdadır. Bu iki güç hem size bağımlı, hem sizden bağımsız bir var oluşla gerçekleşmedirler. Bu iki güç, kesikli, sınırlı, ama sınırsız olanın sürekli akışıdırlar. Sürekli olanın da, görece bağımla sınırlı olacağı da unutulmamalıdır. Bin kişi için sürekli olacak bir ortam üretimi, beş bin kişi için sınırlı, kıt ve süreksiz olacağı açıktır. Bu kendinizin dışa yansımasıyla; dışın tepkisinden ötürü, kendinizin kendiniz üzerine bir yansımasıdır.

Böylesi bir sosyal birlik gücü içinde yetişip te kovulan yalnız bırakılan, ayrı tutulan (tecrit edilen) kişi bireyler sosyal yapı gücü gibi davranma eğilimi içinde olacaklardır. Böylesi bir his, bu alışma, bu kabil muktedirliğin edinimleri; kovulan kişinin de yönelim eğilimi olacaktır. Ancak bu yönelimlime olanlar kovulan kişinin sosyal birlikteki gibi kaygısızca bir sağlaşıları olabilecek midir? Tabii ki bu soruya hem hayır, hem evet diyeceğiz. Yani havet diyeceğiz. Yani hayır derken evet gibi (havet) diyeceğiz.

Kişi, sosyal yapı içi gibi bir rezonanstı, olumlayan, meşru osilasyon (salınım ve salındırım) kaynağı yapı ortaya koyacak bir totem (inanç) sembolü oluştururken durumumuz evetlenmiş olacaktır. Ama ne var ki bu kişi totemdeki var olan soyut sosyal güçtü yapı ruhunu hiçbir zaman oluşturamayacaktır. İşte bu haliyle de duruma hayır diyeceğiz. Ancak sanki böylesi bir totemi gücü oluşturmuş gibi bir vehimse algı ile kendisinin o söyleşim noktası ile grotesk, iletişecektir.

Böylece inanca değin gidecek, inanlaşma olacak, diğer onlarcası gibi başka başka tutumların, kaynak oluşuyla ve inancın somut yaptırımsa karşılanmalarına dek olan sosyal güçtü tarihsel rol üslenmesine değin seyrediş serüveni, böylece de; başlayacaktı. Bu, doğum yapan sosyal birlikler içinde geçerlidir.

Bir sosyal birlik içinde ayrılık verilen, kişi olmayıp; kişiler olsun veya bu sosyal birlik doğumla bunları birliğin dışa atmış olsun. Bunlar da tecrit tekil kişi gibi sosyal birliğin karakter (belirleyici) davranışını, davranmak zorundadırlar. Ancak bunlar tekil kişi gibi olmayıp, bu kopulan ana güce ulaşacak denli davranırlar. Burada, bir ayrılık, bir farklılık ortaya konacaktır.

İçinde geldikleri yapıyı zihinsel telakki ve tasavvur olacakla bu grup bilir olacağından, dıştan algı ile zihni kıyas ile ana güce benzeme, ana gücü taklitle aitti noktaların, benzer salınımı ve benzer işlevi verdirecek şekilde, biraz farklılaştırırlar.

Çünkü ana güçten ayrılmanın henüz hafızalarda taze olan bilgisi bir jenerasyon sonra, bir aktarımın çarpıtılan, ortada olmayanın kural kılmalarından kaynaklı; basınç, fantezi verilerine dönüşecek bir groteski anlamalar fetişizmi olacaktılar. Bu kovulan kişinin, içinde doğduğu gruplarını, sosyal birlikti davranışça model yapmasının; hem bu kabil zorunlu bir hem, taklitidirler. Hem de kendilerini ondan farklı kılan yansıma ve yamulmalarının ayrım ve kimliğini oluşturmadırlar.

Sürecek